|
Vosita. Bu tanlangan maqsadga erishishga olib keladigan narsa. Vositalar-bu usulning vositasi. Ko'pincha, pedagogik adabiyotlarda bu tushunchalarni aralashtirish, usulni vositalardan ajratish qiyin bo'lsa va aksincha. Ushbu vosita usulning hal qiluvchi omili bo'lishi mumkin. Usul va vositalar tushunchalarining tavsiya etilgan versiyasi ularni aniqroq aniqlash va ularning o'zaro bog'liqligini ko'rsatishga imkon beradi.
Ushbu vosita texnologiya omili sifatida ham harakat qilishi mumkin-uning faoliyatining asosiy manbai, masalan, o'yin, o'qish, sayyohlik va boshqalar.
Tavsiya etilgan yondashuv: pedagogik (ijtimoiy-pedagogik) jarayon vositalari va pedagogik (ijtimoiy-pedagogik) faoliyat vositalari.
Pedagogik jarayonning vositalari" pedagogik texnologiyalarni joriy etish jarayonida " mutaxassisning faoliyatining ajralmas qismi sifatida faoliyat yuritadigan vositalardir. Bunga quyidagilar kiradi: ta'lim muassasasida tashkil etilgan o'qish, mehnat, xatti-harakatlar qoidalari, madaniy va dam olish faoliyati, jismoniy tarbiya, jismoniy tarbiya va sport faoliyati, sayyohlik, ijtimoiy ish, rejim (tuzatuv koloniyalari uchun) va boshqalar.
Pedagogik faoliyat vositalari-bu mutaxassis, xususan, ijtimoiy pedagog , ularning professional faoliyatida insonga, ular bilan ijtimoiy-pedagogik ish jarayonida guruhga ta'sir o'tkazish uchun foydalanadi. Ko'pincha bu usulning vositasi. Instrumental vositalar yordamida pedagogik (ijtimoiy-pedagogik) maqsadga erishish ta'minlanadi. Ktakim vositalari quyidagilarni o'z ichiga oladi: so'z, harakat, misol, kitob, texnik vositalar va boshqalar.
Shunday qilib, mablag'lar har qanday usul, texnologiyaning ajralmas qismi bo'lib, ularni aniqlaydi va ular orqali amaliy amalga oshirish, mijoz bilan ijtimoiy-pedagogik ishlarda prognozlashtirilgan maqsadga erishish mumkin.
Qabul qilish. Pedagogik nazariya va amaliyotda "qabul qilish"tushunchasi ham keng qo'llaniladi. Uning foydalanish oralig'i juda katta, u ko'pincha o'zboshimchalik bilan talqin etiladi, bu ko'p jihatdan pedagogikada ushbu kontseptsiyaning aniq ta'rifi yo'qligi bilan bog'liq.
"Qabul qilish" atamasi alohida harakat, harakat, biror narsani amalga oshirish usuli sifatida tushunilishi kerak. Pedagogikada (shu jumladan, ijtimoiy pedagogikada) pedagogik faoliyat jarayonida har qanday vositadan foydalanishning bir usuli hisoblanadi.
Uning mohiyati, xususan, ijtimoiy-pedagogik texnologiyalarni, usulni, vositalarni amalga oshirish jarayonida mutaxassisning shaxsiy, og'zaki, intonatsion, taqlid qobiliyatlari, xatti-harakatlari, xatti-harakatlari va boshqa ko'rinishlarini ishlatish va namoyon qilishning o'ziga xosligi va (yoki) o'ziga xosligi sifatida qaralishi mumkin.
Pedagogik xodimlar tez — tez "metodik usul" atamasidan foydalanadilar-bu uning pedagogik ta'sirini kuchaytirishga imkon beruvchi vositani amalga oshirishning metodik o'ziga xosligini ta'kidlaydi.
Texnologiya. "Qabul" tushunchasi "texnika" pedagogik tushunchasi bilan yaqindan bog'liq (yunon. texnos — san'at, mahorat,), bu odatda har qanday faoliyatda qo'llaniladigan ko'nikma va texnikaning umumiy tavsifini anglatadi.
Hozirgi vaqtda "texnika" atamasi bir necha pedagogik tushunchalarni ifodalash uchun ishlatiladi.
