1. Tadbirkorlik faoliyatining mohiyati, rivojlanish shart-sharoitlari va Tadbirkorlik faoliyatining shakllari

Milliy bozor — muayyan mamlakatning davlat chegaralari doirasi bilan cheklangan tovar muomalasi sohasi. Kapitalizm taraqqiyoti mayda mahalliy bozorlarni yaxlit milliy bozorga birlashtiradi. Milliy bozor ham qar qanday bozor kabi turli moddiy, maʼnaviy va intellektual tovarlarni ayirboshlash obʼyektiga aylantiradi. Milliy bozor subʼyektini shu mamlakat fuqarolari boʻlmish tovar egalari va pul egalari tashkil etadi. Milliy bozor tarixan oʻtkinchi. U maʼlum davrda paydo boʻlgan, maʼlum bosqichga kelib yoʻqoladi, chunki bozor munosabatlari baynalmilallashib, millatlararo, umumiy bozor vujudga keladi. Natijada bozor munosabatlari uchun milliy doyra torlik qiladi va ular davlatlararo miqyosga chiqadi

Byudjet taqchilligi - bu har bir byudjet yili byudjet xarajatlarining uning daromadlaridan oshib ketishi summasi.

Byudjet profitsiti - bu har bir byudjet yili byudjet daromadlarining uning xarajatlaridan oshib ketadigan summasi.

To'liq muvozanatli davlat byudjeti, ya'ni muvozanatsiz byudjet faqat nazariy jihatdan mumkin. Byudjet loyihasi muvozanatli bo'lsa ham, uni amalga oshirish jarayonida tenglikni ta'minlash deyarli mumkin emas. Budjet taqchilligining ijobiy va salbiy tomonlarini ajratib ko'rsatish.

Boshqa tomondan, kam moliyalash siyosati iqtisodiy o'sishga olib keladi.

Salbiy tomoni shundaki, byudjet taqchilligi davlat qarzining ko'payishiga, soliq yukining oshishiga olib keladi va inflyatsiya jarayonlarini rag'batlantiradi.

Byudjet taqchilligi:

1. Iqtisodiyotni rivojlantirishda yirik davlat investitsiyalariga ehtiyoj.

2. Favqulodda holatlar (urush, yirik tabiiy ofatlar va boshqalar).

3. Iqtisodiyotdagi inqiroz hodisalari, uning qulashi, moliyaviy-kredit munosabatlarining samarasizligi va boshqalar byudjet tanqisligining eng xavfli va bezovta qiluvchi shakli bo'lib, bu iqtisodiyotdagi inqirozning aksi, uning qulashi, hukumatning mamlakatdagi moliyaviy vaziyatni nazorat qila olmasligi.