1. Suvni tozalash usullari Mikroorganizmlar yordamida biomassadan energiya olish, bioenergiya

Quyosh nurining energiyaga aylanishi. 1960-yillarning bosh-larida ismaloq bargidan ajratib olingan xloroplastlar elektronlarning sun'iy donori va bakterial ekstrakt ishtirokida vodorod hosil qilishi aniqlangan:
e" c~ e~
elektron donori -» fotosistema I -» elektronlarni tashuvchi ->
tx
gidrogenaza -> H₂
Keyjinchalik esa ismaloq ekstrakti va tarkibida gidrogenaza bo'l­gan bakterial ekstraktlar ko'rinadigan nur bilan nurlantirilganda, vodorod ajratishi mumkinligi aniqlangan. Bunday holda xloro-plastning I va II fotokimyoviy tizimlari ishtirok etadi. Clostridium dan ajratib olingan gidrogenaza fermenti kislorodga nisbatan sezgir bo'lib, kislorodli muhitda o'z faoliyatini yo'qotadi. Shuning uchun suv fotolizi natijasida ajraladigan kislorodni yo'qotish maqsadida reaksiya azotli muhitda oUb boriladi.
Bu yo'l bilan energiya olish bir qancha afzalliklarga ega:

• 
  fotoliz substrati ko'p miqdorda bo'lishi;
  
• 
  energiya manbayi cheklanmaganligi (quyosh energiyasi);
  
• 
  mahsulot (vodorod)ni atmosferani ifloslantirmasdan saqlash-ning mumkinhgi;
  
• 
  jarayonni tiklashning mumkinligi;
  

- oraliq toksik mahsulotlarning hosil bo'lmasligi va normal haroratda olib borilishi.
Ko'p miqdorda energiya olish uchun kislorodga nisbatan kam-roq sezgirlikka ega bo'lgan gidrogenazalami tanlab olish kerak. Masalan, Alcaligenes bakteriyasidan olingan gidrogenazalar ara-lashmadan vodorodning sekin hosil bo'lish reaksiyasini kataliz qiladi.

Adabiyotlar:

1. 
   Аndreev .N.G. - Lugovoe i polevoe kormoproizvodstvo. M.Kolos 1984
   
2. 
   Atabayeva va bosh.-Yem-xashak yetishtirish –T.Mehnat.1997
   
3. 
   Аtаbаevа H. - Dаlа ekinlаrini qo`shib ekish T.TаshGАU - 1998
   
4.