1. Ta’lim metodlari klassifikatsiyasi Ta’lim metodlari va ularning turlari



Download 252,51 Kb.
Pdf ko'rish
bet8/8
Sana23.02.2023
Hajmi252,51 Kb.
#914126
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
5 mavzu geografiya ta’limida qo‘llaniladigan metodlar tasnifi t

5.1. jadval. Ta’lim metodlari 
№ Umumiy metodlar 
Xususiy metodlar 
1 Og‘zaki bayon 
Tushuntirish, hikoya, o‘quvchining o‘qib berishi. 
Taqqoslash, savol-javob, suhbat ma’ruza. 
2 Kartografik 
qo‘llanmalar bilan 
ishlash 
Reja, topografik karta, umumgeografik karta, mavzuli 
karta, kontur karta. Karta sxema, globus bilan ishlash. 
Geografik nomlarini o‘rganish karta bo‘ylab sayohat, 
karta ko‘chirish, kartogrammalar tuzish va h.k 
3 Darslik 
va 
qo‘shimcha 
adabiyotlar 
bilan 
ishlash. 
Izohli o‘qish, mavzu rejasi tuzish, darsslik matnini 
mustaqil o‘qish, darslikdagi mashq va topshiriqlarni 
bajarish. Darslikdagi karta sxema, sxema rasmlar bilan 
ishlash, vaqtli matbuat yangiliklarini o‘qish, xrestomatiya 
ma’lumotlaridan o‘qib borish, badiiy adabiyotdan 
mavzuga oid parcha o‘qish va h.k 
4 Ko‘rgazmali 
qo‘llanmalar bilan 
ishlash. 
Rasmlar bilan ishlash. Texnika vositalari bilan ishlash 
(diafilm, kinofilm, dioproektorlar) hajimli qo‘llanmalar 
bilan ishlash. (globus model jellyuriy maket, gerbariy va 
h.k) grafik tasvirlar sxema, diagramma. Profil turli 
chizmalar bilan ishlash turli hisob kitoblar qilish va h.k 
5 Kuzatish. 
Ob’ekt va hodisani bevosita kuzatish rasmlar, 
diapozitivlar, 
kinofilmlarni 
kuzatish 
geografik, 
astranomik gidrolik, gemerfologik, fenalogik kuzatishlar 
ekskursiyalar va tajribalar. 


6 Birlamchi manbalar. Davlat hujjatlari geografik matnlar, gazeta jurnallar 
badiiiy adabiyotlar bilan ishlash. 
Yuqoridagi turli shakl – formalardan foydalanishda, o’quvchilarni shu 
jarayonda ishlashga tayyorlab, ularni ko’nikma va malakalarga ega bo’lgan hollarda 
qo’llanilsa, kutilgan natijalarni olish mumkin. Boshlang’ich ta`lim darslarida tashkil 
etilayotgan ta`lim-tarbiya jarayonini interfaol metodlar asosida tashkil etishga 
bo’lgan ijtimoiy buyurtma mohiyatini nazorat guruhi respondentlarining 34 foizi, 
tajriba guruhining 43 foizi ijobiy tarzda e`tirof etgan bo’lsalar, tegishli ravishda 
30/21 foiz respondentlar esa boshlang’ich ta`lim darslari faoliyatini interfaol 
metodlar asosida tashkil etish muammosining u qadar dolzarblik kasb etmaslikligini, 
O’zbekiston Respublikasida kechayotgan o’tish davri sharoitidagi ayrim 
muammolarning mavjudligi bu borada muayyan yutuqlarni qo’lga kiritish imkonini 
bermasligini ta`kidlaydilar. Boshlang’ich ta`lim darslari o’qituvchilarining interfaol 
metodlar mohiyatidan xabardor bo’lmasligiga asosiy ta`sirni ko’rsatgan omillar 
ichida ushbu nazariya mohiyatidan ma`lumot beruvchi manbalarning mavjud 
ehtiyojlarni qondira olmasligi etakchi o’rin tutishini tegishli ravishda 
respondentlarning 42/46 foizi alohida ta`kidlab o’tgan bo’lsalar, 22/28 foiz 
respondentning 
javoblari 
ijobiy 
xarakterdadir. 
Pedagogik 
texnologiyalar 
mohiyatidan xabardor etuvchi manbalarning deyarli rus tilida ekanligi ham 42/36 
foiz respondentlarning e`tiroziga sabab bo’lgan. To’rtinchi savolga javob bergan 
respondentlarning 30/9 foizi boshlang’ich ta`lim darslari ma`muriyati tomonidan 
pedagogik jarayonni interfaol metodlar asosida tashkil etish masalasiga e`tiborning 
qaratilayotganligini e`tirof etgan bo’lsalar, 34/31 foiz respondentlar ushbu fikrga 
qarama-qarshi bo’lgan mulohazani qayd etadilar. Respondentlarning 30/33 foizi 
garchi kasb-hunar kolleji o’quv faoliyatini interfaol metodlar asosida tashkil etish 
borasida muayyan yutuqlar qo’lga kiritilmagan bo’lsada, o’quv yurti rahbariyatining 
bu yo’lda olib borayotgan harakatini qo’llab-quvvatlashlarini ta`kidlab o’tganlar. 
Boshlang’ich ta`lim darslarini interfaol metodlar asosida tashkil etish uchun 
poydevor bo’lishi lozim bo’lgan pedagogik shart-sharoitlarning ba`zi o’qituvchilar 


qzlari ishlayotgan kasb-hunar kollejida mavjud ekanligini tegishli ravishda 23/26 
foiz respondent e`tirof etgani holda, 41/38 foiz respondentlar ushbu fikrga zid 
bo’lgan fikrni bildirganlar. Savolnoma tarkibidan o’rin olgan ettinchi savolga javob 
qaytarar ekanlar kuzatilgan respondentlarning 10/14 foizi pedagogik faoliyatini 
texnologik yondashuv asosida tashkil etayotgan o’qituvchilarning kasb-hunar kolleji 
rahbariyati tomonidan rag’batlantirilib borilayotganligini ta`kidlaydilar. Biroq 
aniqlangan kqrsatgichlar nihoyatda past bo’lib, bu boradagi holat mutlaqo 
qoniqarsiz ekanligini anglatadi. Kuzatilgan 54/50 foiz respondent ushbu savolga 
salbiy ma`noda javob qaytargan. Boshlang’ich ta`lim darslarining o’qituvchilari 
pedagogik texnologiyalar mohiyatini o’zlashtirish jarayonida xalqaro hamda 
ijtimoiy 
tashkilotlarning 
bu 
boradagi 
yordamlarini 
qay 
darajada 
his 
etayotganliklarini aniqlashga qaratilgan savolga respondentlarning 12/11 foizi ijobiy 
va 52/53 foizi salbiy javob qaytarganlar. Bizning nazarimizda mazkur o’rinda 
xalqaro tashkilotlarning yordamini e`tirof etish maqsadga muvofiqdir. Tadqiqot 
doirasida olib borilgan tajriba-sinov ishlariga jalb etilgan respondentlar tomonidan 
bayon etilgan javoblardan ko’rinib turibdiki, boshlang’ich ta`lim darslarini interfaol 
metodlar asosida tashkil etish bugungi kun talablari darajasida emas ekan. Mazkur 
holatni bartaraf etish uchun maxsus dastur asosida muayyan pedagogik faoliyatni 
maqsadga muvofiq tarzda amalga oshirish lozim. 
Nazorat savollari: 
1.
Savod o’rgatish yo’llari qaysilar? 
2.
Ta’lim mrtodlarini sanab o’ting 
3.
Birlamchi manbalar? 
4.
Suhbat usuli ma’ruza vaqti davomiyligi qancha? 
5.
S.G.Shapovalenko didaktik metodlarni nechta guruhga ajratishni 
tavsiya etadi? 
6.
Ta’lim metodlari uchun qaysi asosiy xususiyatlar xos? 
7.
Ta’lim metodlarida o‘qituvchining xislatlari, aks etgan bo‘ladi? 

Download 252,51 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish