11-sinf 2022-yil

2. Minorayi Kalon me’moriy yodgorligi haqida ma’lumot bering 
Minorayi kalon
(Katta minora) Buxoro shahrida bunyod etilgan eng go‘zal 
me’moriy yodogrliklardan biri. Uni Movarounnahr hukumdori Arslonxon 1127-
yilda qurdirgan. 
Minoraning poydevori yer sathidan 9 metr chuqurlikda bunyod etilgan. U tosh 
va maxsus qorishmadan ko‘tarilgan. Balandligi 50 metr bo‘lgan pishiq g‘ishtdan 
terilgan bo‘lib, yuqori qismi atrofni kuzatish maqsaida 16 ta darcha ochilgan. Minora 
tepasiga uning ichiga qurilgan 104 ta aylanma zina orqali chiqaldi. Ushbu minora 
hamon ham savlat to‘kib, qad ko‘tarib turibdi.
 
 
3. Najmiddin Kubro hayoti va faoliyati. 
Tasavvuf ta’limotining buyuk siymolaridan yana biri Najmiddin Kubro 
(1145-1221) edi. U Xorazmda «Kubroviya» tariqatiga asos soladi.Yassaviy 
tariqatidan farqli o‘laroq, Kubroviya tariqati tarkidunyochilikni rad etadi. Kamolot 
yo‘lida olib boriladigan mashaqqatli mehnat jarayonida bu dunyo nozne'matlaridan 

---

bahramand bo‘lish joizligi g‘oyasi ilgari suriladi. Kubroviya tariqatida xalqqa va 
Vatanga bo‘lgan muhabbat nihoyatda kuchli bo'lib, har qanday og‘ir damlarda ham 
omma bilan birga bo‘lish. Vatanni mudofaa qilish va uning mustaqilligi uchun 
kurashga da’vat etiladi. Hotto uning urishda joni uzilganda ham qo‘lidagi bayroqni 
olisholmaydi va qo‘lini chopib olishga majbur bo‘ladi.
 
 
5-BILET 
1. Turkiston Muxtoriyati hukumatining tashkil topishi va faoliyati. 
Qoʻqonda boʻlib oʻtgan Butun Turkiston musulmonlarining favqulodda 4-
qurultoyi (1917-yil 26—28 noyabr)da tashkil topgan. Qurultoy Turkiston oʻlkasini 
Rossiya Federativ Respublikasi tarkibida hududiy jixatdan muxtor deb eʼlon qildi. 
Shuningdek, taʼsis majlisi chaqirilgunga qadar hokimiyatni Turkiston Muvaqqat 
kengashi va Turkiston Milliy Majlisi qoʻlida boʻlishi kerak deb hisobladi. Markazi 
— Qoʻqon shahri. Qurultoyda Turkiston Muvaqqat Kengashi aʼzolaridan Turkiston 
muxtoriyati hukumati (8 kishidan iborat) tuzildi. Yevropalik aholi vakillari orasidan 
nomzodlar koʻrsatilishi uchun ularga ham yana 4 oʻrin ajratildi. Hukumat tarkibiga 
Muhammadjon Tinishboyev (Bosh vazir va ichki ishlar vaziri), Islom Shoahmedov 
(Bosh vazir oʻrinbosari), Mustafo Choʻqay (tashqi ishlar vaziri), Ubaydullaxoʻja 
Asadullaxoʻjayev (harbiy vazir), Hidoyatbek Agayev (yer va suv boyliklari vaziri), 
Obidjon Mahmudov (oziq-ovqat vaziri), Abdurahmon Oʻrazayev (ichki ishlar 
vazirining oʻrinbosari), Solomon Gersfeld (moliya vaziri) kiritildi.