1-sentabr — mustaqillik kuni kirish 1-dars

kimgadir
  Yoqsa,  yoqmasa, 
Ularga
  qo`shilib 
Yig`lasharmidik.
 (M.Yusuf) 
harakat nomi: 
Uning kulib 
boqishlarini
 bir zum ham unutmayman.
 
Otlashganda: 
sifat: 
Yaxshiga
 qora yuqmas, 
yomonga
 el boqmas; 
son: 
Beshni
 
beshga
 qo‘shsak, o‘n bo‘ladi; 
sifatdosh: 
Bilmagandan
 bilgan yaxshi, to‘g‘ri ishni qilgan yaxshi; 
taqlid so’z: 
Taqir-tuquringni
 yig’ishtir; 
undov 
so’z: 
Ohimni
 eshitmadi
; 
modal so’z: 
Yo‘qni
 yo‘q deydi, 
borni
 bor deydi.  
T
o’ldiruvchi birikma holida  bo‘lishi mumkin: 
Men uning 
go‘zal siymosida
 
qalbim ko‘zgusini
, 
visol orzusini
, 
umidim gulshanini
 ko’rardim.
  
Erkin  birikma  bilan  ifodalangan  to‘ldiruvchi  murakkab  to‘ldiruvchi 
sanaladi. 
To‘ldiruvchi gap mazmunini to‘ldirish, oydinlashtirish vazifasini bajaradi.
 
54.2-topshiriq. 
To‘ldiruvchilarni ikki guruhga ajratib, jadvalga tushiring: 
Jadval 
To‘ldiruvchining turlari 
Tushum kelishigidagi to‘ldiruvchilar 
Boshqa shakldagi to‘ldiruvchilar 
 
 
 
 
1.
 
Vaqt  hamma  narsaga  o‘z  ta’sirini  o‘tkazadi;  yillarning  poyonsiz  halqasi 
nomni  ham,  qiyofani  ham,  fe’l-avtorni,  hatto  taqdirni  ham  o‘zgartira  oladi. 
(Aflotun)  2.  Vaqtni  oqilona  taqsimlash  −  ish  poydevori.  (Y.Komenskiy)    3.
 
Kimki 
bo‘sh  vaqtini  oqilona  o‘tkaza  olsa,  shaxsiy  madaniyati  oliy  darajadagi  kishidir. 
(B.Rassel)  4.Vaqt va suv toshqini hech qachon kutib turmaydi. (V.Skott)  5. Har bir 
kunni  o‘lcha,  sarflagan  har  bir  daqiqangni  hisobga  ol!  Faqat  vaqt  masalasidagina 
xasislik qilish mumkin. (T.Mann)  6.
 
O’rtamiyona odam vaqtni tez o‘tkazish payida 
bo‘ladi, iste’dod sohibi esa undan foydalanib qolishga urinadi. (A.Shopengauer) 
Bilib oling. 
Belgili 
yoki 
belgisiz 
tushum 
kelishidagi 
to‘ldiruvchi