1. Tuproq kimyosining XVIII – XIX asrlarda rivojlanishi X1X asr oxirida XX asr birinchi yarmida tuproq kimyosining rivojlanishi



Download 121,18 Kb.
bet8/14
Sana31.05.2022
Hajmi121,18 Kb.
#622255
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14
Bog'liq
MAVZU 1

bir tomondan gumus hosil bo’lishi uchun biomassaning to’planishida va ikkinchi tomondan qurigan qoldiqlarning parchalanishi (tranformasiyasi) va tuproqda gumusning mustahkam ushlanib qolinishida o’simliklarning o’sish sharoiti asosiy omil (faktor) ekanligi. Dokuchayev ta’kidlashicha, gumusning to’planishi uchun o’simlik turlarining farqi emas balki ularning massasi yillik o’sish miqdori va havodagi hamda tuproqdagi chirish sharoiti muhim hisoblanadi. O’tmishdoshlarning ishlariga tayangan holda, Dokuchayev noqulay sharoitda chirish botqoq gazi va erkin azotning hosil bo’lishiga olib keladi, havo kirib turadigan sharoitda esa o’simlik uchun qulay azot va ko’mir kislotalari va ammiak hosil bo’ladi.

  • bir tomondan gumus hosil bo’lishi uchun biomassaning to’planishida va ikkinchi tomondan qurigan qoldiqlarning parchalanishi (tranformasiyasi) va tuproqda gumusning mustahkam ushlanib qolinishida o’simliklarning o’sish sharoiti asosiy omil (faktor) ekanligi. Dokuchayev ta’kidlashicha, gumusning to’planishi uchun o’simlik turlarining farqi emas balki ularning massasi yillik o’sish miqdori va havodagi hamda tuproqdagi chirish sharoiti muhim hisoblanadi. O’tmishdoshlarning ishlariga tayangan holda, Dokuchayev noqulay sharoitda chirish botqoq gazi va erkin azotning hosil bo’lishiga olib keladi, havo kirib turadigan sharoitda esa o’simlik uchun qulay azot va ko’mir kislotalari va ammiak hosil bo’ladi.

XIX asr davomida tuproq haqidagi kimyoviy bilimlarning kengayishi va eksperimental tekshirishlarning katta ekanligiga qaramasdan bu davrda tuproq kimyosi mustaqil fan sifatida shakllanmagan edi. Tuproqning kimyoviy tekshirishlari genetik tasniflash yoki agronomik muaamolarni yechish uchun bajarilar edi, aynan tuproq kimyosi vazifalari, qoida bo’yicha, vazifa sifatida qo’yilmas edi.

  • XIX asr davomida tuproq haqidagi kimyoviy bilimlarning kengayishi va eksperimental tekshirishlarning katta ekanligiga qaramasdan bu davrda tuproq kimyosi mustaqil fan sifatida shakllanmagan edi. Tuproqning kimyoviy tekshirishlari genetik tasniflash yoki agronomik muaamolarni yechish uchun bajarilar edi, aynan tuproq kimyosi vazifalari, qoida bo’yicha, vazifa sifatida qo’yilmas edi.
  • Faqat XIX asrning oxiri XX asrning boshida tuproqshunoslik fanining maxsus bo’limi uchun mustaqil fanga xarakterli bo’lgan qiyofaga ega bo’ldi. Bu eng avvalo tuproq komponentlarini kimyoviy xossalarini va tuzilishini, tuproqda kimyoviy jarayonlar sodir bo’ladigan qonuniyatlarni topishga tadqiqotlar mavzularida namoyon bo’ldi.

Download 121,18 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish