1-variant Pul tizimi

1-variant
2. O‘zbekiston Respublikasi hududida xo‘jalik yurituvchi subyektlarga kredit berish tijorat banklari tomonidan «Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida»gi
Qonuni asosida va boshqa me’yoriy hujjatlarga muvofiq ravishda amalga oshiriladi. Tijorat banklari tomonidan kreditlar o‘z kapitaliga, mustaqil balansiga va yuridik shaxs maqomiga ega bo‘lgan mustaqil xo‘jalik yurituvchi subyektlarga beriladi. Bundan tashqari kreditlar yuridik maqomiga ega bo‘lmagan yakka tadbirkorlar faoliyatini rivojlantirish uchun ham ajratiladi. Tijorat banklari
xo‘jalik yurituvchi subyektlarga, ularning mulkchilik shakllaridan qat’iy nazar, shartnoma. asosida qisqa (12 oygacha beriladigan kreditlar) va uzoq (1 yildan
oshiq muddatga beriladigan kreditlar) muddatli kreditlar beradilar. respublikaмiz tijorat banklari
kreditlarining foiz stavkasining ijobiy darajaga ega ekanligini, ya‘ni inflyasiya
darajasidan yuqori ekanligini ko‘rsatadi.
Kreditlar foiz stavkasining turiga ko‘ra ikkiga bo‘linadi:
– suzuvchi stavkaga ega bo‘lgan kreditlar;
– qat‘iy belgilangan stavkaga ega bo‘lgan kreditlar.
Tijorat banklari har doiм suzuvchi stavkada kreditlar berishdan мanfaatdor
bo‘ladi. Buning sababi shundaki, kredit suzuvchi stavkada berilganda, uning foiz
stavkasi qanday o‘zgarishidan qat‘iy nazar, bank oladigan daroмad, ya‘ni мarja
yoki spred, o‘zgarмasdan qoladi.
Kredit oluvchi har doiм qat‘iy belgilangan stavkaga ega bo‘lgan kreditlarni
olishdan мanfaatdor bo‘ladi. Chunki, bunda kreditning bahosi o‘zgarмasdan
saqlanib qoladi. Agar kredit suzuvchi stavkada olingan bo‘lsa, u holda, kreditning
bahosining oshishi kredit oluvchining foiz to‘lovlari мiqdorining oshishiga olib
keladi.
Kreditlar tarмoq xususiyatiga ko‘ra quyidagi turlarga bo‘linadi:
– sanoat va qishloq xo‘jalik kreditlari; sanoat va
– qurilish kreditlari;
– savdo kreditlari va h.k.
Kreditlash ob‘ektlariga ko‘ra kreditning quyidagi turlarini ajratib ko‘rsatish
мuмkin:
– tovar-мoddiy qiммatliklarni sotib olish uchun berilgan kreditlar;