|
ANDAZA ChIZMASINI CHIZISH
Shimning oldingi yarmini chizish.
To`g`ri burchak chizib, burchak uchiga A nuqta qo`yiladi.Shimning uzunligi. A nuqtadan pastga 104 sm uzunlikda chiziq tushirib (shimning o`lchab olingan uzunligi), N nuqta qo`yiladi. N nuqta orqali ixtiyoriy uzunlikda gorizontal chiziq tortiladi.
Og` chizig`ii uzunligi. N nuqtadan yuqoriga 78 sm uzunlikda (og` chizig`ining o`lchab olingan uzunligi) chiziq tortib, Sh nuqta qo`yiladi. Sh nuqta orqali ixtiyoriy uzunlikda gorizontal chiziq tortiladi.
T izza chizig`i N iuqtadan yuqoriga 44 sm uzunlikda (og` chizig`i uzunligining 1/2 qismiga barcha razmerlar uchun 5 sm qo`shiladi, ya'ni 78 : 2 + 5 = 44 sm) chizig`i, tortib, K nuqta qo`yiladi. K nuqta orqali istagan uzunlikda gorizontal chizig`i, tortiladi.
Og` chizig`ining kengligi. Sh nuqtadan chapga 16 sm uzunlikda chiziq tortib, Sh nuqta qo`yiladi (son yarim aylanasining 1/4 qismiga barcha razmerlar uchun 3,5 sm qo`shiladi, ya'ni 50:4+3,5=16 sm). Sh nuqtadan o`ng tomonga 16 sm uzunlikda chiziq tortib, Sh2 nuqta qo`yiladi (hisobi yuqorida berilgan).
Bant chizig`i. Sh2 nuqtadan chapga 5 sm uzunlikda chiziq tortib (son yarim aylanasining 1/10 qismi, ya'ni 50:10 = 5 sm), Sh3 nuqta qo`yiladi. Sh nuqtadan yuqoriga gorizontal chiziqni kesib o`tadigan qilib perpendiqo’lyar chiziq chiqariladi. Bu chiziqlar kesishgan nuqta T xarfi bnlan belgilanadi. Sh3 nuqtadan yuqoriga qarab 5 sm o`lchab, B nuqta qo`yiladi. B va Sh2 nuqtalar punktir chiziq yordamida tutashtiriladi, punktir chiziq teng ikki qismga bo`-linadi. Bo`lish nuqtasidan chap tomonga punktir chiziqqa nisbatan to`g`ri burchak hosil qilib 1 sm o`lchab, shu еrga B| nuqta qo`yiladi. Bant chizig`i T, B, B|, Sh2 nuqtalar orqali chiziq tortiladi.
Bel qismining kеngligi. A nuqtadan chapga gorizontal chiziq uzaytiriladi. So`ngra T nuqtadan chapga 25 sm uzunlikda chizig`i, tortib, (bel yarim aylanasining 1/2 qismiga barcha razmerlar uchun 5 sm qo`shiladi, ya'ni 40:2+5=25 sm), T, nuqta qo`yiladi. Shim belbog`ini yaxlit bichish uchun qancha qo`shish kerakligi punktir chiziq bilan ko`rsatilgan.
Pocha kengligi. N nuqtadan chapga ham, o`ngga ham 11 sm uzunlikda chiziqlar tortib (pochaning pastki kengligidan 2 sm ayirib 2 ga taqsimlanadi, ya'ni 24—2: 2 =11 sm), H1 va N2 nuqtalar qo`yiladi.
Pochaning cheti. N nuqtadan yuqoriga 1 sm o`lchab, 1 raqami qo`yiladi, H1 va H2 nuqtalar 1 nuqta orqali tekis chiziq tortib tutashtiriladi.
Yon chok tushadigan chiziq. T1 va Sh1 nuqtalar qavariq chiziq yordamida, Sh1 va H1 nuqtalar esa to`g`ri chiziq yordamida o`zaro tutashtiriladi. To`g`ri chiziq gorizontal chiziq bilan kesishgan joyga K1 nutqtaqo`yiladi.
Og` choki tushadigan chiziq. Sh2 va N2 nuqtalar chiziq yordamida tutashtirilib, bu chiziqning gorizontal chiziqni kesib o`tgan joyiga K2 nuqta qo`yiladi. Shimning taxi, ya'ni dazmollash chizig`i A, Sh, K nuqtalar orqali o`tib, N nuqtada tugaydi.
