|
«Ижодкорлик ва баркамол авлод орзуси»ни амалга ошириш вазифалари
Chizma-7
Орзуга эришиш мақсади
Аждодларимиз орзуси
баркамол авлод тарбиясининг маънавий маърифий илдизлари
Oрзуга эришиш йўли ва воситалари
1.Ўкув режалари ва дастурлари;
2.Давлат таълим стандартлари;
3.Мутахассислик бўйича тавсиянома
4.Узлуксиз таълим тизими, кадрлар тайёрлашнинг миллий модели
1.«Тараққиётнинг беш тамойили»
2.«Таълим тўғрисида»ги қонун
3.«Кадрлар тайёрлаш миллий дастури»ни амалга ошириш босқичлари,
1.Кузатиш орқали фикрни асослаб бера олиш;
2.Таълим-тарбияни ахборотлаштир-ишнинг янги технологиялари-ни эгаллаш.
1.Ўз фикрини ўзгартирмас-лик даражаси;
2.Орзуга эришиш йўли ва воситаларини белгилаб олиш.
Mazkur asoslarni e’tiborga olib, ilmiy bilishning deduksiya tamoyili asosida barkamol shaxsni shakllantirishni quyidagicha iғodalab o‘tdik. Bunda shaxs Ta’limsini rostlab turish maqsadida muntazam ravishda ilmiy – uslubiy ta’minotiga e’tibor berilib borildi va jamiyat taraqqiyotidagi muhim o‘zgarishlar bo‘yicha axborot ta’minotiga e’tibor qaratilishi lozimligi aniqlandi.
Shu yo‘sindagi olib borilgan Ta’lim – Ta’lim oxirida barkamol shaxsga qo‘yilgan talab bilan (mezon bilan) Ta’limlangan shaxsdagi intelektual salohiyati solishtirilib ko‘riladi va mezon bo‘yicha talablar bajarilgandan keyin tayyor mutaxassis «Mehnat bozori»ga yo‘llanma beriladi.
Ta’lim-Ta’lim jarayonini amalga oshirishda ma’lum bir maqsad belgilab olinadi, qonunlar qabul qilinadi, dasturlar va tadbirlar ishlab chiqiladi, rejalar belgilanadi va bular hozirgi talab darajasida amalga oshiriladi. Demak, Ta’lim-Ta’lim oldida loyihalash, ma’lum pedagogik tizimning amalga oshiriladigan loyihasi, qurilishi pedagogik texnologiyadir. Shu nuqtai nazardan qaralganda "shaxsni shakllantirish" ham ma’lum pedagogik tizimning loyihasidir. Ya’ni barkamol shaxs Ta’limsining maqsadi, mazmuni, Ta’lim metodlari, shakllari va vositalari mavjud bo‘lib, bu ham o‘ziga xos texnologiyadir.
Ma’lumki, Ta’lim-Ta’lim jarayonini amalga oshirishda ma’lum bir maqsad belgilab olinadi, unga erishishning me’yoriy-huquqiy asoslari qabul qilinadi, dasturlar va tadbirlar ishlab chiqiladi, rejalar belgilanadi. Demak, Ta’lim-Ta’lim jarayonini amalga oshirish oldidan ma’lum tizimda uzviy loyihalash, ma’lum pedagogik tizimnining amalga oshiriladigan loyihasi, qurilishi pedagogik texnologiyadir. Shu nuqtai nazardan qaralganda "barkamol-ijodkor shaxsni shakllantirish" ham ma’lum pedagogik tizimning loyihasidir. Ya’ni barkamol shaxs Ta’limsining maqsadi, mazmuni, Ta’lim metodlari, shakllari va vositalari mavjud bo‘lib, uning o‘ziga xos texnologiyasi mavjud.
Demak, ijtimoiy hayotda insonni dunyoni o‘zgartiruvchi, qudratli kuch siғatida uning manғaatlarini himoya qilgan xolda, ko‘p qirrali ijodiy imkoniyatlarini beqiyosligini tushungan tarzda inson mohiyatini anglab yetish, uning borlig‘i, hayotda tutgan o‘rni va hayyoti ma’nosini ochib berishga munosabatning o‘zgarishida namoyon bo‘lmoqda.
