1-variant Pul tizimi

15-variant
2) Bank tizimi-tor ma‘noda Bank muassasalari yig‗indisidir. Bank tizimi
keng ma‘noda bank muassasalari va ular faoliyatining meyoriy huquqiy asoslari,
tashkiliy moddiy-texnik va moliyaviy asoslarining yig‗indisidir.
1996-yil 25-aprelda ―Banklar va bank faoliyati to‗g‗risida‖gi qonun;
1995-yil 25-dekabrda ―O‗zbekiston Respublikasi Markaziy banki
to‗g‗risida‖gi qonun.
Amerikalik olim Fridrix Mishkin , rus olimi Andrushen va yana ko‗plab olimlar sug‗irta kompaniyalarini , pensiya fondlarini va kredit uyishmalarini bank tizimi tarkibiga kiritadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida 2 pog‗onali bank tizimi shakllanadi:
1- pog‗onada Makaziy bank ;
2- pog‗onada Tijorat banklari turadi.
Lekin 3 pog‗onali bank tizimi ham paydo bo‗ldi. Bunga misol qilib, evropa hududiga kirgan mam;lakatlarning bank tizimini ko‗rsatish mumkin:
• Evropa Markaziy banki
• Evro hudud mamlakatlarining Markaziy banki
• Evropa hudud mamlakatlarining tijorat banklari Bank tizimi quyidagi elementlardan tashkil topadi:
1. Bank tizimining huquqiy asoslari .
2. Bank tizimining tashkiliy asoslari. Masalan: AQShda tijorat banklari
tashkiliy tuzilishiga ko‗ra 2 ga ajratiladi:
Universal banklar-depozit qabul qilish huquqiga ega, kreditlash, hisob- kitoblar va boshqa moliyaviy xizmatlar ko‗rsatadi. Lekin ular qimmatli qog‗ozlar chiqarish yo‗li bilan resurs jalb qilish huquqiga ega emas. Universal banklar federal zaxira tizimi tomonidan nazorat qilinadi.
Investitsion banklar-depozit qabul qilish huquqiga ega emas. Ular qimmatli qog‗ozlarini muomalaga chiqarib, resurslar jalb qiladi va bu resurslardan o‗rta va uzoq muddatli kreditlar beradi.
Xitoyda 4 ta bank Markaziy bank bilan bir xil bank turadi: Xitoy sanoat banki, Xitoy qishloq-xo‗jalik banki , Xitoy eksport-import banki va Xitoy banki.
3. Bank tizimining iqtisodiy asoslari. Banklar faoliyat yuritish uchun Markaziy bank tomonidan belgilangan miqdorda ustav kapitalini