Matnni o‘qing va savollarga javob bering.
Yomg‘irdan keyin osmonda paydo bo‘ladigan kamalak jahondagi jamiki ranglarni yettita ipga tortib turganga o‘xshaydi. O‘sha yetti ipni kim yoyib yuborsa, u olamni anvoyi gullarga burkaydiganday. Odam bolasi borki, u shu ranglardan birini o‘ziniki qilib oladi, butun taqdirini, tarjimayi holini, orzu-umidlarini va nihoyat, olamni shu rang orqali ko‘radi. Shu narsa ayonki, tabiat ham shu ang ta’siriga tushib qoladi. Masalan, men gunafsha rangni yaxshi ko‘raman. Shu rangga ko‘zim tushishi bilan butun umrim ko‘z oldimga keladi. Yayrab ketaman. Bunga sabab shuki, yoshligimda gunafsha rang qog‘ozdan varrak yasab uchirardim. Shunisi qiziqarli ediki, ko‘m-ko‘k bahor osmoni bolalar uchirgan anvoyi rang varraklarga to‘lib ketardi. Ular orasida mening gunafsha rang varragim alohida ajralib turardi.
(Said Ahmad)
19. Mazkur matnda ko‘rsatish olmoshili ergashgan qo‘shma gaplar soni nechta?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
20. Matnda ostiga chizilgan so‘zning ma’nosini toping.
A) har xil, turli B) qizil C) xushbo‘y hidli D) noyob
21. Matnda muallif varragining rangidagi asar qahramonning vatani qayer edi?
A) sahro B) qutb C) janub D) o‘rmon
22. Surmadin ko‘zlar qaro, qo‘llar hinodin lolarang,
G‘ozadin yuzlarda tob-u, o‘smadin qoshlar tarang.
Mazkur bayt muallifini belgilang.
A) Ogahiy B) Fitrat C) Furqat D) Fuzuliy
23. Ko‘ngul shishasida mehring mayidir,
Jafo birla anga tosh urmog‘ing ne?
Mazkur baydtda quyidagi qaysi badiiy san’at qo‘llanmagan?
A) istiora B) tanosub C) tajohuli orif D) tajnis
24. Quyidagi qaysi adabiy qahramonlarning to‘ylari olcha gullayotganda bo‘lgan?
A) Bo‘ri va Suluv B) Qoplonbek va Oymomo
C) Shomurod va Ra’no D) Nasim va Momoqiz
25. Bizlar ham bir shohlik shavkatini qilsak, ovga chiqib kеtsak, farzandlar yеr yuziga tushsa, suyunchi dеb, bir nеchalar oldimizga yo‘lga chiqib, bizlardan tilla tanga in’om olsa”, — dеb bu o‘ylarni o‘ylab, biylar ovga jo‘nab kеtdi.
Xalq dostonidan olingan ushbu parcha mualliflarining farzandlari berilgan qatorni toping.
A) Qaldirg‘och va Oybarchin
B) Xolbeka va Xolmo‘min
C) Gajdumbek va Bibihilol
D) Boybo‘ri va Boysari
26. Mazkur idodkorga tegishli variantni belgilang.
A) akasi, galstuk, o‘n sent
B) yeti qaroqchi yulduzi, belanchak, oy
C) o‘nta juvon, burmalik ko‘ylak, ikki bola
D) kaklik, choyxona, ko‘zi singan deraza
27. «Men bu kitobni maxsus alifbo tartibida hikmatli so‘zlar, saj’ (qofiyali nasr)lar, maqollar, rajaz (misralari nisbatan uzunroq bo‘lgan she’r turi) va nasr deb atalgan adabiy parchalar bilan bezadim... Bu ishda misol tariqasida turklarning tilida qo‘llanib kelgan she’rlaridan, shodlik va motam kunlarida qo‘llanadigan hikmatli so‘zlardan, maqollardan keltirdim».
Yuqoridagi jumlada qaysi asar haqida so‘z borgan?
A) “Qissasi Rabg‘uziy” B) “Qutadg‘u bilig”
C) “Devoni lug‘ot at-turk” D) “Nazm ul-javohir”
28. Ko‘l-u tоg‘lik, Bоg‘-u rоg‘lik o‘zbеk еlim.
Mоmо yurti, Bоbо yurti Chаmbilbеlim. Satrlar muallifi haqidagi xato fikrni toping.
A) Shоirning birinchi shе’ri «Tаnburim оvоzi» 1926-yilda, 16 yoshidа е’lоn qilinаdi.
B) Tоshkеntgа kеlib, «Shams ul-irfon» nоmidаgi mаktаbdа tаrbiya ko‘rаdi.
C) Shоir umrining охiridа «Yodgоrlik» dеb nоmlаngаn shе’riy to‘plаm tаyyorlаdi.
D) Shoir o‘zining “”Yodgorlik” to‘plamida so‘nggi yillаrdаgi еng sаrа shе’rlаrini jаmlаb, o‘zidаn kеyingi аvlоdlаrgа mа’nаviy tuhfа qilib qоldirdi.
29. Said Ahmadning “Qoplon” hikoyasi quyidagi qaysi jumla bilan yakunlangan?
A) Darvozadan kirishlari bilan yo‘lakda yotgan Qoplon ulami ко‘rib, dumini likillatib erkalandi.
B) Bu itni taniym an, - dedi Tillayev va nariroqda yangi direktorning charm to ‘nini tuflab artayotgan Qurbonboyga bir qarab, uyga kirib ketdi.
C) Bizning it qalay? - dedi yangi direktor.
D) Tillayev hassaga tayanib ko‘cha aylangani chiqdi.
30. Quyidagi qaysi obraz mazkur asarda uchramaydi?
A) Amel B) Frans C) Amet D) Xauzer