|
5-MA’RUZA
Metalni eritish, quyish va quymalarni qolipdan ajratishda texnika xavfsizligi.
Reja:
1. Umumiy ma’lumotlar.
2. Metallarni eritish va ularga qo’yiladigan talablar.
3. Quyish va quymalarni qolipdan ajratishda texnika xavfsizligi.
Ishchilar quyidagilarga majbur:
O’zi ishlayotgan jihozni ekspluatasiya qilish bo'yicha zavod yo’riqnomasini bilish va bajarish;
Kuchlanish ostiga tushib kolgan kishilarni elektr toki ta'siridan ozod qilish va birinchi yordamni ko'rsatish usullarini bilish;
Yonginni o'chirish vositalaridan foydalanishni bilish;
Elektr va yongin xavfsizligi talablarini bajarish;
Ishchi ish jarayonida quyidagi xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari ishchiga ta'sir etishi mumkin:
Jixozda ishlash jarayonida elektr toki urishi;
Suyuq metalni quyishdagi ehtiyotsizlik bilan ishlash;
Suyuq metalni kovshga quyish va kovshdan qopilga quyganda himoya ko’zoynagini taqmasdan qarash;
Ushbu yo'riqnoma talablarini bajarmaslik, ishlab chiqarish intizomini buzish deb hisoblanadi va aybdorlar IMTQ ga muvofiq belgilangan tartibda javobgarlikka tortiladi.
Avariya hollarida:
Tezda avariya holatida pechni tarmoqdan ajratish;
Avariya holatida jabrlanganlar bo’lsa, birinchi tez tibbiy yordam ko’rsatish;
Agar yong’in sodir bo’lgan bo’lsa uni mahalliy yong’in o’chirish vositalari bilan tezda bartaraf qilishga kirishish.
Bu hol haqida smena ustasiga xabar berish;
Yoy elektr pechlar ikislotali qoplamaga ham, asosli qoplamaga ham ega bo`lishlari mumkin. Tegishlicha suyuqlantirish prosessi ham kislotali ham yoki asosli bo`ladi. U yoki bu toshqollarda fazalarning o`zaro tasiri haqida keltirilgan barcha holatlar cho`yanni yoypechlarida suyuqlantirish uchun ham tegishlidir, yani kislotali jarayonalar Sikam qo`yadi , Mnesa asosli jarayonga qaraganda ko`p qo`yadi.
Shixta yuklangandan keyin elektrodlar tushiriladi va suyuqlantirish jarayoni boshlanadi. Jarayon yoyni barcha tomondan o`rab olgan shixtani issiqlikni yuqori daraajada o`zlashtirib olishi bilan xarakterlanadi. Yoy razryadlari rayonida juda yuqori harorat yuzaga kelishi mumkin elemntlar kuyubgina qolmasadan, balki bug`lanib ketishi ham mumkin. Bu yoy elektr pechlarida suyuqlantirishning asosiy xususiyatidir. Barcha metall suyuqlangandan keyin yoy sokin yona boshlaydi va issiqlik uzatilishi suyuqlangan metal yuzasidagina sodir bo`ladi, bunda yoy razryadarrayonida issiqlik ancha jadal va qolgan yuzada esa sustroq uzatiladi. Shu sababdan o`ta qizdirishda FIK past bo`ladi. Vagrankaning texnologik ish sikli quyidagi operyatsiyalarni o`z ichiga oladi: suyuqlantirish uchun vagrankani tayyorlash, qizdirish, yuklash va ishga tushurish, ishlash vaqtida vagrankaga xizmat ko`rsatish, vagrankani to`xtatish.
Vagrankani suyuqlantirishga tayyorlash asosan o`tga chidamli qoplamani tamirlashdan iborat capital, o`rtacha va joriy tamirlash bo`lishi mumkin. Kapital tamirlashda vagrankaning butun o`tga chidamli qoplamasi almashtiriladi, o`rtacha tamirlashda eng zo`riqqn joylardagi qoplama ( suyuqlantirish zonasi, furma mintaqasi, o`tish lyotkasi va deyarli boshqa ishdan chiqqan zonalar tiklanadi), joroy tamirlash esa har bir suyuqlantirishdan keyin bajariladi. Oddiy tamirlash hajmi suyuqlantirishni qancha davom etishi va undan keyin o`tga chidamli qoplamaning holati bilan aniqlanadi. Suv bilan sovitilmaydigan vagrankalarda ish sikli 8 dan 20 soatgacha davom etadi. Suv bilan sovutish sitemasidan foydalanliganda vagrankaning ish sikli 1 oygacha davom etadi.
Ishlаb chiqаrish xоnаlаrini yoritilgаnligi ishchilаrni sоgligigа vа ulаrni ish unumdоrligigа tа’sir ko’rsаtаdi. Yoritilgаnlikni mе’yorlаri buzo’lgаndа ishchi tеz chаrchаydi, uning dikkаti susаyadi , bu esа bаxtsiz xоdisаlаrni kеlib chiqishigа sаbаb bo’lishi mumkin. Ish jоyidа yoritilgаnlikni pаstligi. Ko’rish оrgаnlаrni bеzоvtаlаnishigа ya’ni fаоliyatini buzilishigа оlib kеlаdi.
Ishlаb chiqаrish xоnаlаrini yoritilgаnligigа quyidаgi аsоsiy tаlаblаr quyilаdi.
а) Ish jоyidа yoritilgаnlik shundаy bo’lishi kеrаkki ishchi ish jоyidаgi ish оb’еktini tеz vа еngil fаrklаy оlsin;
b) Xоnаni yoritilgаnligi tеzdа pаydо bo’lib , yuqоluvchi sоyasiz vа аlmаshinuvchi dоglаrsiz bo’lishi kеrаk;
v) Yoritilgаnlik qurilmаlаrini urnаtishdа ishlаb chiqаrish hаrаktеri hisоbgа оlinishi shаrt.
Do'stlaringiz bilan baham: |
