10-Ma’ruza: Qismlarni tiklashda dolzarb payvandlash va naplavkalash(Perspektiv) usullari

10.5-rasm.O‘tkazgichlar effekt yaqinlashuvda tokni taqsimlash: a- tokni bir xilda yo‘naltirish; b- qarshi yo‘naltirilgan tok.

Ushbu tasvirdadan ko‘rinib turibdiki, bir xil yo‘nalishga ega bo‘lgan eng yuqori oqim zichligi o‘tkazgichlarning tashqi yuzalarida va oqimning teskari yo‘nalishi bilan - ichki yuzalarda kuzatiladi. Nomidan kelib chiqqan holda, yaqinlik effekti faqat oqim o‘tkazuvchi o‘tkazgichlar qisqa masofalar uchun bir-biriga yaqinlashganda paydo bo‘ladi. Oqim zichligining qayta taqsimlanishi qanchalik kuchli bo‘lsa, o‘tkazgichlar orasidagi masofa qanchalik kichik bo‘lsa va shunchalik chastota yuqori bo‘ladi.

Yaqinlik effekti ma’lum bir mahsulot yuzasini kerakli mahalliy isitishni ta’minlaydigan bunday induktorni ishlab chiqishga imkon beradi.
Doiraviy effekt. Tashqi sirt effektining yana bir o‘zgarishi halqa effekti bo‘lib, u halqa yoki spiralga o‘ralgan o‘tkazgichning ichki yuzasida kuzatilgan eng yuqori oqim zichligiga ega bo‘lishidan iborat. Halqa effekti qanchalik kuchli bo‘lsa, halqaning diametriga nisbatan o‘tkazgichning balandligi qanchalik katta bo‘lsa, o‘zini namoyon qiladi. Induktorning magnit maydonining aniq simmetriyasi mavjud. Induktorning ichida (10.6-rasm) magnit maydon tashqariga qaraganda ancha kata bo‘ladi. Halqa effekti tashqi silindrsimon yuzaning qismlarini qizdirishda foydalidir. Shu bilan birga, ichki silindrsimon sirtlarni ma’lum bir haroratgacha qizdirishni qiyinlashtiradi yoki hatto imkonsiz qiladi. Bu qizdirilgan sirt yaqinidagi elektromagnit maydonning intensivligining keskin pasayishi bilan bog‘liq.





10.6-rasm. Bo‘sh induktorning magnit maydoni.

Sirtni qoplash jarayonining energiya intensivligi. Energiya intensivligi yotqizilgan metall massasi birligiga energiya xarajatlari bilan tavsiflanadi. Ushbu xarajatlar energiya miqdoridan iborat sirtni qoplash jarayonlarini amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan Wn, energiyani aylantirish va uzatish uchun issiqlik yo‘qotishlari va energiya yo‘qotishlari: W_E = W_n + W_t + W_e