1. Shaxtaning bosh suv chiqarish qurilmalarini loyihalash

Ventilator qurilmasining tashqi tarmog’ini qurish
Agar zaruriy ish rejimini bir necha turdagi ventilator ta’minlasa, u holda, foydali ish koeffitsiyenti kattaroq va o’lchamlari kichikroq ventilator tanlanadi. Ventilator qurilmasi tashqi tarmog’ining ekvivlaent tuynugi va uning xarakteristikasi
ekvivalent tuynukning qiymatlarini bizga ilgaridan ma’lum formulalardan aniqlaymiz, ya’ni


m³


m³
Ventilator qurilma tashqi tarmoq xarakteristikasining tenglamalari ifodalar yordamida topiladi, ya’ni
- ekvivalent tuynuk А_mak bo’lganda
R_min=1.41/А_mak²=1.41/12.9²=0.0085

- ekvivalent tuynuk А_min bo’lganda

R_man=1.41/А_min²=1.41/10.5²=0.013

Ventilator qurilma tashqi tarmoq xarakteristikasini chizish uchun

P_{sv min}=0.0085·Q²_рв, Па,

P_{sv mах}=0.013·Q²_рв, Па.

tenglamalardan foydalanamiz. Bu tenglamalardagi -ga qator qiymatlar berib (beriladigan qiymatlar 0 dan 1,5 - gacha), ularga mos keluvchi P_{sv min} va P_{sv max} larning qiymatlari hisoblanadi. Olingan natijalar jadvalga yoziladi.

Qрв	0.25 Qрв	0.5 Qрв	0.75 Qрв	1.0 Qрв	1.25 Qрв	1.5 Qрв	1.75Qрв
Qрв, м^3/с	86.25	172.5	258.75	345	431.25	517.5	603.7
Psv min, Па	63.2	253	569.1	1011.7	1581	2276.4	3098.1
Psv mах, Па	96.7	386.8	870.4	1547.3	2417.7	3481.5	4738

Ventilator qurilmasining ish rejimi aniqlash

Ventilator qurilmasining ish rejimini topish uchun tanlangan ventilatorning individual xarakteristikasi masshtabda chiziladi. Shu chizmaning o’qiga jadvaldagi qiymatlardan foydalanib unumdorlikva zo’riqma masshtablarini o’zgartirmagan holda, qurilma tashqi tarmoqxarakteristikalari va chiziladi. Unumdorlik belgilangan abssissa o’qida ventilatorning unumdorligiga ga teng kesmaning chekka nuqtasidan yordamchi vertikal chiziq o’tkaziladi.Yordamchi chiziqning ventilator qurilmasi tashqi tarmoq xarakteristikalari bilan kesishgan nuqtalari ventilator qurilmasining ish rejimlarini belgilaydi.

«с» nuqtaning ishchi parametrlari quyidagicha Q_с = 345м³/с, Р_с= 1148Па, ŋ_с = 0,65
Tashqi tarmoq xaraktiristiasidan «с» nuqdaning ekvivalent tuynuk qiymati R_с,quyidagi formula yordamida
R_с=P_c/Q_c²=1148/345²=0.0096
«с» nuqta uchun tashqi tarmoq xaraktiristiasini tuzamiz
Р_с = 0,0096·Q².
Formula asoasida olingan natijalarni jadvalga kiritamiz.

Q, м^3/с	86.25	172.5	258.75	345	431.25	517.5	603.7
Рс, Па	71.4	285.6	642.7	1147.8	1785.4	2571	3499

O'rnatishning birinchi bosqichida ishlaydigan g'ildiraklar kuraklarini o'rnatish burchagi μ₁= 25º ni tashkil qiladi. «d» da ishning boshida uning koordinatalarini bilan belgilanadi, «d» nuqtasida parametrlari teng Q_d = 400 м³/с, Р_d = 1360 Па, ŋ_d= 0.66.

Keyin "c" nuqtadagi ish rejimida ishchi g’ildiraklarning burchagi ikkinchi
nazorat qilish bosqichiga o'tish paytida μ₂ = 30º holda amalga oshiriladi. Ushbu nazorat bosqichida rejimning boshlang'ich nuqtasi "e" nuqtasining parametrlari Q_e=395 м³/с; Р_e=1470 Па, ŋ_e=0.69.
Ikkinchi nazorat bosqichining yopilishdagi «f» nuqtaning parametrlari Q_f=380 м³/с; Р_f=1725 Па, ŋ_f=0.74.
Ventilatorning umumiy shamollatish birligi T = 15 yil davomida va qabul qilingan umumiy shaxta depressiyasiga P_svmin va P_svmах to'g'ridan-to'g'ri proportsional bo’lib birinchi va ikkinchi bosqichlarida davomiyligini o'rnatiladi va tegishli formulalar bilan topiladi
yil


yil

Ventilatorningishrejimimaydonidanolinishimumkinbo’lganmaksimalunumdorliginiuningishrejimidagiunumdorlikkanisbatiqurilmaningzaxirakoeffitsiyentidebataladi .

Ventilator o'rnatishning eng katta quvvati "k" va "n" ishchi parametrlari bo'yicha Q_k=546 м³/с, Р_k=2580 Па и Q_n=493 м³/с, Р_n=3110 Па navbati bilan ta'minlanadi. «k» va «n» nuqtalari 1 va 2-sonli xususiyatlarga va birinchi va ikkinchi bosqichda ishlaydigan g'ildiraklari μ₂=45º burchakda kuraklari o'rnatiladi.
∆Q= = 58.3 %
∆Q= =42.9 %
Zaxiradagio’rtachaunumdorliginitopamiz
∆Q_ср=50.6 %
Xavfsizlik qoidalari talablariga binoan, ekvivalent tuynuk А_min bo’lganda ventilator qurilmasining zaxirasi ∆Q ≥ 20 % yoki zaxira koeffitsiyenti К₃ 1,2 bo’lishi kerak.