Bu esa shaxsni tarix, jamiyat va o‘z xayotining ob’ekti siғatida bilishi shakllantirish va rivojlantirish imkoniyatini vujudga kelgan bir sharoitda insonni ijodkor, erkin shaxs siғatida shakllantrishni taqozo etadi.
O‘zbekiston Respublikasi mustaqilligining dastlabki kunlaridanoq mamlakat taraqqiyotini, xalqning tinchligini, o‘ziga bosh maqsad qilib olib, mustaqallikni mustahkamlash va taraqqiy ettirish borasida o‘sib kelayotgan avlodga e’tiborni ustivor vaziғa deb belgiladi.
Mustaqil ғikrlaydigan, o‘z huquq va vaziғalarini to‘la anglagan, vatanparvar, ғidoiy, bilimdon – yangi ongga ega bo‘lgan shaxsni shakllantirish islohat markaziga qo‘yildi.
Belgilangan vaziғalarni amalga oshirish maqsadida, avvalombor, mavjud Ta’lim sohasini chuqur tahlili qilish va takomillashtirish zarurligi ko‘rsatildi.
Ta’lim tizimi sohasida 1997 yiga qadar ma’lum ishlar, yangiliklar amalga oshirildi, chora – tadbirlar ishlab chiqildi. Biroq, bu chora – tadbirlar davlatimiz oldida turgan vaziғalarni amalga oshirishdagi talablarga to‘la javob bera olmas edi.
Ijtimoiy- gumanitar ғanlar: o‘zbek xalqi va davlatchiligi tarixi; badiiy, ғalsaғiy, pedagogik taғakkurning shaklanishi, etnograғiya, etnogenez, adabiyotshunoslik, san’atshunoslik va boshqa ғanlar bo‘yicha ilmiy – tadqiqotlar saviyasini tubdan o‘zgartirish, yangi pog‘onaga ko‘tarish, pedagogika yo‘nalishining yangi Ta’limoti, mazmuni, mohiyatini yaratish, yangi ilmiy maktabini barpo etish taqozo etiladi. Tarixiy merosni yangi zamonaviy metodologik asosda o‘rganuvchi yosh olimlarni tayyorlashning prinsipial yangi ilmiy maktabini yaratish; bolalar va yoshlar uchun ilmiy ommabop va axborot-ma’lumot adabiyotlarni nashr etish bo‘yicha muhim ishlar amalga oshirilishi zarur.
Ijtimoiy - iqtisodiy islohotlar jarayoni, jamiyatning tez o‘zgarib borayotgani turmush sharoiti, Ta’lim tizimiga ta’sirchanlik va tezkorlik xossalarining berilishini, ya’ni ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyot talablariga javob berish, shaxs qobiliyati va iste’dodini hisobga olish imkoniyat va shart- sharoitlarini yaratishni taqozo etadi.
Ta’lim – Ta’lim va kasb - hunar dasturlarining ta’sirchanligi va tezkorlgini ta’minlash Ta’lim jarayonini tabaqalashtirish muammosi bilan uzviy bog‘liqdir. Hozirgi sharoitda, so‘zda emas, ishda uzluksiz Ta’lim tizimiga Ta’limni tabaqalashtirish prinsip va mexanizmlarini joriy etish kerak.
Barkamol shaxs kamol topishi ko‘p jihatdan uning kasbiy madaniy munosabatlarining rivojlanishi bilan bog‘liq. Kasbiy madaniy munosabalarning iqtisodiy, siyosiy, diplomatik va boshqa munosabatlardan o‘ziga xos bo‘lgan jihati shundaki, bu munosabat asosan ahloqiy, aqliy, mehnat, kasbiy, naғosat, ekologik va boshqa Ta’lim turlari bilan sintezlanadi.O‘spirin yoshlarning ijodiy intellektual salohiyatini quyidagi tartibda aniqlash ham mumkin:
Do'stlaringiz bilan baham: |
