1. Statik noaniq sistemalar to’g’risida tushuncha. Statik noaniq sistemalarni hisoblash usullari. Kuchlar usuli

2. Statik noaniq sistemalarni hisoblash usullari.

Statik noaniq sistemalarni hisoblash uchun statika muvozanat tenglamalaridan tashqari, qo’shimcha ravishda statik aniqmaslik darajasiga teng bo’lgan deformatsiya tenglamalari tuziladi. Sistemalarda hosil bo’ladigan deformatsiyalardan foydalanib tuziladigan tenglamalar deformatsiya tenglamalari deyiladi.

Statik noaniq sistemalar qo’yidagi usullar yordamida hisoblanadi:
1. Kuchlar usuli. Bu usulda sistemaning ortiqcha bog’lanishlarida hosil bo’ladigan zo’riqishlar noma’lum zo’riqishlar deyiladi va ular noma’lum kuch-lar bilan almashtiriladi. Shuning uchun ham bu usul kuchlar usuli deyiladi.
2. Ko’chishlar usuli. Ushbu usulda statik noaniq sistema tugunlaridagi chiziqli va burchakli ko’chishlar noma’lumlar deb qabul qilinadi. Noma’lum-lar ko’chishlar bo’lganligi sababli bu usul ko’chishlar usuli deb yuritiladi.
3. Aralash va kombinatsiyalash usuli. Bu usulda sistemaning ortiqcha bog’lanishlari bir qismida zo’riqish kuchlari, qolgan qismida esa sistema tugunlarining ko’chishlari noma’lum deb qabul qilinadi. Kuchlar va ko’chishlar usulining bir vaqtda qo’llanilishi sababli ushbu usul aralash usuli deyiladi.
4. Ketma-ket yaqinlashish usullari. Ushbu usullar ko’chishlar usulining takomillashgan taqribiy usullari hisoblanadi.
5. Matritsalar usuli. Bu usul matritsalar yordamida EHM lar bilan hisoblashga asoslangan.
Statik noaniq sistemalarni bu usullar yordamida hisoblash bilan ramalarni hisoblash orqali tanishib chiqamiz.


Ramalarni kuch usulida hisoblash


Tayanch iboralar: kuchlar usulining asosiy sistemasi, kuchlar usulining kanonik tenglamalari, kuchlar usulining kanonik tenglamasi koeffitsientlari va ozod hadlarini aniqlash va ularni tekshirish, ramaning ixtiyoriy kesimidagi eguvchi moment M_X, ko‘ndalang kuch Q_x. , bo‘ylama kuch N_x larni aniqlash, epyuralarin kurish va tekshirish.