11-sinf Biologiya

Antropogen omillar 
– odam va uning xo‘jalik faoliyatining o‘simlik, hayvon va boshqa tabiat komponentlariga ta’siri bilan 
bog‘liq omillar guruhi.
Arogenez 
(yunoncha – «airo» yuksalish, «genesis» – rivojlanish) organizmlarning tuzilishida yirik o‘zgarishlar – 
aromorfozlarning vujudga kelishi bilan bog‘liq evolutsion yo‘nalish.
Aerenxima 
(yunoncha – «аeg» – havo, «knchyma» – to‘qima) – suv va botqoqlikda o‘suvchi o‘simliklarning hujayralari 
orasida havo to‘playdigan to‘qima.
Amensalizm 
– o‘zaro biotik munosabat turi bo‘lib, bu munosabatda bir turning faoliyati ikkinchi turga salbiy ta’sir 
ko‘rsatadi. Salbiy ta’sir ko‘rsatayotgan organizmning o‘zi esa bu munosabatdan foyda ham, zarar ham ko‘rmaydi.
Bentos 
(yunoncha – «benthos» – chuqurlik) suv havzalarining tubida yoki suv tubining qatlamlarida hayot kechiradigan 
organizm.
Biogeotsenoz 
(yunoncha – «bios» hayot, «geo» – yer, «kaynos» – umumiy) tarixiy davrda tarkib topgan o‘z-o‘zini 
boshqaruvchi tabiiy uyushma, biotsenoz va anorganik tabiat komponentlari bilan chambarchas bog‘langan mustahkam 
ekologik sistema.
Biologik evolutsiya 
– tirik organizmlar va ular jamoalarining yo‘naltirilgan tarixiy rivojlanish jarayoni.
Biologik progress 
(lotincha – «progressus» – oldinga harakat) – organizmlarning ma’lum sistematik guruhlarining tashqi 
muhit sharoitlariga moslanishi bilan bog‘liq yuksalishini ifodalovchi evolutsiya yo‘nalishi.
Biologik regress 
(lotincha – «regressus» – qaytish, tubanlashish) – organizmlar yashash sharoitiga moslanishlarining 
susayishini ifodalovchi evolutsiya yo‘nalishi.
Ekosistemaning biomassasi 
– mazkur ekosistema tarkibiga kiruvchi barcha tirik organizmlar tarkibidagi organik moddalar 
yig‘indisi 
Biosfera 
(yunoncha – «bios» – hayot, «sphaira» – shar) – yerning tirik organizmlar istiqomat qiladigan va ular tomonidan 
yaratilgan qobig‘i.
Biotik omillar 
(yunoncha – «biotikos» – tirik, hayotiy). Tirik tabiat (tirik organizmlar)ning biror tirik organizmga ta’sir 
ko‘rsatadigan tarkibiy qismi.