101-XTA-AU guruhi talabasi
To’rayeva Munojat
Yozuv-muayyan bir tilda qabul etilgan va kishilar o‘rtasidagi muloqotga xizmat qiladigan yozma belgilar yoki tasvirlar tizimi. Yozuv tildan ancha keyin paydo bo‘lgan (tovush tili 400-500 ming yillar ilgari yuzaga kelgan, yozuvning paydo bo‘lganiga esa IV-V ming yillar bo‘lgan). Yozuv og‘zaki tilga nisbatan ikkilamchi, qo‘shimcha aloqa vositasi bo‘lsa-da, unga qaraganda ko‘p afzalliklarga ega. Tilning vazifasi yozuvsiz amalga oshishi mumkin emas. Ayniqsa, tilning insoniyat qo‘lga kiritgan tajriba-bilimlarni saqlash va avlodlarga yetkazishdan iborat vazifasi bevosita yozuv orqali bajariladi.Kishilik jamiyati yaratgan bilim va tajribalar, kashfiyotlar, so‘z san’ati durdonalari va boshqa qimmatli axborotlarning barcha-barchasi avlodlardan avlodlarga yozuv orqali yetib boradi. Rasmli yozuv ya’ni piktografiya yozuv yaratish yo‘lidagi birinchi qadam bo‘lgan. Piktografik yozuvni ibtidoiy tasviriy san’at ichida yuzaga kelgan deyish mumkin. Toshlarga, suyaklarga, g‘or devorlariga o‘yib ishlangan xilma-xil hayvonlarning rasmlari, umumiy mazmunga birlashuvchi tasviriy lavhalar – bularning bari piktografik yozuvning asoslaridir. Rasmlar yordamida muayyan fikr-axborotni ifodalash, yuborish mumkin ekanligini odamlar juda qadimgi davrlarda anglab yetganlar. Shuning uchun ham rasmli yozuv (piktografiya) dunyodagi mavjud barcha yozuvlarning kelib chiqishi uchun asos bo‘lgan deyish mumkin. Rasmlarning soddalashuvi, ularning o‘zlari ifoda etgan buyumlarning nomiga, ramziga aylanishi va asta-sekin bu ramzlarning og‘zaki til bilan doimiy bog‘lanishi yozuvning takomillashib borishini belgilab beradi.Jamiyat tarixidagi yozuvning ahamiyati. Odamlar 500 ming yildan beri og'zaki tildan foydalanib kelishmoqda. Yozuvning boshlang'ich shakllari 5 ming yil oldin paydo bo'lgan, xat yozish esa 3 ming yildan kam. Odamlar 500 ming yildan beri og'zaki tildan foydalanib kelishmoqda. Yozuvning boshlang'ich shakllari 5 ming yil oldin paydo bo'lgan, xat yozish esa 3 ming yildan kam. Yozuv insoniyatning eng muhim madaniy yutuqlaridan biridir. Madaniyat maktubning kelishi bilan sodir bo'ladi. Yozuv insoniyatning eng muhim madaniy yutuqlaridan biridir. Madaniyat maktubning kelishi bilan sodir bo'ladi.Mavzu xabarlari xabarlarni uzatish vositasi sifatida. Maktub ushbu joyda hozir bo'lmagan odamlarga xabar yuborish zaruriyatidan kelib chiqqan. Yozma davrda bu maqsadda turli xil narsalardan foydalanish mumkin edi. Bunday xabarlardagi elementlarning ma'nosi jo'natuvchi va qabul qiluvchiga ma'lum bo'lishi kerak. Aks holda, aloqa amalga oshirilmaydi, xat hozirda ushbu joyda bo'lmagan odamlarga xabar yuborish zaruriyatidan kelib chiqqan. Yozma davrda bu maqsadda turli xil narsalardan foydalanish mumkin edi. Bunday xabarlardagi elementlarning ma'nosi jo'natuvchi va qabul qiluvchiga ma'lum bo'lishi kerak. Aks holda, aloqa amalga oshirilmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |