11-mavzu: mustaqillik yillarida qoraqalpog‘iston respublikasi reja

“Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘zbekiston Respublikasi 
tarkibidan Qoraqalpog‘iston Respublikasi xalqining umumiy referendumi 
asosida ajralib chiqish huquqiga ega”
ligi mustahkamlangan. Bu konstitutsiyaviy 
norma Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasining 9-moddasida: 
“Jamiyat 
va davlat hayotining eng muhim masalalari xalq muhokamasiga taqdim 
etiladi, umumiy ovozga, ya’ni referendumga qo‘yiladi. Referendum o‘tkazish 
tartibi qonun bilan belgilanadi” 
deb ko‘rsatilgan.
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Konstitutsiyasining 
7-5-moddasida 
va 
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasining 1-moddasining 2-bandida ular 
o‘rtasidagi munosabatlar mustahkamlangan bo‘lib, unda jumladan Shunday 
deyiladi: “
O‘zbekiston Respublikasi bilan Qoraqalpog‘iston Respublikasining 
o‘zaro munosabatlari O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi doirasida va 
ular o‘rtasida tuzilgan shartnomalar va bitimlar orqali” 
tartibga solinadi. 
Hozirgi kunda dolzarb bo‘lib turgan masalalardan biri O‘zbekiston bilan 
Qoraqalpog‘iston Respublikalari o‘rtasidagi turli sohalarda ayniqsa iqtisodiy 
masalalarda o‘zaro munosabatlarni keng tarmoqli rivojlantirishga erishishdir. 
O‘zbek xalqi bilan qoraqalpoq xalqi azaldan do‘st, birodar, qon-qarindosh va 
muruvatlidir. Ularning ma'naviyat birligi va xo‘jalik yuritish usul va shakllarining 

---

yakdilligi, har ikki xalq o‘rtasida qardoshlik rishtalarini yanada mustahkamladi va 
bu holat o‘zining konstitutsiyaviy ifodasini topdi. O‘zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyasi 
21-moddasining 
3-bandiga 
ko‘ra 
Qoraqalpog‘iston 
Respublikasining fuqarosi ayni vaqtda O‘zbekiston Respublikasining fuqarosi 
hisoblanadi, 68-moddasida esa Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘zbekiston 
Respublikasining ma’muriy, hududiy birliklari qatoriga kiritilishi, bu ikki xalqning 
munosabatlari do‘stona rishtalarga asoslanganligini anglatadi. Qoraqalpog‘iston 
Respublikasida fuqarolarning huquq va erkinliklariga O‘zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyasi va qonunlariga rioya etilishining kafili O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidenti hisoblanadi.
Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Konstitutsiyasining ustivorligini tan oladi. Bu birinchi navbatda Qoraqalpog‘iston 
Konstitutsiyasi va qonunlarini tamoyil va moddalari mos kelishi kerakligini 
anglatadi. 
Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi 
Konstitutsiyasi, 
O‘zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasiga mos kelishi O‘zbekiston va Qoraqalpog‘iston 
o‘rtasidagi davlat-huquqiy munosabatlari bilan chambarchas bog‘liq. O‘zbekiston 
Respublikasi qonunlari Qoraqalpog‘iston Respublikasi hududida ham amal qilishi 
majburiydir. Qoraqalpog‘iston xalqini, millatidan qat’iy nazar, Qoraqalpog‘iston 
Respublikasining fuqarolari tashkil etadi. Qoraqalpog‘iston xalqi nomidan faqat u 
saylagan Oliy hokimiyat organi Jo‘qorg‘i Kengesi ish olib boradi. Uning davlat 
hokimiyati tizimi qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo‘linish 
tamoyillariga asoslanadi.
O‘zbekiston va Qoraqalpog‘iston Respublikalarining barcha fuqarolari bir 
xil huquq va erkinliklarga ega bo‘lib, jinsi, irqi, millati, tili, dini, ijtimoiy kelib 
chiqishi, e'tiqodi, shaxsi va ijtimoiy mavqeidan qat'iy nazar qonun oldida 
tengdirlar.