12-Дарс 1-топшириқ

3-топшириқ

Chidamlilikni tarbiyalash.

Chidamlilik tushunchasining ta`rifi. Charchoq va chidamlilik. Chidamlilikning turlari.

Chidamlilikni tarbiyalash metodikasining asoslari. Chidamlilikni tarbiyalashda yuklamalar

mezoni va komponentlari. Aerob imkoniyatlarni oshirish metodikasi. Anaerob imkoniyatlarni

oshirish metodikasi. Aerob va anaerob imkoniyatlarni oshirishga qaratilgan ta`sirlarni birga

qo‘shish. Nafas olish va chidamlilik. Maxsus chidamlilikning ba`zi bir turlarini tarbiyalash

metodikasining xususiyatlari. Yakkama yakka bahslashuv va spot o‘yinlarida chidamlilikni

tarbiyalash xususiyatlari. Kuchlilik xarakteridagi mashqlarda chidamlilikni tarbiyalash haqida

nazariy ma`lumotlarga ega qilish.

Insonning amaliy faol harakatlari, shuningdek, jismoniy sifatlar ta-

na (gavda) a’zolarining funksiyalari (faoliyati) bilan bevosita bog‘liqdir.

Ya’ni barcha faol harakatlar inson tanasining tez harakat qilishini, ya’ni

nafas olish, yurak urishi, qon aylanishi, ichki a’zolarda moddalarning al-

mashishini ta’minlaydi. Shu asosda juda ko‘p biologik, kimyoviy va fi-

ziologik o‘zgarishlar sodir bo‘ladi. Bunday faol harakatlar negizida chi-niqishga doir mashqlar alohida o‘rin tutadi.

Chiniqish chidamlilik deganda, ijtimoiy turmush sharoiti, jismoniy

tarbiya darslari, sport mashg‘ulotlari (trenirovka) hamda sport musoba-

qalarida uchraydigan katta-kichik qiyinchiliklarga bardosh berish, chi-

dash va uni engish jarayonlari tushuniladi. Tabiiyki, bunday ijtimoiy-

tarbiyaviy xususiyatlar o‘z-o‘zidan paydo bo‘lmaydi yoki tug‘ma omil

emas. Chiniqish, chidamlilik belgilari va sifatlari juda ko‘p mashqlarni

takrorlash, uzoq vaqtlar mashg‘ul bo‘lishni talab etadi.

Ularda nafas olish, nafasni ichda saqlab turish, mushaklar va bar-

cha bo‘g‘inlarning og‘ir-engil harakatlarni bajarishga odatlanishi ustuvor

turadi. Chidamlilik belgilari va sifatlar ko‘proq quyidagi faol harakat-

larda uchraydi va belgilanadi: