10-sinf. Biologiya

A) irsiy o‘zgaruvchanlik va sun’iytanlash
B)Tabiiy tanlash, irsiy o‘zgaruvchanlik
C)Irsiyat ,o`zgaruvchanlik
D)Irsiyat,Sun`iy tanlash
28.Darvin organizmlarda shaxsiy o‘zgaruvchanlik borligini qanday isbotladi?
A)Sun’iy tanlash bilan yovvoyi hayvonlarni xonakilashtirish orqali.
B) yangi tur bilan turxilini taqqoslash yo‘li bilan
C)Moslanish kompanentlarini o`rganish orqali
D)Yangi turlar hosil bo`lishini o`rganish orqali
29. «Tur xili» uchun mos keluvchi to`g`ri javobni aniqlang.
A) tur bilan turxili orasida oraliq formalar uchramaydi
B) «Tur xili» turlarni aniqlashni qulaylashtiradi
C) Darvin ularni «shubhali turlar» deb atagan.
D) Tur xillarining tabiatda mavjudligi tufayli olimlar turlar sonini aniqlashdaqiyinchilikka duch kelganlar
30.Tashqi muhitning organizmga ko‘rsatadigan muayyan(a) va nomuayyan(b)ta’siri mos keluvchi javoblarni aniqlang.
1. bir tur, zot, navga mansub organizmlar va ularning kelgusi avlodi bir yo‘nalishda o`zgaradi 2.individual o`zgaruvchanlik 3.guruhli o`zgaruvchanlik 4. Kunlar sovishi bilan shimoldayashovchi barcha sutemizuvchi hayvonlarning juni qalinlashadi5.evolyutsiya jarayonida nisbatan katta ahamiyatga ega 6. evolutsiya jarayonida organizmlarning reaksiya normasidoirasida muhitga moslanishini ta’minlaydi.
A)a-1,3,4,5,6 b-2,5 B)1,3,4,6 b-2,5
C)a-2,5,6 b-1,3,4 D)a-3,4,5 b-2,6
1.To`g`ri fikrni aniqlang.
A)Muayyan o‘zgaruvchanlik evolutsiya jarayonida organizmlarning reaksiya normasi doirasida muhitga moslanishini ta’minlaydi.
B) Kunlar sovishi bilan shimolda yashovchi barcha sutemizuvchi hayvonlarning juni qalinlashadi .Bu nomuayyan o`zgaruvchanlikka misol bo`ladi.
C) Evolutsiya jarayonida nomuayyan o‘zgaruvchanlikka nisbatan muayyan irsiy o‘zgaruvchanlik katta ahamiyatga ega
D) Muayyan o`zgaruvchanlik nasldan naslga o‘tadi va shuning uchun xonakilashtirilgan hayvon zotlari, madaniy o‘simlik navlarining tabiiy sharoitda esa turlar vujudga kelishida nihoyatda muhim rol o‘ynaydi.
2.Shaxsiy o`zgaruvchanlikka xos bo`lgan xususiyatlarni ajrating.
1.Tashqi muhit omillari ta’sirida bir tur, zot, navga kiruvchi organizmlar turli yo‘nalishda
o‘zgaradi 2. ayrim individlarda sodir bo‘lib, boshqalarida kuzatilmaydi.3. Evolutsiya jarayonida shaxsiy o‘zgaruvchanlikka nisbatan guruhli irsiy o‘zgaruvchanlik katta ahamiyatga ega 4.nasldan naslga o‘tmaydi 5.xonakilashtirilgan hayvon zotlari, madaniy o‘simlik navlarining tabiiy sharoitda esa turlar vujudga kelishida nihoyatda muhim rol o‘ynaydi.6. Kunlar sovishi bilan shimolda yashovchi barcha sutemizuvchi hayvonlarning juni qalinlashadi.
A)1,3,5 B)2,4,6 C)1,2,3,5 D)1,2,5
3.Kombinativ (a),mutatsion(b) o‘zgaruvchanlik uchun xos bo`lgan to`g`ri javoblarni ajrating.
1. organizmlar genotipining o‘zgarishi tufayli sodir bo‘ladi 2.Bu o‘zgaruvchanlik ota-ona organizmlari
genotiplaridagi genlarning qayta kombinatsiyalanishi, ularning o‘zaro ta’siri natijasida vujudga keladi. 3.meyozda gomologik xromosomalarning mustaqil taqsimlanishi asosida kelib chiqmaydi 4. urug‘lanish paytida gametalarning tasodifiy kombinatsiyalari asosiga kelib chiqadi.5. foydali, neytral va zararli bo‘ladi .6.xromosomalar chalkashuvi va genlarning rekombinatsiyasi asosida kelib chiqadi. 7. DNK molekulasida bitta gen doirasida nukleotidlar tartibining o‘zgarishi natijasida kelib chiqadi
A)a-2,4,3,6 b-1,5,7 B) a-2,4,6 b-1,5,7 C) a-1,5,7 b-2,4,6 D) a-1,3,5,7 b-2,4,6
4.Foydali mutatsiyalar,uchun xos bo`lmagan xususiyatlarni ajrating.
1.Ko`p uchraydi 2.kam uchraydi 3.ular namoyon bo‘lgan organizmlar tabiiy va sun’iy tanlash jarayonida saqlanib qoladi.4.Xo`rozning bo`yin qismida patning bo`lmasligi misol bo`ladi 5.Faqat dominant holda yuzaga chiqadi 6.Yashash uchun kurashda bu xildagi mutatsiyaga ega organizmlar yashab qoladi.
A)1,3,5 B)2,4,6 C)2,3,6 D)1,4,5
5.Gen (a) va xromasoma(b) mutatsiyalariga xos bo`lgan tog`ri xususiyatlarni ajrating.
1.Nisbatan ko`proq tarqalgan 2.Mikroskopda aniq ko`rsa bo`ladigan mutatsiyalar .3.xromasomalar soni o`zgaradi 4.polidaktiliya misol bo`ladi 5.Tug`ma karlik misol bo`ladi 6.Deletsiya misol bo`ladi 7.Gemofiliya dominant gen kasalligi 8.inversiyada xromasoma ayrim qismini 180 ⁰ga o`zgartiradi8.braxidaktiliya dominant gen kasalligidir.
A) a-1,3,5,8 b-2,6,7 B)a-2,3,6,7 b-1,4,5,8 C)a-1,4,5,8 b-2,3,6,7 D)a-1,4,5,8 b-2,6,7
6.Quyidagilardan genom mutatsiyalarini ajrating.
1.Deletsiya 2.Xo`rozning bo`yin qismida patning bo`lmasligi 3.poliploidiya 4.Daun sinromi 5.inversiya 6.geteroploidiya
A)1,5 B)1.2,5 C)3,4,6 D)2,3,4,5,6
7.Genom mutatsiyalarini ularga mos keluvchi javoblar bilan juftlang.
1.poliploidiya 2.Deletsiya 3. geteroploidiya 4.Anueploidiya
a- to‘plamdagi ayrim gomologik xromosoma sonining o‘zgarishi. b- xromosoma to‘plamining gaploid to`plamga nisbatan sonining o‘zgarishi c-xromasoma sonining ortishi yoki kamayishi d-xromasoma o`rta qismining yo`qolishi.