12-Amaliy mashg’ulot. Aromatik uglevodorodlarni alkillash texnologiyasi. Parafinlarni alkillash texnologiyasi

Azot atomi bo'yicha alkillash. Ammiak yoki aminlarni azot atomi bo'yicha alkillashda alkillovchi vosita sifatida xlorli birikmalar va spirtlar olinadi. Ammikni spirtlar bilan alkillash natijasida past alifatik aminlar sintez qilinadi.
Metilamin CH₃NH₂, dimetilamin (CH₃)₂NH va uchlamchimetilamin N(CH₃)₃, ular oddiy sharoitda gazsimon modda. Etilamin C₂H₅NH₂, dietilamin (C₂H₅)₂NH, trietilamin' (C₂H₅) N suyuqlik. Ushbu moddalar suv bilan yaxshi aralashadi.
Aminlar sintezi gaz fazasida 380-450°C va 2-5 MPa bosim ostida olib boriladi. Katalizator sifatida faol alyuminiy oksid yoki alyumosilikat va ba'zan promotorlar ham qo'shiladi.
Endi metilamin ishlab chiqarish texnologiyasi bilan tanishamiz (35-rasm).


Toza metanol, ammiak va retsirkulyat 2-5 MPa bosim ostida 1-aralashtirgichda aralashtiriladi va 2-issiqlik almashtirgichga yuboriladi, u yerda ular bog'lanadi va issiq reaksiya gazlari bilan isitiladi. 3-reaktorda yuqorida bayon qilingan reaksiya sodir bo'ladi va aminlar hosil bo'ladi. Issiq gazlar o'zining issiqligini 2-issiqlik almashtirgichda xomashyoga beradi va keyingi qayta ishlash jarayoniga yuboriladi.
Olingan mahsulotlar ko'p bosqichli rektifikatsiya usuli bilan ajraladi, har bir bosqichda bosim hosil qilinadi, suv bilan sovutish orqali flegma olinadi. Dastlab 4-kolonnada eng uchuvchan ammiak haydaladi va uni retsirkulatsiyaga yuboriladi. Kub suyuqligi 5-kolonnaga suv bilan ekstraktiv distillatsiga keladi (suv ishtirokida uchmetilamin boshqa metilaminlarga nisbatan yuqori uchuvchanlikka ega bo'ladi).
H aydalgan trimetilaminni oxirgi mahsulot sifatida ajratib olinadi, lekin uning asosiy miqdorini retsirkulatsiyaga yuboriladi. Qolgan boshqa aminlarni qaynash temperaturasi bir-biridan katta farq qilganligi sababli (-6,8 va 7,4 C), ularni rektifikatsiya yo'li bilan 6,7 kolonnada ajratiladi. Ularning har biri kolonnalarning tepa qismidan ajratib olinadi va retsirkulatsiyaga jo'natiladi. 8-kolonnada reaksiyaga kirishmagan metanol oqova suvlardan ajratiladi. Hosil bo'lgan aminlarning umumiy yig'indisi 95% teng.