10- ma‟ruza. Standartlashtirish. Reja

---

10- ma‟ruza. Standartlashtirish. 

 

Reja. 

1. Standartlashtirish haqida. ―Standartlashtirish to‗g‗risida‖ O‗zbekiston Respublikasi Qonuni. 

2. Standartlashtirishning maqsad va vazifalari. 

3. Standartlashtirish bo‗yicha asosiy atamalar va tushunchalar. 

 

Tayanch so„zlar: standart, texnikaviy shart, standartlashtirish, standartlashtirish ob‘ekti, me‘yoriy 

hujjat.  

1.  Standartlashtirish haqida. “Standartlashtirish to„g„risida”  

O„zbekiston Respublikasi Qonuni. 

  

Odatda biz standart bo‗yicha degan iborani ko‗p ishlatamiz. 

Xo‗sh  standart  nima?  Standart  so‗zi  inglizcha  ―Standart‖  so‗zdan  olingan  bo‗lib,  me‘yor, 

o‗lcham, andoza degan ma‘nolarni bildirib me‘yoriy hujjat nomi bilan yuritiladi. Standart - bu ko‘pchilik 

manfaatdor  tomonlar    kelishuvi    asosida  ishlab  chiqilgan  va  ma’lum  sohalarda  eng  maqbul  darajali 

tartiblashtirishga yo‘naltirilgan  hamda faoliyatning  har xil turlariga yoki natijalariga tegishli  bo‘lgan 

umumiy  va  takror  qo‘llaniladigan  qoidalar,  umumiy  qonun-qoidalar,  tavsiflar,  talablar  va  usullar 

belgilangan va tan olingan idora tomonidan tasdiqlangan me’yoriy hujjatdir. 

Standartlar  fan,  texnika  va  tajribalarning  umumlashtirilgan  natijala-riga  asoslangan  va  jamiyat 

uchun yuqori darajadagi foydaga erishishga yo‗naltirilgan bo‗lishi kerak. 

Standartlar  darajasiga    qarab,  halqaro,  mintaqaviy  davlatlararo,  milliy  va  korxona  miqyosida 

faoliyat ko‗rsatadi. 

Davlat standartlari mahsulotni ishlab chiqish va uni ishlab chiqarishga qo‗yish bosqichida yangi 

mahsulotlarning  yuqori  sifatli  turlarini  yaratish  va  o‗zlashtirishni  tezlashtirishga,  ishlab  chiqaruvchi, 

tayyorlovchi va iste‘molchi  oralaridagi  munosabatlarni yaxshilashga yo‗naltirilgan. 

Standartlashtirish tizimi yangi buyumga o‗z vaqtida yuqori sifatli loyiha - konstruktorlik hujjatlar 

berish,  korxonaning  yangi  mahsulotini  berilgan  sifat  ko‗rsatkichlariga  asosan  tayyorlashni  va    kerak 

bo‗lsa mahsulotning ishlab chiqarishdan olib tashlashni belgilaydi. 

Standartlashtirish  mahsulot  muomalada  bo‗lganida  va  sotish  bosqichlarida  mahsulotni 

joylashtirish  (upakovka)  da  yaxshi  tartib  va  sharoitlar  yaratishga,  yuklashga  va  joylashtirishga, 

saqlashga,  omborlarda  mahsulot  sifatini  buzilmay  saqlashga,  transportda  olib  yurishda,  buyumni 

tarqatish, sotish tashkilotlariga talablar belgilaydi.