10- mavzu. Delphi dasturlash muhitida tarmoq operatorlari Savollar

Ifoda

Misol 1:

Ko‘rsatmalar

ketma-
ketligi

Ko‘rsatmalar

ketma-
ketligi

Ko‘rsatmalar

ketma-
ketligi

1. Case i mod 3 of
0: m:= 0;
1: m:= -1;
2: m:= 1
end;
2. Case summa of
'=': k:= 1;

2

end;

'*', '+', '/', '-' : ;
'!' : k:= 2;
':', ';': k:= 3

3. Case kun of
dush, sesh, chor, pay, jum: writeln('ish kuni');
shan, yksh: writeln('dam olish kuni')
end;
Variant tanlash operatori ichiga kirish faqat CASE orqali amalga oshiriladi.
Endi shartli operatorni variant tanlash operatori orqali ifodasini ko‘rib
chiqaylik:

Misol 2:

(a +

1. if B then S1 else S2


2. if B then S
=
b) x; x 2
Case B of
true: S1;
false: S2;
yend;

Case B of

true: S;
false:
yend;

y = ⎨⎧
−
=
;
ni hisoblash lozim bo‘lsa, Case operatoridan quyidagicha

⎩(a b)x; x 3
foydalanish mumkin:
Case x of
2 : y := (a + b) * x;
3 : y := (a - b) * x;
end;

⎧(a +
=
=

Agar
y =
⎨⎩
(a −
b)x; x 2, x 5
= =
b)x; x 3, x 7
;
ni hisoblash lozim bo‘lsa, Case operatoridan

quyidagicha foydalanish mumkin:
3

Case x of

2, 5 : y := (a + b) * x;
3, 7 : y := (a - b) * x;
end;
Ya’ni, bir nechta variantlar mavjud bo‘lsa, ularning orasiga (,) vergul qo‘yiladi.
Agarda qiymatlar ma’lum bir oraliqga tegishli bo‘lsa, ya’ni, misol uchun

⎧
+
< <

y =
⎨⎩
(a b)x ; 2 x 10
− < <
;
ni hisoblash lozim bo‘lsa, Case operatoridan quyidagicha

(a b)x ;15 x 25
foydalanish mumkin:
Case x of
2..10 : y := (a + b) * x;
15..25 : y := (a - b) * x;
end;

Bundan tashqari Case operatorida Else xizmatchi so‘zidan ham foydalanish mumkin.
Masalan:
Case x of
2..10 : y := (a + b) * x;
15..25 : y := (a - b) * x;
=
else y : 0;
end;
Bu yerda Else xizmatchi so‘zi End xizmatchi so‘zidan oldin ishlatiladi. Agar berilgan
variantda bir necha amallar bajarilishi lozim bo‘lsa, bu bajarilishi lozim bo‘lgan
amallarni Begin va End xizmatchi so‘zlari orasiga yozish mumkin.
Case ko‘rsatmasi bilan mos ishlaydigan “Delphi” komponentlarga ListBox (ro‘yxat),
ComboBox (osiluvchi ro‘yxat), RadioGroup (tanlanuvchi ro‘yxat), ColorBox (rangli osiluvchi
ro‘yxat)larni misol qilib olish mumkin. Quyida ListBox, ComboBox, RadioGroup, ColorBox
komponentlarini xossalari keltiriladi:

№