1. Taqsimot logistikasi tushunchasi Taqsimot logistikasining vazifalari Logistik kanallar va logistik zanjirlar

Logistik zanjir – bu tashqi moddiy oqimni bir logistik tizimdan ikkin-chisigacha yetkazish bo‘yicha logis-tik operatsiyalarni amalga oshiruvchi, logistik ja-rayon ishtirokchilarining chiziqli tartibga solingan ko‘pligidir.

Моддий оқимларни етказиб берувчиси

Моддий оқимларни истеъмолчиси
T₁ D₁ T₁

Т_n D_m T_n

а)

моддий оқимни етказиб берувчиси

моддий оқимни
истеъмолчиси
Т_i Д_j Т_к

b)
shartli belgilashlar:

T1...Tn – tovarlarni yetkazish bo‘yicha xizmatlar majmuini ko‘rsatuvchi, trans-port-ekspeditsion firmalar ko‘pligi;
D1...Dn-distribyuterlar ko‘pligi;
Rasm. Logistik kanalning logistik zanjirga o‘tishi.
Iste’mol mollari taqsimot kanallarining ayrim variantlari 5.4-rasmda kel-tirilgan.
Makrologistika darajasida, logistik kanallar va logistik zanjirlar bu mak-rologistik tizimlar orasidagi aloqalardir. Makrologistik tizimnmng turiga bog‘-liq holda taqsimot kanallari har xil ko‘rinishga egadirlar. To‘g‘ri aloqalarga ega bo‘lgan logistik tizimlarda taqsimot kanallari hech qanday ulgurji – vositachi fir-malarga ega emas. Egiluvchan tizimlarda esa bunday vositachilar mavjud.
Taqsimot kanalini tanlashda, tovar xarakati shaklini – tranzit yoki ombor – tanlash amalga oshiriladi. Logistik zanjir tanlanganda – muayyan distribyutor, ta-shuvchi, sug‘urtalovchi, ekspeditor, bankir va hokazolar tanlovi amalga oshiriladi. Bunda turli xil ekspert baholari uslubiyotlari, operatsiyalarni tekshirish uslu-biyotlari va boshqalar ishlatilishi mumkin.
Logistik kanalni tanlash imkoniyati, logistik jarayonlar samaradorligi oshi-shini muhim rezervi (zaxirasi) hisoblanadi.




rasm. Iste’mol mollari taqsimoti kanallarining turli xil variantlari
Taqsimot kanallarini ko‘rib chiqamiz, ular bo‘yicha tovarlar so‘nggi ishlab-chi-qarishdan taqsimot markazlari orqali oxirgi iste’molchiga borib tushadilar (5.5.-rasm).
8
т ранзит оқими

№1 тақсимот маркази (иш-лаб-чиқариш жойида)
1 6

Сўнгги ишлаб-чиқариш А

2

3

Сўнгги ишлаб-чиқариш В

№1 тақсимот маркази (истеъ-мол жойида)

4 5

транзит оқими
7