11. Mavzu. Kasbiy kompetentlilik mohiyati. Mashg’ulot rejasi

VIII. 4. O‘qituvchining akmeogrammasi
O‘qituvchining akmeogrammasi bu aniq o‘qituvchining professionallik cho‘qqilariga ko‘tarilishining individual “traektoriyasini” aks ettiradigan hujjat, professionallikning bir darajasidan boshqasiga, undan yuqori darajaga o‘tish dasturi.
O‘qituvchining akmeogrammasi o‘qituvchini professionallik darajasiga ko‘tarish, o‘qituvchining kasbiy aksiyasiga erishish, shuningdek, ushbu harakatni o‘zini o‘zi boshqarish vositasidir.
O‘qituvchining akmeogrammasini o‘qituvchining professiogrammasi bilan solishtirish tavsiya etiladi. Professiogramma kasbiy faoliyatga va mutaxassisning shaxsiga bo‘lgan ijtimoiy talablarni aks ettiradi. Professiogram ijtimoiy tasdiqlangan kasbiy vazifalar, kasbiy texnikalar va texnologiyalar, shuningdek, ushbu kasb uchun orzu qilingan mutaxassis shaxsining fazilatlari ro‘yxatini aks ettiradi. Adabiyotda o‘qituvchi professiogramining bir nechta variantlari tasvirlangan (A.K.Markov, V.A.Slastenin, L.F.Spirin va boshqalar). O‘qituvchining professiogrammasida professional faoliyatni muvaffaqiyatli amalga oshirishning xususiyatlari, ijtimoiy maqbul natijaga erishish uchun talablar ko‘rsatilgan.
O‘qituvchining akmeogrammasi o‘qituvchini yuqori professionallik darajasiga ko‘tarish usullarini belgilaydi. Shu sababli, akmeogram o‘z tarkibiga o‘qituvchi malakasini oshirish vazifalarini (masalan, yangi o‘qitish usullarini o‘zlashtirish, shaxsiy uslubini ishlab chiqish va boshqalar), ushbu yangi kasbiy darajani o‘zlashtirish usullari va texnikasini (masalan, hamkasblarining darslariga tashrif buyurish va tahlil qilish, uning pedagogik texnikasini tahlil qilish) kiritishi mumkin. O‘qituvchining akmeogrammasi kasbiy faoliyatni takomillashtirish, pedagogik mahorat va ijodning yangi darajalariga ko‘tarilish usullarini aniqlaydi. O‘qituvchining akmeogrammalari bir-biridan maqsadlar (professionallikning yangi darajalariga erishish rejalashtirilgan), traektoriyaning tabiati va dinamikasi bo‘yicha farq qilishi mumkin (bosqichma-bosqich muntazam ravishda yoki katta kuch va jadal o‘sishni qo‘llash orqali qanday yangi natijalarga erishish taklif etiladi).