Topshiriq 6.Quyidagi ta’riflar qaysi metodga tegishliligini aniqlang
1.O’zaro qarindosh va qarindosh bo’lmagan tillar,struktor jihatdan qiyosiy o’rganilib,ular tuzilishiga xos xususiyatlar umumiy va farqli tomonlar aniqlanadi.
2.Tarixiy metod bo’lib ,tarixan tashkil topganligi bilan,qo’llanilishiga ko’ra uzoq o’tmish bilan bog’lanishiga ko’ra o’ziga xosdir.
3. Ushbu metod asosida tillar,til faktlari,hodisalari ilmiylik prinsipi nuqtayi nazaridan o’rganiladi,tavsif qilinadi.
1
|
Tipologik metod
|
2
|
Diaxron tadqiqot metodlari
|
3
|
Taksonimik metod
|
Topshiriq 7. Krossword.
1.Tillarda birliklarni qismlarga,ma’noli qismlarga ajratish nima deyiladi?
2.Lisoniy birliklarning nutqda qo’llanish,joylashish o’rni,boshqa unsurlar bilan birika olish qobiliyatiga nima deyiladi?
3.Ushbu metod til va nutq birliklarini,ushbu birliklarning o’xshash va noo’xshash jihatlari,joylashish tartibi bilan shug’ullanadi?
4.Qaysi metod asosida tillar,til faktlari,hodisalari ilmiylik prinsipi nuqtai nazaridan o’rganiladi,bir va bir qancha tillardagi o’xshash,umumiy hodisalar qiyoslanadi .Bu qaysi metod?
5.Qiyosiy-tarixiy metod orqali german tillari bilan xind-yevropa tillaridagi tovush sistemasi o’rtasidagi o’xshashlik borligini aniqlagan olim?
6.Qiyosiy –tarixiy tilshunoslik?
7.So’zlarning qo’llanish miqdorini,foizini aniqlovchi lug’at turi?
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
|
G
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
K
|
o
|
|
M
|
P
|
A
|
R
|
A
|
T
|
I
|
V
|
S
|
T
|
I
|
K
|
A
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
T
|
A
|
K
|
S
|
O
|
N
|
I
|
M
|
I
|
K
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
D
|
I
|
S
|
T
|
R
|
I
|
B
|
U
|
T
|
S
|
I
|
Y
|
A
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
S
|
T
|
R
|
U
|
K
|
T
|
U
|
R
|
A
|
L
|
I
|
Z
|
M
|
|
|
|
|
|
|
|
S
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Y
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
CH
|
A
|
S
|
T
|
O
|
T
|
A
|
L
|
I
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Topshiriq 8. Glossariy jadvalini to’ldiring.
Atamaning o’zbek tilida nomlanishi
|
Atamaning ingliz tilida nomlanishi
|
Atamaning rus tilida nomlanishi
|
Atamaning izohi
|
qiyosiy-tarixiy metod
|
comparative-historical method
|
сравнительно-исторический метод
|
til oilalari va guruhlarini, shuningdek, ayrim olingan tillarni tarixiygenetik oʻrganish usullari va tartiblari majmui; qiyosiytarixiy tilshunoslikrya tillar rivojlanishining tarixiy qonuniyatlarini belgilash uchun qoʻllanadi
|
substansiya
|
substance
|
вещество
|
biror tovushni boshqa tovush bosishi
|
distributsiya
|
distribution
|
распространение
|
tildagi unsurlarning gap tarkibida joylashish o‘rni, bir
elementning boshqa element bilan birikish qobiliyati
|
bevosita tahlil metodi
|
direct analysis method
|
метод прямого анализа
|
nutq birliklari (so‘z birikmasi va gaplar) tuzilishi,
qanday qismlardan tashkil topishi, ular orasidagi munosabat, aloqalarni
o‘rganish.
|
transformatsion tahlil
|
transformational analysis
|
трансформационный анализ
|
konstruksiyalarning muayyan qoidalar asosida
boshqa shaklga, ko‘rinishga ega bo‘lishi, ya’ni transformatsiyalanishi.
|
avtomatik tahlil metodi
|
automatic analysis method
|
автоматический метод анализа
|
EHM, kompyuterlar yordamida tilni lisoniy
birliklar, formal qismlarga ajratish orqali bir tildagi lisoniy birliklar
mazmunini boshqa tilga ko‘chirish
|
statistik tahlil metodi
|
statistical analysis method
|
метод статистического анализа
|
Statistik tahlil metodi – lisoniy birliklarning nutq faoliyatidagi, asosan
matndagi qo‘llanish miqdorini tadqiq qilish
|
5. Foydalanish uchun adabiyotlar:
1. Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. – Т., 2016.
2. Baskakov N.A., Sodiqov A.S., Abduazizov A.A. Umumiy tilshunoslik. – Т., 1979.
Do'stlaringiz bilan baham: |