1. Umumiy ma’lumotlar; Starter tuzilishi

a-plunjerli; b-plunjersiz.
Dvigatel yurgizilgach moxovik gardishining tezligi yuritma shesternyasi tezligidan oshib ketganda, shesternya gupchagi surgan roliklar prujina qarshiligini engadi va muftani bo’shatadi.
ST130A3 starteri (8.4,a-rasm) aralash uyg’otiluvchi o’zgarmas tok elektrodvigateli (8.4,b-rasm), ikki chulg’amli elektromagnit starter relesidan tashkil topgan. Starter relesining kontaktlari orqali elektrodvigatelni tok bilan ta’minlash amalga oshiriladi. Uning mexanik aloqasi orqali moxovik gardishining shesternya bilan majburiy ilashishi ta’minlanadi. Starterning nominal kuchlanishi 12 V ga teng.
Кorpus 1 da to’rtta qutb o’zaklari 3 uyg’otish chulg’ami g’altaklari bilan o’rnatilgan. Ikkita g’altak ketma-ket chulg’amni va ikkita g’altak parallel chulg’amni (8.4,b-rasm) tashkil qiladi. Uyg’otish chulg’amning ikkita ketma-ket g’altagi parallel ulangan shoxni, ikkita parallel g’altagi ketma-ket shoxni tashkil qiladi. Uyg’otish chulg’amlarining umumiy uchi korpus 1 dan izolyasiyalangan boltli chiqarish 24 ga chiqarilgan. Boltli chiqarish 24 shina yordamida starter relesi kontaktining chiqarishi 25 ga bog’langan.
Starter yakori 19 ning vali tayanchlarida uchta sirpanish vtulkasiga ega. Bu vtulkalar kollektor tomondan qopqoq 2 da, oraliq tayanch 18 da va yuritma tomondan qopqoq 14 da joylashgan. Qopqoqlar 2 va 14 orasida joylashgan korpus va oraliq podshipnik o’zaro shpilkalar 20 yordamida tortilgan. Кollektor tomondagi qopqoqda cho’tkali uzel montaj qilingan. Bu uzel mis grafitli cho’tkalar va prujinalardan tashkil topgan ikkita izolyasiyalangan va ikkita “massa” cho’tkatutgichlardan iborat. Yuritma mexanizmi yakor validagi vintsimon shlis bo’ylab harakatlanadi. U shesternya 12, rolikli erkin yurish muftasi 13, ikkita prujina 15 va 17, bo’lar orasida joylashgan etaklanuvchi kesik mufta 16 bilan ta’minlangan. Ilashish yuz berayotganida yuritmaning harakatlanishi etaklanuvchi muftani bosadigan richag 10 vositasida amalga oshiriladi.