1. Sharq falsafasida inson

16-mavzu. Fan falsafasi
Reja:

1. Fanning turli sivilizasiya va davrlardagi taraqqiyoti.

2. Evropasentrizm va Osiyosentrizm, hozirgi jahon fani.

3. Fan metodologiyasi va uning turlari.

4. O’tish davrida fan oldida turgan muammolar va ularni hal etish yo’llari.
Fan nima? Fan ilmiy bilimlar tizimidir. Fan o`zining ilmiy tushuncha uslublari va metodologiyasiga ega bo`lgan, olamni bilish va o`zlashtirishning maxsus usuli, ilmiy bilimlar tizimidir. Shuningdek, fan ijtimoiy ong shakllaridan biridir.

Fanning moxiyatini inson va jamiyat xayotidagi urnini bilishda uning kuydagi xususiyatlarini e’tiborga olish muximdir:

- inson faoliyatining o`ziga xos turi;

- aloxida ijtimoiy institut sifatida fan ilmiy bilimlar yiKindisi;

- insoniyatning ma’naviy saloxiyati, olam, tabiat, jamiyat va inson tuKrisidagi tasavvur va qarashlarni shakllantiradi;

- olamni o`zlashtirish va o`zgartirish vositasi xisoblanadi.

Fanning maqsadi. Fan o`z oldiga ilmiy bilimlar yaratishni maqsad kilib kuyadi. Ilmiy faoliyat moddiy ne’matlar ishlab chikarish faoliyatidan keskin fark kiladi. Kishilar mexnat faoliyati, siyosat, san’at, din va xokazo soxalardagi faoliyatlari jarayonida xam bilim orttiradi. Lekin ilmiy bilimlar izchilligi, tizimliligi va xakikiyligi bilan ajralib turadi.

Olamni ilmiy bilish olamga yangicha munosabat, yangicha qarashni takozo etadi. U olamni diniy, badiiy, axlokiy, siyosiy bilishdan keskin fark kiladi. Vokelikka ilmiy munosabat xar kanday akidaparastlik va fanatizmni (takdiri azalga ishonishni) istisno etadi. Ilmiy bilish avval boshdanok falsafiy dunyoqarash bilan o`zviy bog`lik ravishda vujudga keldi. Falsafa ilm-fan xulosalariga tayanib, olamning yangicha manzarasini yaratish imkoniga ega buldi.