11-sinf Biologiya

hiqildoqning tog‘aylari
shakllangan? 
Suvda hamda quruqlikda yashovchilarda. 
Sudralib yuruvchilarning nafas olish 
a’zolariga nimalar kiradi? 
Hiqildoq, traxeya, bronxlar to‘liq shakllangan va o‘pkalar. 
Lekin ularda bronxlar shoxlanmaydi. 
Sudralib yuruvchilarning o’pkasi 
qanday tuzilgan? 
Ularning o‘pkalari mayda g‘ovaksimon, ko‘p sonli ichki katakchalarga 
va katta nafas olish yuzasiga ega.
Sudralib yuruvchilarning nafas olishi 
qanday sodir bo’ladi? 
Nafas olishi, asosan, qovurg‘alararo va qorin muskullarining qisqarishi 
hisobiga sodir bo‘ladi. Nafas olishda teri ishtirok etmaydi. 
Qushlarning o’pkasida bronxlari 
shoxlanib nima bilan tugallanadi? 
Bronxlar tarmoqlanib 
bronxiolalar
bilan tugaydi. 
Qushlarning havo xaltachalari qanday 
hosil bo’ladi? 
O‘pkasining ikkilamchi bronxlari oxirlari havo xaltachalarini hosil 
qiladi.
Havo xaltachalari mushaklar orasiga, teri ostiga va suyak 
bo‘shliqlariga yetib boradi.
Uchish vaqtida bu xaltachalar havo bilan to‘lib, tana vaznini 
yengillashtiradi. 
Qushlarning havo xaltachalari qanday 
ahamiyatga ega? 
Havo xaltachalaridagi atmosfera havosi nafas chiqarayotganda 
o‘pkadan o‘tib, qonni ikkinchi marta kislorod bilan ta’minlaydi. 
Bunday holat moddalar almashinuvini jadallashtiradi, chunki qon ham 
nafas olganda, ham nafas chiqarganda kislorodga to‘yinadi. 
Sutemizuvchilarda o’pka alveolalar 
qanday hosil bo’ladi? 
Bronxlar ko‘p marta tarmoqlanib, bronxiolalar va alveolalar o‘pka 
pufakchalari bilan tugaydi. 
Alveolalar devori nimadan iborat? 
Bir qavat epiteliydan iborat bo‘ladi. 
Qon qanday vazifalarni bajaradi? 
Transport, gumoral boshqarish, termoregulatsiya, himoya 
Qon qanday qismdan tashkil topgan? 
1. Qonning quyuq qismi – shakilli elementlar (eritrotsit, leykotsit, 

---