1. Zo‘riqish kuchlari ta’sir chizig‘ini chizish. Zo‘riqishlarni ta’sir chiziqlar yordamida aniqlash

4 - AMALIY MASHGULOT


Ta’sir chiziqlari yordamida zo‘riqishlarni aniqlash.


Reja:


1. Zo‘riqish kuchlari ta’sir chizig‘ini chizish.
2. Zo‘riqishlarni ta’sir chiziqlar yordamida aniqlash.

Ta’sir chiziqlari yordamida zo‘riqishlarni aniqlashni quyidagi ko‘p oraliqli balka misolida ko‘ramiz.

Misol. 5.1- rasm, a da ko‘rsatilgan ko‘p oraliqli balkaning A va D tayanch reaksiyalari va rasmda ko‘rsatilgan k₁, k₂ va k₃ ko‘ndalang kesimlar uchun eguvchi moment va ko‘ndalang kuch miqdorlari ta’sir chiziqlar yordamida aniqlansin.
Echish.
1. Ko‘p oraliqli balka zo‘riqish kuchlarining ta’sir chizig‘ini chizish.


1) Ko‘p oraliqli balka elementlarining o‘zaro bog‘lanishi qavatlar tarhi tuziladi. Balkaning qavatlar tarhi 5.1-rasm, b da ko‘rsatilgan.
2) Izlanayotgan zo‘riqishlarning ta’sir chizig‘i chiziladi. Miqdorlari aniqlanishi lozim bo‘lgan zo‘riqishlarning ta’sir chiziqlari 5.1-rasm, v da ko‘rsatilgan.


2. Zo‘riqishlarni ta’sir chiziqlar yordamida aniqlash.


Qurilgan ta’sir chiziqlari hamda quyidagi (5.1) formula yordamida izlanayotgan zo‘riqishlarning miqdorlari ishoralar qoidasiga rioya qilingan holda aniqlanadi.
(5.1)

Tashqi kuchlar ta’siridan ko‘p oraliqli balkada qurilgan M va Q epyuralar yordamida istalgan kesimda hosil bo‘lgan zo‘riqishlar miqdorini aniqlash mumkin. Ta’sir chizig‘i yordamida esa tashqi kuchlar ta’siridan ma’lum kesimdagi bir zo‘riqishning qiymati aniqlanadi.

Demak, ko‘p oraliqli balkaning biror kesimidagi zo‘riqishni aniqlash lozim bo‘lsa, uni to‘lig‘icha analitik hisoblamasdan, shu kesim uchun izlanayotgan zo‘riqishning ta’sir chizig‘ini qurib, (5.5) formula yordamida zo‘riqish miqdorini aniqlash mumkin ekan.