12 Amaliy mashg’ulot O`zDSt 317: 96 «Aksonometrik proyeksiyalar»

Birinchi  usul

.  Bu  yuqorida  bayon  qilingan  geometrik  jismlarni  tasvirini 

chizishga to’g’ri keladi. Bunda avval buyumning ko’rinadigan yon yog’ini tasvirini 

chiziladi,  so’ngra  unga  buyumning  boshqa  elementlarini  aksonometrik  tasvirini 

qo’shib chiziladi. 

 

12.9-chizma 

---

Natijada  buyumning  to’g’ri  burchakli  izometrik  tasviri  hosil  bo’ladi.  Bu 

usulni 12.10-chizma, a da keltirilgan buyum asosida ko’rib  chiqamiz. Buyumning 

shaklini uning chizmasiga qarab tasavvur qilamiz. 

 

 

 

12.10-chizma 

 

Simmetriya  tekisligini  hisobga  olgan  holda  koordinata  o’qlarini  tasvirini 

belgilaymiz.  Aksonometrik  tasvir  ko’rinishini  tanlanadi,  bizning  misolda  to’g’ri 

burchakli izometriya tanlangan. 

Bu  buyumning  eng  yaxshi  yaqqolligini  ta’minlaydi.  Chizma  formatida 

gabaritini yaxshi ko’rinishini, to’g’ri kompozistiyali joylashishi kerakligini hisobga 

olgan  holda  aksonometriya  o’qlari  chiziladi.  (12.10-chizma,  b).  Bosh  ko’rinish 

bo’yicha  oldingi  yoqini  aksonometrik  tasviri  chiziladi.  Oldin  yoqning  uchlaridan 

“Y”o’qiga parallel to’g’ri chiziqlar chiziladi va unga buyumning qalinligini ustidan 

ko’rinishidan  o’lchab  qo’yiladi.  (12.10-chizma,  v).  Belgilangan  nuqtalarni 

birlashtirib  buyumning  yon  yog’i  va  ustki  sirtini  tashqi  ko’rinishini  aniqlaymiz. 

Buyumning  ustki  qismini  o’yuqlarini  chizamiz.  (12.10-chizma,  g).  Chizilganni 

to’g’riligini  tekshirib,  aksonometrik  tasvirni  ko’rinadigan  konturni  qoraytirib 

chiqamiz. 

---