Shim orqa yarmini chizish. Shim orqa yarmi chizmasi oldingi yarmi chizmasiga moslab chiziladi. Buning uchun tayyor chizma tagiga bir taxta qog`oz qo`yib, har chiziq izidan qalam yurgizib chiqiladi (shunda pastki qog`ozga chizmadagi chiziqlar izi tushadi) yoki shim oldi yarmining chizmasi yangidan chiziladi va shu qog`ozda shim orqa yarmining chizmasi davom ettiriladi, so`ngra shimning oldingi yarmi andazasi alog`nda va orqa yarmi andazasi alohida qirqib olinadi.
O`rqa chok. A nuqtadan chapga 5 sm o`lchab (son yarim aylanasining 1/10 qismi, ya'ni 50:10=5 sm), T2 nuqta qo`yiladi. T2 nuqtadan yuqoriga 5 sm uzunlikda chiziq tortib (yuqorida berilgan hisobga qarang), T3 nuqta qo`yiladi. T2 va Sh3 nuqtalar punktir chiziq yordamida tutashtiriladi. Sh3 nuqtadan o`ngga 14,5 sm uzunlikda chiziq tortib (son yarim aylanasining ¼ qismiga barcha razmerlar uchun 2 sm qo`shiladi, ya'ni 50:4 +2=14,5 sm), Sh4 nuqta qo`yiladi. B1nuqtadan chapga 0,5 sm o`lchab, 0,5 raqami qo`yiladi. Sh2 nuqtadan Sh4 nuqtagacha bo`lgan oraliq teng ikki qismga bo`linib, bo`lish nuqtasidan pastga, punktir chpziqqa nisbatan to`g`ri burchak hosil qilib, 0,5 sm o`lchab, shu nuqtaga ham 0,5 raqami qo`yiladi.
O`rta chok chizig`i T3, T2 nuqtalar orqali punktir chiziq bo`ylab chizilib, keyin botiq egri chiziq tarzida 0,5, Sh2, 0,5 nuqtalar orqali Sh4 nuqtaga tutashtriladi.
Belbog` qismining kengligi. T3 nuqtadan chapga 25 sm uzunlikda (bel yarim aylanasining ½ qismiga barcha razmerlar uchun 5 sm qo`shiladi, ya’ni 40 : 2+5=25 sm) qiya chiziq tortilib qiya chizig`ning gorizontal chiziq bilan kengaygan nuqtasi T4 xarfi bilan belgilanadi. Belbog` shim bilan yaxlit bichilganda qancha ko`shish kerakligi punkttir chizig`i bilan ko`rsatilgan.
Yon chok tushadigan chizig`i. Sh1 nuqtadan chapga 5 sm uzunlikda chiziq tortib (son yarim aylanasining 1/10 qismi, ya'ni 50 : 10 =5 sm), Sh5 nuqta qo`yiladi. K1 nuqtadan chapga 2 sm uzunlikda chiziq tortib, K3 nuqta qo`yiladi. H1 nuqtadan chapga 2 sm uzunlikda chiziq tortib, H3 nuqta qo`yiladi. T4 nuqta salgina qavariq chiziq yordamida Sh5 nuqtaga tutashtiriladi, so`ngra bu chiziq K3 nuqta orqali davom ettirilib, H3 nuqtaga tutashtiriladi.
Og` choki tushadigan chiziq. K2 nuqtadan o`ngga 2 sm uzunlikda chiziq tortib, K4 nuqta qo`yiladi. N2 nuqtadan o`ngga 2 sm uzunlikda chiziq tortib, K4 nuqta qo`yiladi. Sh4 va K4 nuqtalar punkttir chizig`i yordamida tutashtiriladi; punktir chizig`i, teng ikki qismga bo-linadi, bo`lish nuqtasidan chapga to`gri burchak hosil qilib 1 sm uzunlikda chizig`i tortib, 1 raqami qo`yiladi. Sh4, 1 va K4 nuqtalar botiq chiziq yordamida o`zaro tutashtiriladi va chizig`i, pochaning pastidagi N4 nuqtagacha davom ettiriladi.
Pochaning cheti. N nuqtadan pastga 1,5 sm uzunlikda chiziq tortib, 1,5 rakami qo`yiladi, shu nuqta orqali H3 va H4 nuqtalar tekis chizig`i yordamida tutashtiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
