1-topshiriqda; mavzuga oid reja yuzasidan vazifa tayyorlash talab etiladi. 2-topshiriqda

Shaxmat qoidalari

Shaxmatda ham ba’zi qoidalar bor. Keling, odatda ko’rib chiqiladigan asosiy qoidalarni ta’kidlaylik.
– Agar o’yinchi biror narsani olib tashlasa, u o’sha qismning harakati uchun amal qiladigan har qanday joyga joylashtirishi mumkin. Parvozdan keyin, agar u noto’g’ri harakat qilgan bo’lsa, uni olib tashlab bo’lmaydi.
– Piyonistni targ’ib qilishda o’yinchi tashqarida bo’lgan qismga tegishi mumkin va uning piyonu uchun o’zgarishi mumkin, bu esa harakatni tugatadi;
– Roke vaqtida o’yinchi birinchi navbatda Shohni, keyin esa minorada o’z pozitsiyasini almashtirishi kerak. Bir vaqtning o’zida ikkalasiga ham teginsangiz, buni amalga oshirishingiz mumkin. Agar bu rokni qilishni istasa, Shohni ko’taradi, ammo bu imkonsiz bo’lsa, unda Shohni haqiqiy uyga ko’chirish kerak.
– Aktyorlar o’yin vaqtida gaplashmasligi kerak, faqat murabbiyni so’rab yoki hakamga biron-bir qonunbuzarlik haqida maslahat berganda. Havaskorlar o’rtasidagi musobaqalarda «chek» ni e’lon qilish odatiy holdir, ammo professionallar orasida bu haqda e’lon qilinmasligi kerak.

2-topshiriq. Fanga oid 10 ta test tayyorlanadi va javobning to’g’risiga “+” belgisi qo’yiladi.

1. Shaxmatning vatani qaysi davlat?

A) Rossiya; C) Hindiston;
B) Xitoy; D) Mo'g'uliston.
2. Shaxmat taxtasida nechta kontur chiziqlari mavjud?
A) 16; AT 8;
B) 64; D) 32.
3. Shaxmat taxtasidagi maydonlarning qiya qatorlari qanday nomlanadi?
A) Vertikal; C) Diagrammalar;
B) gorizontal chiziqlar; D) Diagonallar.
4. Parchalar orasidan og'ir shaklni toping:
A) Ot; C) qiya;
B) fil; D) Garov.
5. Shakllar orasidan kichik raqamni ko'rsating:
A) malika; C) fil;
B) garov; D) Rok.
6. Qaysi parcha har doim faqat bitta kvadratni harakatga keltiradi?
A) qirol; C) garov;
B) Ot; D) Qirolicha.
7. So'nggi darajaga erishgan shohdan tashqari har qanday qismga bo'lingan parcha:
A) Ot; C) qiya;
B) fil; D) Garov.
8. Shaxmat o'yinining sahnasi, unda kuchlarni safarbar qilish, kasting:
A) O'rta o'yin; C) debyut;
B) Endgame; D) boshlang'ich pozitsiyasi.
9. Shaxmat o'yinining tugashi, unda ikkala tomon ham piyodalar:
A) O'rta o'yin; C) debyut;
B) garovga qo'yilgan oxirgi; D) Strategiya.
10. Garovga yoki podshohning qopqog'iga yoki boshqa qimmatbaho narsaga hujum qilish:
A) Kasting; C) shamlardan;
B) Tekshiruvchi; D) Strategiya.

Test javoblari: 1) B 2) B 3) G 4) B 5) B 6) A 7) G 8) B 9) B 10) B