10 маъруза: Оддий инверторли ттм. Мураккаб инверторли ва Шоттки барьерли ттм

10 маъруза: Оддий инверторли ТТМ. Мураккаб инверторли ва Шоттки барьерли ТТМ.

Режа:

1. 
   Содда инверторли ТТМ МЭ схемаси
   
2. 
   Мураккаб инверторли ТТМ МЭ схемаси
   

10.1.-расм. Содда инверторли ТТМ МЭ схемаси

Элемент иккита мантиқий киришга эга бўлиб, у кўп эмиттерли транзистор (КЭТ) асосида ҳосил қилинган ток қайта улагичи ва VT1 транзисторли электрон калит (инвертор)дан тузилган.

КЭТ ТТМ турдаги МЭларнинг ўзига хос компонентаси ҳисобланади. У умумий база ва умумий коллекторга эга бўлган транзисторли тузилмадир.
Стандарт схемаларда киришлар (эмиттерлар) сони К_БИРЛ≤8. ТТМ элементлар таркибидаги КЭТ инверс режимда ёки тўйиниш режимда ишлаши мумкин.
Схеманинг статик режимини таҳлил қилишда қуйидаги соддалаштиришлар қабул қилинган, агар:
- p-n ўтиш орқали тўғри ток оқиб ўтаётган бўлса, у ҳолда ўтиш очиқ ва ундаги кучланиш U*=0,7 В;
- p-n ўтиш кучланиши тескари, ёки U* дан кичик бўлса, у ҳолда ўтиш берк ва оқиб ўтаётган ток нолга тенг;
- транзистор тўйиниш режимида бўлса, у ҳолда коллектор – эмиттер оралиғидаги кучланиш U*_КЭ.ТЎЙ=0,3 ÷ 0,4 В.



10.2.-расм. Схеманинг статик режимини таҳлил қилиш («0» учун)



10.3.-расм. Схеманинг статик режимини таҳлил қилиш («1» учун)



10.4.расм. Мураккаб инверторли ТТМ МЭ схемаси

Мураккаб инверторли ТТМ схемаси амалиётда кенг қўлланилади. У икки тактли чиқиш каскади (VT2 ва VT3 транзисторлар, R4 резистор ва VD диод), бошқарилувчи фаза ажратувчи каскад (VT1 транзистор, R2 ва R3 резисторлар) дан ташкил топган.

10.5.-расм. Схеманинг статик режимини таҳлил қилиш («0» учун)



10.6.-расм. Схеманинг статик режимини таҳлил қилиш («1» учун)

ТТМ элементлари потенциал элементлар қаторига киради: улар асосида компьютер схемаларини тузишда улар ўзаро гальваник боғланадилар, яъни конденсатор ва трансформаторларсиз.

Мантиқий 1 ва мантиқий 0 асимптотик қийматлари U₁ ≥ 2,4 B;
U₀ ≤ 0,4 B, U_ҚУ =U1-U0 =2 В кучланишлар билан ифодаланади.
Юқорида кўриб ўтилган сериялар функционал ва техник тўлиқликка эга, яъни турли арифметик ва мантиқий амалларни, хотирада сақлаш, ёрдамчи ва махсус функцияларни бажаради.
Асосий ТТМ тури бўлиб мантиқий қўпайтириш инкори билан яъни, ҲАМ-ЭМАС амалини бажарадиган Шеффер элементи ҳисобланади.


Икки киришли Шеффер элементи (ҲАМ-ЭМАС)

10.7.-расм: ҲАМ-ЭМАС МЭнинг шартли белгиланиши