5. Kelgusi xarajatlar va to‘lovlar rezervlari hisobi
8910-“Kelgusi xarajatlari va to‘lovlar rezervlari” hisobvarag‘i bir maromda xarajat va to‘lovlarni ishlab chiqarish yoki muomala xarajatlariga kiritish yo‘li bilan belgilangan tartibda rezerv qilingan summalar holati va harakati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni jamlash uchun qo‘llaniladi.
Xususan, ushbu hisobvaraqda asosiy vositalarni ta’mirlash bo‘yicha kelgusi xarajatlar summasini aks ettirish mumkin. Rezervning hosil bo‘lishi:
Debet 2010, 2110, 2310, 2510
Kredit 8910-“Kelgusi xarajatlari va to‘lovlar rezervlari”.
Buxgalteriya hisobi xalqaro standartlariga muvofiq bunday rezervni tashkil qilish tavsiya qilinmaydi, chunki korxona uni tashkil etishda o‘z hisobotida amalga oshirilmagan xarajatlarni aks ettiradi va foydani kamaytiradi.
Tijorat korxonalari, agar hisob sig‘satida bu aks ettirilgan bo‘lsa, faqat sof foyda hisobiga rezerv tashkil etishlari mumkin. Ishlab chiqarish ehtig‘jlari uchun rezervdan foydalanishda soliq solinadigan baza mazkur xarajatlar summasiga kamaytiriladi.
Ishlab chiqarish xarajatlari hisobiga rezerv tashkil qilish O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi bilan kelishilgan holda, asosan mavsumiy ishlaydigan korxonalar uchun ruxsat etiladi.
Korxonalarda tashkil etilgan ushbu rezervlardan asosiy vositalar ta’mir qilinag‘tganda va boshqa maqsadlarda foydalanilishi mumkin.
Ilgari tashkil etilgan rezerv hisobidan asosiy vositani kapital ta’mir qilish uchun materiallar sarflansa, quyidagicha provodka beriladi:
Debet 8910-“Kelgusi xarajatlari va to‘lovlar rezervi”
Kredit 1010-“Xom-ashyo va materiallar”.
Ilgari rezerv qilingan summalar bo‘yicha hisob-kitob schyotidan xarajatlar to‘lansa, quyidagicha yozuv qilinadi:
Debet 8910-“Kelgusi xarajatlari va to‘lovlar rezervi”
Kredit 5110-“Hisob-kitob schyoti”.
Xulosa.
Xususiy kapitalga investitsiyalar birinchi navbatda institutsional investorlar va akkreditatsiyadan o'tgan investorlar tomonidan jalb qilinadi, ular uzoq vaqt davomida katta miqdordagi pul mablag'larini ajratishlari mumkin. Aksariyat hollarda, qiynalgan kompaniyalar uchun burilishni ta'minlash yoki likvidlik hodisalarini, masalan, dastlabki ommaviy taklif (IPO) yoki jamoat kompaniyasiga sotish uchun xususiy kapital qo'yilmalari uchun uzoq vaqt ushlab turish talab etiladi. Xususiy kapital kompaniyalar va startaplarga bir nechta afzalliklarni taqdim etadi. Bu kompaniyalar tomonidan ma'qullashadi, chunki bu ularga yuqori foizli bank kreditlari yoki ommaviy bozorlarda ro'yxatga olish kabi an'anaviy moliyaviy mexanizmlarga alternativa sifatida likvidlikka kirish imkoniyatini beradi. Xususiy kapitalning venchur kapitali kabi ba'zi bir shakllari, shuningdek, g'oyalarni va dastlabki bosqichdagi kompaniyalarni moliyalashtiradi. Ro'yxatidan chiqarilgan kompaniyalarga nisbatan xususiy sarmoyalarni moliyalashtirish bunday kompaniyalarga noodatoksal o'sish strategiyasini ochiq bozor porlashidan uzoqlashtirishda yordam berishi mumkin. Aks holda, choraklik daromadning bosimi yuqori menejment uchun kompaniyani aylantirish yoki yo'qotishlarni kamaytirish yoki pul ishlashning yangi usullari bilan tajriba o'tkazish uchun vaqtni keskin qisqartiradi.
Xususiy kapitalning o'ziga xos muammolari bor. Birinchidan, xususiy kapital fondlarini tugatish qiyin bo'lishi mumkin, chunki ommaviy bozorlardan farqli o'laroq, xaridorlarni sotuvchilar bilan mos keladigan tayyor buyurtma kitobi mavjud emas. Firma o'z sarmoyasini yoki kompaniyasini sotish uchun xaridorni qidirishni amalga oshirishi kerak. Ikkinchidan, xususiy kapitaldagi kompaniya uchun aktsiyalarga narx belgilash, odatda, ochiq ro'yxatga olingan kompaniyalar uchun bo'lgani kabi, bozor kuchlari bilan emas, balki xaridorlar va sotuvchilar o'rtasidagi muzokaralar orqali belgilanadi. Uchinchidan, xususiy kapital egalarining huquqlari odatda davlat bozorlarida o'zlarining hamkasblari uchun huquqlarni belgilaydigan keng boshqaruv doirasi o'rniga muzokaralar yo'li bilan har bir holda qaror qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |