11-mavzu. Taqsimot nomaʼlum parametrlarining statistik baholari. Baholar va ularning turlari. Baholarning xossalari: siljimaganlik, ahamiyatlilik, samaralilik, nuqtali baholar



Download 123,73 Kb.
bet1/3
Sana18.07.2022
Hajmi123,73 Kb.
#819010
  1   2   3
Bog'liq
zw2m3nqhM2ssy3HEwgghQD8WSNy2Ovd1kIzJqaDK (1)


11-MAVZU.
TAQSIMOT NOMAʼLUM PARAMETRLARINING STATISTIK BAHOLARI. BAHOLAR VA ULARNING TURLARI. BAHOLARNING XOSSALARI: SILJIMAGANLIK, AHAMIYATLILIK, SAMARALILIK, NUQTALI BAHOLAR. BAHOLARNI TOPISH USULLARI: MOMENTLAR USULI, ENG KATTA OʻXSHASHLIK USULI


Taqsimotparametrlariningstatistikbaholarinitopishusullari
Aytayliko‘rganilayotganbelginingtaqsimotinazariymulohazalardananiqlanganbo‘lsin. Bu taqsimotnianiqlaydiganparametrlarnibaholashmasalasiyuzagakelishitabiiydir.
Ta’rif.Nazariytaqsimotnoma’lumparametriningstatistikbaxosi deb tanlanmadanolinganixtiyoriyfunktsiyagaaytiladi.
Statistikbaxolarbaxolanayotganparametrniyaxshiyaqinlashtiribberishiuchunularma’lumtalablarniqanoatlantirishlarilozim.
Farazqilaylik nazariytaqsimotningnoma’lum parametribahosibo‘lsinvahajmi n gatengbo‘lgantanlanmabo‘yicha bahotopilganbo‘lsin. Endi bosh to‘plamdanhajmi n gatengbo‘lganboshqatanlanmahosilqilamizvabutanlanmabo‘yicha bahonitopamizvahokazo. sonlarbirxilbo‘lishishartemas. Shundayqilib bahonitasodifiymiqdor deb, sonlarniesauningmumkinbo‘lganqiymatlari deb qarashmumkin.
Boshqatomondan, ta‘rifdankelibchiqadikibittaparametruchunbirnechtayokicheksizko‘pstatistikbaxolartuzishmumkin. Shu sabablibarchabaholarsinfiichidan «yaxshi» lariniajratish, ya’nishundaystatistikaajratishkerakki, ularningqiymatlari u yokibuma’nodanoma’lumparametrninghaqiqiyqiymatiatrofidajoylashganbo‘lsin.
Ta‘rif. Siljimaganbaho deb, tanlanmahajmi n ixtiyoriybo‘lganda ham matematikkutilishibaholanayotgan parametrgatengbo‘lgan statistikbahogaaytiladi,
(2.1)
agar bushartbajarilmasa, u holdabubahogasiljiganbahodeyiladivasiljish ayirmasifatidaaniqlanadi.
Aynanbittaparametruchunbirnechtasiljimaganbaholarnituzishmumkin.
Masalan, noma’lumparametrkuzatilayotgantasodifiymiqdor X ningmatematikkutilishibo‘lsin, ya’ni, shundayqilib
(eslatibo‘tamizkitanlanmabu tasodifiymiqdorning ta nusxasidir).
Statistikbahosifatidaesaquyidaginiolamiz.
(2.2)
Bu yerda o‘zgarmassonlarvaularuchun tengliko‘rinlibo‘lsin,

Shundayqilib, (2.2) noma’lummatematikkutilmauchunsiljimaganbahobo‘ladi.
Xususan bo‘lsa, u holda
(2.3)
Agar bo‘lsa, u holda
(2.4)
demako‘rtaqiymat (matematikkutilma) uchunsiljimaganbahotanlanmao‘rtaqiymatbo‘larekan. Xuddishunday dispersiyanitanlanmadispersiya orqalibaholashmumkin. Umumiylikkazararyetqazmasdan deb olamiz ( bo‘lganholda …, tasodifiymiqdorlargao‘tiladi), u holda bo‘ladi.

.
Shundayqilib tanlanmadispersiya dispersiyauchunsiljiganbahobo‘ladi. Siljish gatengbo‘lib, bundanko‘rinibturibtiki da siljishnolgaintiladi. Demakyetarlichakatta n hajmlitanlanmalarda tanlanmadispersiyani dispersiyaningtaxminansiljimaganbahosi deb qabulqilishmumkin. Kichikhajmlitanlanmalardadispersiyaningsiljimaganbahosisifatidaquyidagichaaniqlanadiganto‘g‘rilangandispersiyaishlatiladi:
(2.5)
Haqiqatdan ham siljimaganbahobo‘ladi, chunki
(2.6)
bo‘ladi.
Yuqoridagimisoldako‘rsatilganidekbittaparametrgabirnechtasiljimaganbahotuzishmumkin, bubaholarichidanyaxshisinitopishuchunstatistikbahodaneffektivlikshartitalabqilinadi.

Download 123,73 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish