10-Laboratoriya ishi Mavzu: Tuzlarning kimyoviy xossalariga oid tajribalar Darsning maqsadi

Kerakli asbob va reaktivlar: stakan, shisha tayoqcha, voronkalar, tarozi, tarozi toshlari, menzurka, shpatel, shtativ, spirt lampasi, distillangan suv, natriy gidroksid NaOH eritmasi, temir-ammoniyli achchiqtosh NH₄Fe(SO₄)₂, kaliy rodanid KSCN eritmasi, bariy xlorid eritmasi, qizil qon tuzi К₃[Fе(СN)₆] eritmasi, simob nitrat eritmasi, kaliy yodid KJ, mis (II) sulfat, natriy xlorid, kumush nitrat eritmasi.

1-tajriba. Qo’shaloq tuzlarning va kompleks birikmalarning dissotsiyalanishi.

a). Uchta probirkaga 2-3 ml dan temir-ammoniyli achchiqtosh NH₄Fe(SO₄)₂ eritmasidan quying. Probirkalardan biriga kaliy rodanid KSCN (yoki ammoniy rodanid) eritmasidan bir necha tomchi tomizing. Qizil-qo’nqir rang hosil bo’lishi olingan tuz eritmasida Fe³⁺ ioni borligini ko’rsatadi. Ikkinchi probirkaga konsentrlangan 30% li ishqor eritmasidan bir necha tomchi tomizib, so’ng probirkani biroz isiting va probirka og’zini hidlab ko’ring. Ammiakka xos hid paydo bo’lishi olingan temir-ammoniyli achchiqtosh eritmasida NH₄⁺ ioni borligini bildiradi. Uchinchi probirkaga bariy xlorid eritmasidan 0,5-1 ml qo’shing. Oq cho’kma BaSO₄ hosil bo’lishi olingan tuz eritmasida SO₄^2- ionlari borligini bildiradi. Uchala probirkada sodir bo’ladigan reaksiya tenglamalarini va temir-ammoniyli achchiqtoshning dissotsiyalanish tenglamasini yozing. Olingan modda qo’sh tuzmi yoki kompleks tuzmi? Javobingizni izohlab bering.

b). Ikkita probirkaga 2-3 ml dan qizil qon tuzi К₃[Fе(СN)₆] eritmasidan quying. Ulardan biriga ishqor eritmasidan, ikkinchisiga kaliy (yoki ammoniy) rodanid eritmasidan bir necha tomchidan qo’shing. Nima kuzatiladi: a va b - tajribalarning natijasini taqqoslang. Hamda bu tuzning dissotsiyalanish tenglamasini yozing.