Har qanday xatti-harakatlar, operatsiyalar, harakatlar (pedagogik harakatlar texnikasi) ning pedagogik ijrosi texnikasi mutaxassisning, shu jumladan, ijtimoiy pedagogning pedagogik harakati san'ati hisoblanadi. Biroq, hech qanday pedagogik harakat yo'q. Amallar usullar, texnologiyalarni amalga oshirish jarayonida har qanday vositalardan foydalanish doirasida amalga oshiriladi. Xususiyatlari, mablag'lardan foydalanish usullari texnikada namoyon bo'ladi. Bir vosita va uni ishlatish usullari juda ko'p.
"Texnika" atamasi pedagogik aktda, amaliyotda, amaliyotda, uni qo'llash san'ati haqida emas, balki eng yuqori samaradorlikka erishishga qaratilgan (asbobdan foydalanishda qabul qilish san'ati) haqida gapiradi. Pedagogik faoliyatning ko'plab usullari mavjudligini hisobga olsak, ularni ko'rib chiqish juda qiyin. Bundan tashqari, amaliyot shuni ko'rsatadiki, uni boshqa shaxs tomonidan qabul qilish va uni takrorlash har doim kutilgan natijaga olib kelmaydi. Buning sababi shundaki, qabuldan foydalanish san'ati mutaxassisning shaxsiyati bilan bevosita bog'liq va u qanday aniqlanadi. Shu nuqtai nazardan, harakat san'atini mutaxassisning pedagogik texnikasidan ajratish qiyin. Shuning uchun "pedagogik ishlash texnikasi" ni "ijrochining pedagogik texnikasi"atamasi bilan almashtirish tavsiya etiladi. Yuqori malakali spe-sialistlarning ish tajribasi (pedagogik faoliyat) ni o'rganish uning harakat uslubining mazmunini tushunishga imkon beradi.
Pedagogik faoliyat texnikasi (ta'lim, tarbiya, kasbiy tayyorgarlik va boshqalar) mutaxassisning pedagogik faoliyati san'ati hisoblanadi.
Shuni ta'kidlash kerakki, umuman olganda pedagogik faoliyat, umuman pedagogik harakatlar yo'q. Nazariy va amaliyotda ma'lum bir texnologiyani amalga oshirish bo'yicha faoliyat mavjud, bu usul, odatda, pedagogikada va "texnika" atamasidan foydalaniladi.
Ijrochining pedagogik texnikasi ma'lum bir mutaxassisga xos bo'lgan, uni shaxsiyat sifatida ifodalaydi, uning professional faoliyati uchun odatiy bo'lib, uning professionalligi (uning professional faoliyati san'ati) bilan ta'minlanadi.
Ma'lumki, "pedagogik texnika" atamasi 1920-larning oxirida A. S. Makarenko tomonidan kiritilgan. U hatto ta'lim ishlarining muvaffaqiyati ko'p sonli holatlarga va birinchi navbatda pedagogik texnologiyaga bog'liq ekanini ta'kidladi. Keyinchalik u shunday deb yozgan edi: "biz birinchi navbatda pedagogik texnikaga ega emasmiz, chunki" pedagogik texnika"so'zlari hech qachon aytilmagan va pedagogik texnika o'zi ovqatlanmagan va o'rganilmagan".
A. S. Makarenkoning xizmatlari, shuningdek, pedagogik texnikaning mazmunini va kelajakda o'qituvchini pedagogik muassasaning faoliyati asosida shakllantirish zarurligini ochib berdi. Kelajakda o'qituvchi maxsus bilim va ko'nikmalarga ega bo'lishdan tashqari, u yaxshi o'qituvchi bo'la olmasligini bilishi kerak, agar " ovozi bo'lmasa, u bola bilan qanday gaplashishni bilmaydi va qanday hollarda gapirish kerakligini bilmaydi... Yuz ifodalariga ega bo'lmagan yaxshi o'qituvchi bo'lishi mumkin emas, bu uning yuziga kerakli ifodani bera olmaydi yoki uning kayfiyatini saqlab qoladi. O'qituvchi tashkil qilish, yurish, hazil qilish, quvnoq, g'azablangan bo'lishi kerak. O'qituvchi har bir harakatni ko'tarishi uchun o'zini tutishi kerak...
Do'stlaringiz bilan baham: |
