104- b gurux talabasi Mirzamatov Muxtojonning Fiziologiya fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Bu M-chiziqni miozin ipchalari birikib turadigan membrana hosil qiladi. Izotrop disk o‘rtasidan qoramtir Z chiziq yupqa membrana o‘tgan, miofibrillalar shu membranaga birikadi. Mikroelektrodlar yordamida Z plastinka sohasiga elektrik ta‘sir berilsa, sarkomer qisqarishi kuzatiladi. Bunda A disk sohasi 0 ‘zgarmaydi, lekin N va I sohalar kichrayadi. K.o‘rinib turibdiki, qisqarish paytida miozin ipchasining uzunligi o‘zgarmas ekan. Shunga o‘xshash holat muskul cho‘zilganda ham kuzatiladi, ya‘ni aktin va miozin ipchalari uzunligi o‘zgarmaydi. Tajribadan olingan natijalarga ko‘ra, muskul qisqarganda aktin va miozin ipchalarining bir-biri orasiga kirib turgan sohasi o‘zgarar ekan. Shularga asoslangan holda, G.Xaksli va A.Xakslilar muskul qisqarish mexanizmining oqsil ipchalari sirpanish nazariyasini yaratdilar. Bu nazariyaga asosan muskul qisqarganda aktin ipchalarining miozin ipchalari bo‘ylab sirpanishi hisobiga sarkomerning kichrayishi sodir bo'ladi.

• Bu M-chiziqni miozin ipchalari birikib turadigan membrana hosil qiladi. Izotrop disk o‘rtasidan qoramtir Z chiziq yupqa membrana o‘tgan, miofibrillalar shu membranaga birikadi. Mikroelektrodlar yordamida Z plastinka sohasiga elektrik ta‘sir berilsa, sarkomer qisqarishi kuzatiladi. Bunda A disk sohasi 0 ‘zgarmaydi, lekin N va I sohalar kichrayadi. K.o‘rinib turibdiki, qisqarish paytida miozin ipchasining uzunligi o‘zgarmas ekan. Shunga o‘xshash holat muskul cho‘zilganda ham kuzatiladi, ya‘ni aktin va miozin ipchalari uzunligi o‘zgarmaydi. Tajribadan olingan natijalarga ko‘ra, muskul qisqarganda aktin va miozin ipchalarining bir-biri orasiga kirib turgan sohasi o‘zgarar ekan. Shularga asoslangan holda, G.Xaksli va A.Xakslilar muskul qisqarish mexanizmining oqsil ipchalari sirpanish nazariyasini yaratdilar. Bu nazariyaga asosan muskul qisqarganda aktin ipchalarining miozin ipchalari bo‘ylab sirpanishi hisobiga sarkomerning kichrayishi sodir bo'ladi.