1-topshiriq Qo`shiq – aytim tushunchasi va uning inson hayotidagi o`rni

2.Ovozlar klassifikatsiyasi.

Ovozlar klassifikatsiyasi - ayollar ovozida ko’krak registri, bosh va ko’krak tarangi birlashgan markaziy va diapazonning yuqori qismida bosh registri (yorqin, ochiq jaranglaydi) farqlanadi.
Professional xonandalik ovozi ikki aktavalik diapazonga ega bo’lishi va diapazonlik butun davomida tekistaranglanish lozim. Bunga aralash jaranglik strivojlanish hisobga erishiladi. Ovozlar tembr va balandligiga ko’ra tasniflanadi.
Ovozlaming asosiy oltita turi farqlanadi:
Ayollar ovozlari:
- soprano;
- messo-soprano;
- kontrato.
Erkaklar ovozlari:
- tenor;
- baritone;
- bas;
- diktant - o’g’il bolalar ovozi.
Ayollar ovozlari quyidagilarga bo’linadi:
1. koloratur soprano - eng baland ayollarovozi (diopanozik, cheksiz kumush yuqori tembrli nafis ovoz yengillik eng murakkab ruladalar, keng sakrashlar, nozik melizmlar va hayratomuzlik beradi. Opera partiyalari: tun malikasi (sehrli fleyta), qo’g’irchoq (Gofman ertaklari), qorqiz (qorqiz);
2. lirik saprano - (diapazon birinchi oktava do- uchinchi oktava do, re). Kantilen yumshoq, yorqin, jaranglovchi ovoz. Operapartiyalari: Violetta (Traviata), Iolanta (Iolanta), Margarita (Faust);
3. lirik - dramatik soprano - hajmliroq, juda ifodalali ovoz bo’lib, unda yumshoqlik, kantilena va spinto birlashadi. Opera partiyalari: Tatyana (yevgeniy Onegin), Norma (Norma), Aida (Aida);
4. dramatik soprano - kuchli, hajmli, yorqin tembran ovoz. Bu unga butun partiyani emotsional ko’tarinkilik bilan ijro etish imkonini beradi. Opera partiyasi: Toska (Toska), Abigal (Nabukko), Turandot(Turandot);messo-soprano. Soprano va kontralto o’rtasidagi o’rtacha ovoz.
5. lirik messo - soprano - tembriga ko’ra yorqin va rangi sopranoga yaqinovoz (diapazon - kichik oktava lya - ikkinchi oktava lya,si) Opera partiyalari: Amneris (Aida), Eboli (Don Karlos) Tana (May tuni), Bahor (Qorqiz);
6. markaziy metsso-soprano - yirik, zich, kuchli ovoz. Opera partiyalari: Lyubasha (Shoh kelini), Marfa (Xovanshina), Azugena (Trubadur), Karmen (Karmen);
7. koloratur messo-soprano – juda noyob, yorqin, nozik va harakat chanovoz, eng murakkab passajlar, fiorituralar va ruxsidalami kuylash imkonini beradi. Opera partiyalari: Izabella (Jazoirda italiyalik ayol), Rozina (Seviliya sartaroshi), Zolushka (Zolushka);
8. kontralto - eng past ayollarovozi. Barxatli, ajoyib ko’krak notaliovoz. Opera partiyalari: Ratmir (Ruslan va Lyudmila), Konchakovka (Knyaz Igor), Olga (ye.Onegin), Ulrika (Bal maskarad).