1. Yodgorlik qaysi til davriga tegishli?

(1) Shantung balïq(q)a, taluy өgүzkə təgүrtүm, uch өtүz balïq sïdï usïn buntatu yurtda yatu qalur ərti. Tabg‘ach qag‘an yag‘ïmïz ərti. On oq qag‘anï yag‘ïmïz ərti.
Ya’ni:
Shantung shahriga, dengiz daryoga etkazib bordim. Yigirma uch shahar mag‘lub bo‘ldi. Uyqusini xarom qilib vayronada yotib qolgan. Tabg‘ach xoqoni dushmanimiz edi. O‘n o‘q xoqoni dushmanimiz edi.
(2) artuq Qïrqïz kүchlүg qag‘an yag‘ïmïz boltï, ol uch qag‘an өglaship altun yïsh үzə qabsalïm təmish, ancha өgləshmish, өngrə Turk qag‘ang‘aru sүləlim, təmish, angaru sүləməsər, qachan angirsər, ol bizni.
Ya’ni:
(Undan) ortiq Qirg‘izning qudratli xoqoni dushmanimiz bo‘ldi, o‘sha uch xoqon fikrlashib, Oltin yish ustiga talon solaylik depti, shunday fikrlashibdi. Sharqqa Turk xoqoniga lashkar tortaylik depti, unga lashkar tortmasa, qachon g‘azablansa, u bizni yo‘q (qiladi).
(3) qag‘anï alp ərmish, ayg‘uchïsï bilgə ərmish, qachan əngirsər, өlүrtachi kүk, үchəgүn qabsap sүləlim, anï yoq qïsalïm, təmish. Tүrgəsh qag‘an ancha təmish: bəning bodunum anta ərir, təmish.
Ya’ni:
Xoqoni qahramon ekan, maslahatchisi alloma ekan, qachon g‘azablansa, o‘ldiradigan ko‘rinadi. Uchovlab yopirilib lashkar solaylik, uni yo‘qotaylik, depti. Turgash xoqon shunday depti: mening xalqim o‘sha erda bo‘ladi, depti.
(4) Turk bodun yəmə bulg‘anch ol, təmish. Og‘uzï yəmə tarqanch ol, təmish. Ol sabïn əshidip, tүn yəmə udusïqïm kəlməz ərti, olursïqïm kəlməz ərti, ancha saqïntïm…
Ya’ni: Turk xalqi yana sarosimada, depti. O‘g‘uzi yana, parokanda, depti. O‘sha gapini eshitib, tun yana uxlagim kelmas edi, (kun) o‘tirgim kelmas edi. Shunday o‘yladim…
Yuqorida berilgan matn bo‘yicha quyidagi savollarga javob bering?
1.Yodgorlik qaysi til davriga tegishli?
2.Ushbu matn qaysi asardan olingan?
3.Yodgorlikning asliyati qaysi yozuvda bitilgan?
4.Matnda keltirilgan balïq, boltï, qïsalïm sòzlarini ma'nosini toping.
5.O‘zingizga tushunarsiz bo‘lgan so‘zlar lug‘atini tuzing.