1-variant “Umumiy kimyoviy texnologiya” fanining mazmuni, predmeti va metodi. Fanning mazmuni, vazifalari, predmeti va metodi

70-variant
1. Аromatik moddalar monomerlari va turli organik moddalar sintez qilish.Aromatik birikrnalar deganda o'ta to'yinmagan bo'lishiga qaramasdan, birikish reaksiyalariga qiyinchilik bilan almashinish reaksiyalariga osonlik bilan kirisha oladigan, tuzilishida benzol halqasi bo'igan birikmalar tushuniladi. Bundan tashqari, aromatik birikrnalar jumlasiga juda ko'p besh va olti a'zoli geterosiklik birikmalar, ferrotsen, siklopropenil ioni va boshqalar mansubdir.Aromatik uglevodorodlarning alohida vakillari-monomerlari.Benzol - 80,1 DC da qaynaydigan, 5Aoe da sUYlIqlanadigan rangsiz suyuqlik. suv bilan azeotrop hosil qiladi. Sanoatda malein angidridi, xlorbenzol, nitrobenzol, sintetik yuvuvchi vositalar. bO'yoqlar va boshqa qimmatbaho birikmalar olishda xomashyo sifatida ishlatiladi. Toluol- J lOse da qaynaydigan, -92°C sU)'lIqlanadigan rangsiz slIYllqlik. Sanoatda asosan benzoy kislota, trinitrotoluoL benzilxlorid va boshqalar olishda ishlatiladi. Ksilollar. Ksilollar asosan neft tarkibidan ajratib olinadi. Ftal kislotalar va ular asosida lak-bo'yoqlar, sintetik tolalar (lavsan) olishda ishlatiladi. Etilbenzol 136,IOe da qaynaydigan Sll) uqlik. Sanoatda benzolni sllvsiz ailiminiy xlorid ishtirokida etilen bilan alkillab olinadi va asosan vinilbenzol (stiro!) olish uchlln ishlatiladi.
2. Gidrodinamika.Гидравлика - бу мехапиканинг бир бўлимидир. Унда, суюқликлар мувозанат ва ҳаракат қонунлари, ҳамда уларни амалиётда қўллаш ўрганилади. Гидравлика икки бўлимдан иборат: гидростатика ва гидродинамика.ГИДРОДИНАМИКА Суюқликларнинг труба кувурлари ва каналларда оқиши, ҳаракатга келтирувчи куч, яъни босимлар фарқи таъсирида рўй беради. Ушбу куч насос, компрессорлар, айрим ҳолларда суюқликлар зичлиги ёки сатҳининг фарқи ёрдамида ҳосил қилинади. Маълум миқцордаги суюқликни зарур теэликда узатиш учун босимлар фарқини аниқлаш керак. Ундан ташқари, узатиш учун керакли энергия микдори ёки босимлар фарқи маълум бўлса, суюк^ик сарфи ва тезлиги топилади. Юқорида кўрсатилганларни амалга ошириш учун гидродинамика қонуниятларини билиш даркор. Гидродинамикада ташқи ва ички масалалар бўлади. Труба ва каналлар ичидаги суюқликнинг ҳаракати бу гидродинамиканинг ички масаласидир. Турли жисмлар юзасида суюқликнинг ҳаракати — бу гидродинамиканинг ташқи масаласидир.Ҳақиқий суюқлик оқими учун Бернулли тенгламаси Турғун оқимлар учун Эйлернинг дифференциал тенгламалар системасини ечиш гидродинамикада катта аҳамиятга эга ва жуда кўп ишлатиладиган Бернулли тенгламасини олиш имконини беради.