1. Sharq falsafasida inson

Хozirgi zamon fanining muxim xususiyatlari. ХХ asr boshlariga kelib, uning xar tomonlama rivojlanishi fanning ijtimoiy ong tizimidagi urni va axamiyatini yangicha tushunishni takozo etdi. Хozirgi zamon faniga xos bo`lgan kuyidagi xususiyatlarni kursatish mumkin:

- fan o`zining o`rganish soxalarini kengaytirib, mikroolam, makroolam muammolarini o`rganish bilan shuKullana boshladi. Mikro- va makroolamni o`rganish uchun fan an’anaviy usullardan tashkari, yangi usullardan, maxsus asboblardan, matematik modellashtirish usulidan foydalana boshladi;

- ilmiy bilishning sub’ektiv jixatlariga aloxida e’tibor berila boshlandi. Bu esa mutaxasisning o`rganayotgan soxasini chukurrok va kengrok bilishini takozo etdi;

- falsafa va fanda olamdagi narsa-xodisa va jarayonlarning qonuniyat va tartib asosida ruy berishi tuKrisidagi qarashlardan farkli ravishda rivojlanish tartib va tartibsizlik birligidan iborat ekani e’tirof kilina boshlandi;

- fan taraqqiyoti milliy doiradan chikib, tobora baynalmilal xarakter kasb eta boshladi. Uning yutuklari butun insoniyatning mulki sifatida anglana boshladi;

- fanning insonparvarlik va taraqqiyparvarlik moxiyati tularok namoyon buldi;

- fanning rivoji olimlarning kadriyatlarni e’zozlash va baxolashda yangicha mezonlarni ishlab chikishni takozo etdi. Bu olimlarning biror-bir fan soxasini yakka xukumronlik bilan egallab olmasligi, ilmiy yangiliklarni boshkalardan yashirmasligi, kuchirmachilik kilmasligi, o`z kadr-kimmatini toptamasligi kabilarda namoyon buldi;

- jaxon mikyosida ilmiy saloxiyatni, ilm-fan yutuklarini boshka mamlakatlarga chikarish moddiy ne’matlar chikarishdan kura foydalirok bulib koldi. Bu esa jaxon mikyosida informatsion jamiyatni, insoniyatning bir butun xamjamiyati shakllanishining muxim omillaridan biri bulib koldi;

- tabiiy va ijtimoiy fanlarning o`zaro o`zviy bog`likligi, ta’siri kuchaydi. Тabiiatshunos olimlarning ijtimoiy fan yutuklaridan foydalanishi inson va