10-mavzu: inflyasiya va unga qarshi kurash yo‘llari “Inflyasiya” tushunchasining mazmuni va inflyasiyaning turlari. Inflyasiyaning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlari


Inflyasiyaning oqibatlari, uning aholi turmush darajasiga, iqtisodiyotga va bank tizimiga ta’siri



Download 67,86 Kb.
bet5/5
Sana30.04.2022
Hajmi67,86 Kb.
#600444
1   2   3   4   5
Inflyasiyaning oqibatlari, uning aholi turmush darajasiga, iqtisodiyotga va bank tizimiga ta’siri

Inflyasiya iqtisodiyotni izdan chiqaradi va turli salbiy oqibatlarga olib keladi.
Inflyasiya kishilarda qo‘rquv va sarosima o‘yg‘otadi. Ishlab chiqarishga pul sarflash xatarli ishga aylanadi, negaki sarflangan pul egasiga qaytib kelgunicha o‘z qadrini yo‘qotib qo‘yadi.
Inflyasiya sharoitida qarz bergan yutqazadi, qarz olgan esa yutadi. Bu ishlab chiqarishga qo‘yish uchun pul topishni qiyinlashtiradi, chunki qarz berib
yutqazgandan ko‘ra, uni boshqa yo‘lda ishlatish ma’qul ko‘riladi.
Inflyasiya natijasida pul jamg‘armalari keskin qadrsizlanadi, pulga tenglashtirilgan qiymatli qog‘ozlar - sug‘urta polislari, aksiyalar, obligatsiyalar, cheklar, sertifikatlar va boshqalarning real qiymati ham pasayib ketadi.
Qat’iy daromadga, ya’ni pensiya, stipendiya, nafaqa va belgilangan ish xaqiga yashovchilar turmushi yomonlashadi, hatto ular qashshoqlashib boradi. Narx osha borgan holda pul daromadlarining oshmasligi yoki narxga nisbatan sekinroq oshib borishi, tovarlarni oldingidan ozroq iste’mol etilishiga olib keladi.
Iqtisodiyotda ishlab chiqarishning stixiyaliligi kuchayadi, tarmoqlar o‘rtasida mutanosiblik buziladi. Pul mablag‘lari ishlab chiqarish sohasidan muomala (savdo) sohasiga oqib o‘tadi.
Savdo-sotiq ham izdan chiqadi, sababi turli hududlarda baholarning turlicha bo‘lishi tovarlar normal harakatini buzadi. Ularning bozordan bozorga ko‘chib yurishiga olib keladi. Olib-sotarlikka keng yo‘l ochiladi. Baholarning o‘sib borishi tufayli tovarlarni ko‘plab sotib olib, saklab, so‘ng qimmatga sotish avj oladi.
Pul egalari qadrsizlanayotgan puldan qutilish maqsadida o‘zlariga kerak bo‘lgan va kerak bo‘lmagan, to‘g‘ri kelgan tovarlarni sotib ola boshlaydilar. Tovarlar taqchilligi paydo bo‘ladi. Pulga o‘z qadrini yo‘qotmaydigan mol- mulk (er,uy, inshootlar), kelajakda yaxshi mulk bo‘lib qoladigan osori-atiqa(antikvar)lar va noyob buyumlar (qadimiy san’at asarlari, kitoblar, qo‘l yozmalar), nodir metallar va qimmatbaho toshlar, shuningdek, barqaror valyutalar (AQSH dollari, EVRO va boshqalarni) sotib olish ommaviy tus oladi.
Inflyasiya bank tizimini ham chetlab o‘tmaydi. Bank imkoniyatlari qadrsizlanadi. Uzoq muddatli qarz berishga barham beriladi, chunki qadrli pullarda berilgan kreditlar ma’lum muddatlardan so‘ng qadrsizlangan pullarda qaytariladi. Bank krediti uchun to‘lanadigan foizlar o‘sib boradi. Aholining bank tizimiga bo‘lgan ishonchi yo‘qoladi va bankka o‘z jamg‘armalarini omonatlar sifatida qo‘yish deyarli to‘xtaydi. Ho‘jaliklar o‘rtasidagi hisob - kitoblar ham ma’lum darajada chigallashadi.

Download 67,86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish