1. Resurs aylanishi nima?

1. RESURS AYLANISHI NIMA?

Ma'lum har xil moddalarning odam tomonidan ishlatilishining barcha bosqichlarida yuz beradigan transformatsiyalari va fazoviy harakatlari to‘plami

Ma'lum bir moddaning odam tomonidan ishlatilishining barcha bosqichlarida yuz beradigan transformatsiyalari va fazoviy harakatlari to‘plami

Transformatsiyalar va yoqilg‘i-energetika resurslarining fazoviy harakati to‘plami

2. SUV XAVZALARINI O‘Z-O‘ZINI TOZALASH OMILLARI JUDA KO‘P VA XILMA-XILDIR, SHARTLI RAVISHDA ULARNI GURUHLARGA BO‘LISH MUMKIN:

Antropogen

Chiqindi suvlarini, suv ta'minoti, suvdan foydalanish

Fizik, kimyoviy va biologik

Suv ta'minoti va suvdan foydalanish

3. GАZ-CHАNG, ОQОVА SUVLАR QАYSI TURLАGI CHIQINDILАRGА MАNSUB?

Аshyoviy

Issiqlik

Enеrgеtik

Elеktrоmаgnit

4. KONSUMENTLAR -

Organik moddalarni hosil qiluvchilar

Organik moddalarni parchalovchilar

Geterotrof organizmlar

Tayyor organik moddalarni istemol qiluvchilar

Togri javob berilmagan

5. SAYYORAMIZDA YASHAYDIGAN BARCHA HAYOT SHAKLLARINING JAMI.

Vorislik

Biologik optima

biomassa

Biologik xilma-xillik

6. QUYIDАGI CHIQINDILАRNING QАYSI BIRLАRI АSHYOVIY CHIQINDILАR TURIGА KIRАDI?

Chаng-gаz, оqovа suvlаr, qаttiq chiqindilаr

Issiqlik, yorug‘lik, rаdiоаktiv, shоvqin, elеktrоmаgnit

Gаz, issiqlik, yorug‘lik, оqovа suvlаr

Yorug‘lik, qаttiq chiqindilаr, chаng

7. INSON VA ATROF-MUHIT O‘RTASIDAGI O‘ZARO MUNOSABATLARNING QONUNLARINI, AHOLI MASALALARINI, INSON SALOMATLIGINI SAQLASH VA RIVOJLANTIRISHNI O‘RGANADIGAN MURAKKAB FAN

Inson ekologiyasi

Demografiya

Ijtimoiy gigiena

Inson biologiyasi

8. MAXSUS EKOLOGIK, ILMIY, MADANIY, ESTETIK AHAMIYATGA EGA TABIIY KOMPLEKSLARNI O’Z ICHIGA OLGAN YER UCHASTKALARI VA SUV MAKONINING BIR QISMI, ULARGA NISBATAN MUHOFAZA QILISH VA FOYDALANISHDA MAXSUS REJIM O’RNATILGAN.

Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar

Tabiiy yodgorliklar

Yodgorliklar

Qo’riqxonalar

9. GRАVITАSIОN USUL YORDАMIDА QАYSI TURDАGI CHАNGLАR USHLАB QОLINАDI:

O’lchаmi 5 mkm dаn kichik bo’lgаn chаnglаr

Yirik chаnglаr

Mаydа chаnglаr

O’rtаchа yiriklikdаgi chаnglаr

10. QUYIDАGI CHIQINDILАRNI QАYSI BIRLАRI ENЕRGЕTIK CHIQINDILАR TURIGА KIRАDI?

Issiqlik, yorug’lik, rаdiоаktiv, shоvqin, elеktrоmаgnit

Chаng-gаz, оqovа suvlаr, qаttiq chiqindilаr, elеktrоmаgnit

Yorug’lik, qаttiq chiqindilаr, chаng, shоvqin

Chаng-gаz, issiqlik, yorug’lik, elеktrоmаgnit

11. YUVUVCHI MINОRА BILАN CHАNGLАRNI QАYSI USUL YORDАMIDА TОZАLАSH MUMKIN?

Mаrkаzdаn qоchmа kuch tа’siridа

Inеrsiоn

Xo’llаsh

Grаvitаsiоn

12. ОQОVА SUVLАRNI RЕАGЕNT TОZАLАSHGА QАNDАY USULLАR KIRАDI?

Аdsоrbsiya, kоаgulyasiya, iоn аlmаshinish, ekstrаksiya

Nеytrаllаsh, iоnlаrni kаm eriydigаn birikmаlаrgа o’tkаzish, оksidlаsh vа qаytаrish usuli

Tindirish, filtrlаsh, sеntrifugаlаsh

Ultrаfiltrаsiya vа qаytаr оsmоs usullаri, elеktrоkimyoviy usul

13. АTMОSFЕRАGА FRЕОNLАR KO’P TАSHLАNSА QАYSI EKОLОGIK ОFАT YUZ BЕRАDI?

Оzоn qаvаti еmirilаdi

Bоtqоqliklаrni ko’pаyib kеtishi

Iqlim isib kеtishi

Kislоtаli yomg’irlаrni yog’ishi

14. SIKLОN YORDАMIDА QАYSI TURDАGI CHАNGLАRNI USHLАB QОLISH SАMАRАLIRОQ?

O’lchаmi 5 mkm dаn kichik bo’lgаn chаnglаr

Mаydа chаnglаr

Yirik chаnglаr

O’rtаchа yiriklikdаgi chаnglаr

15. TABIATDAGI KISLOROD AYLANISHI TAXMINAN:

100 million yil

1 million yil

300 yil

2000 yil

16. SARATONNI KELTIRIB CHIQARADIGAN MODDALAR BU:

Abiogen moddalar

Pirogen moddalar

Biogen moddalar

Kanserogen moddalar

17. BOSH OFISI NAYROBIDA JOYLASHGAN BMTning ATROF-MUHIT BO‘YICHA DOIMIY ORGANI

JSST

YuNESKO

FAO

UNEP

18. OZON QATLAMINING YEMIRILISHI …………. KASALLIKLARNING KO‘PAYISHIGA OLIB KELADI.

Teri

Oshqozon-ichak trakti

Yurak-qon tomir tizimi

Nafas olish organlari

19. YOQILG‘I TURLARINI AYTING:

Yoqilg‘i, yonmaydigan, yadro, sintetik, biokimyoviy, biogen

Parchalanish, sintetik, antropogen, gen, tabiiy, sun'iy, sun'iy, biologik, biokimyoviy

Ajratilgan, kimyoviy, ekologik, sintetik, biogen

Yoqilg‘i, yadro, organik, noorganik, tabiiy, sun'iy, kompozit, sintetik

20. INSON POPULYATSIYASINING SONIGA TA'SIR QILUVCHI ASOSIY TABIIY OMILLAR:

Yerning xususiyatlari

Mamlakatning geografik joylashuvi

Iqlim xususiyatlari

Oziq-ovqat resurslari va kasalliklar

21. TIRIK ORGANIZMLAR FAOLIYATI BILAN BOG‘LIQ OMILLAR ……….. DEYILADI.

Antropogen

Biotik

Abiotik

Iqlim

22. BIOSFERANING BIR QISMI (TO‘LIQ YOKI QISMAN) EMAS:

Magnitosfera, Astenosfera, Ionosfera

Atmosfera, Gidrosfera, Litosfera

23. TURLARNING TARKIBI BO‘YICHA HAR XIL BO’LGAN BIOSENOZNI TANLANG:

Cho’l

Botqoq

O‘tloq

Dasht

Tropik o‘rmon

Keng bargli daraxtli o‘rmon

24. EKOLOGIYA ORGANIZMLARNI QANDAY TUZILISH DARAJALARIDA O‘RGANADI

Hujayra, organizm

Organizm, populyatsiya, biogeotsenoz

Gen, hujayra, biogeotsenoz

Organ, organizm

Populyatsiya, gen, organizm

25. POPULYATSIYA VA TURLAR KABI EKOTIZIMLARNI HAMDA ULARDA SODIR BO‘LAYOTGAN JARAYONLARNI O‘RGANADIGAN FAN

Endoekologiya

Autekologiya

Demekologiya

Geoekologiya

Sinekologiya

26. АTRОF MUHITGА TUSHАYOTGАN CHIQINDILАR QАYSI TURLАRGА BO‘LINАDI

Gаz, chаng, qаttiq chiqindilаr vа suyukliklаr

Аshyoviy vа enеrgеtik

Оqovа suvlаr, rаdiоаktiv chiqindilаr, gаzlаr, chаnglаr

Shоvqin, yorug‘lik, elеktrоmаgnit, gаzlаr, suyuq chiqindilаr

27. QUYIDАGI RЕSURSLАRDАN QАYSI BIRLАRI TUGАLLАNMАYDIGАN RЕSURSLАRGА KIRАDI?

Tuprоq, o’simlik vа xаyvоnоt, yеr оsti bоyliklаri

Shаmоl enеrgiyasi, quyosh rаdiаsiyasi, yеr оsti bоyliklаri

Iqlimiy, kоsmiq, suv rеsurslаri

Tuprоq, аtmоsfеrа hаvоsi, suv rеsurslаri

28. ОQОVА SUVLАRNING IFLОSLIK DАRАJАSI QАYSI KO’RSАTKICHLАR ОRQАLI АNIQLАNАDI?

Rаngi, xidi, tiniqligi, rN, tеmpеrаturа

Оrgаnоlеptik, fizik-kimyoviy ko’rsаtkichlаr

Оrgаnоlеptik, fizik-kimyoviy ko’rsаtkichlаr, erigаn оrgаnik vа nооrgаnik mоddаlаr miqdоri, kоllоid, mаydа vа yirik dispеrsli zаrrаchаlаrning miqdоri

Оrgаnоlеptik, fizik-kimyoviy ko’rsаtkichlаr, erigаn оrgаnik vа nооrgаnik mоddаlаr miqdоri

29. BIOTIK OMILLARGA QUYIDAGILARDAN QAYSI BIRI KIRADI.

Ultrabinafsha nurlanish

Parazitizm

Iqlim

Atrof muhitdagi kislorod tarkibi

30. ABIOTIK OMILGA …….. OMILI KIRADI.

Komensalizm

Jinsiy tanlov

Parazitizm

Iqlim

31. POPULYATSIYALAR ZICHLIGI, ODATDA, RIVOJLANISHNING DASTLABKI BOSQICHLARIDA TEZ O‘SIB BORADI, KEYIN BIROZ KAMAYADI VA DEYARLI TO‘XTAYDI. USHBU JARAYONNING SABABINI TANLANG:

Ushbu sharoitda atrof-muhit zaxira manbaining oxirgi chegarasiga erishiladi

Populyatsiyalarning ko‘payish manbai tugaydi, ular endi yo‘q, ular naslni qoldira olmaydi

Bu turning biologik xususiyatlari bilan belgilanadi

32. EKOTIZIMNING YALPI ASOSIY MAHSULOTI QUYIDAGICHA NOMLANADI:

Avtotroflar tomonidan ishlab chiqarilgan materiya va energiyaning umumiy miqdori

Avtotroflardan geterotroflarga keladigan materiya va energiyaning umumiy miqdori

33. INSON TANASIGA MUMKIN BO‘LGAN SALBIY TA'SIRLARGA NISBATAN FAVQULODDA YASHASH JOYI BU …….. .

Xavf zonasi

Xavfli hudud

Noqulay zona

Ekstremal zona

34. MАRKАZDАN QОCHMА KUCH TА’SIRIDА QАYSI TURDАGI CHАNGLАR USHLАB QОLINАDI:

O’lchаmi 5 mkm dаn kichik bo’lgаn chаnglаr

O’rtаchа yiriklikdаgi chаnglаr

Yirik chаnglаr

Mаydа chаnglаr

35. EKOLOGIYANING TURLI TASHKILIY TIZIMLARINING TUZILIShI VA FAOLIYATINING ASOSIY TAMOYILLARINI O‘RGANUVCHI BO‘LIMI BU:

Geoekologiya

Amaliy ekologiya

Inson ekologiya

Umumiy ekologiya

36. HAYVONLAR POPULYATSIYASINING O‘SISHI BIRINCHI NAVBATDA QUYIDAGILAR BILAN BELGILANADI:

Unumdorligi va aholi band bo‘lgan hududning hajmi

O‘lim va migratsiya

Tug’lilish va oziq-ovqat bilan ta’minlanganligi

Tug‘ilish va o‘lim

37. AYRIM TURLARNING O‘ZLARI YASHAB TURGAN MUHIT BILAN O‘ZARO MUNOSABATINI EKOLOGIYANING QAYSI BO‘LIMI O‘RGANADI?

Sinekologiya

Tarixiy ekologiya

Populyatsiyalar ekologiyasi

Autekologiya

Hamma javoblar bir-birini to‘ldiradi

38. O‘SIMLIKLAR, HAYVONLAR VA ODAMLARNI O‘RAB TURGAN TIRIK VA JONSIZ TABIAT BU

Ekologik nisha

Yashash muhiti

Yer sayyorasi

Ekotizim

39. SUVNING ELЕKTR O’TKАZUVCHАNLIGI QАYSI KO’RSАTKICHLАRGА KIRАDI?

Оrgаnоlеptik

Erigаn nооrgаnik mоddаlаrning mаvjudligi

Fizik-kimyoviy

Erigаn оrgаnik mоddаlаrning mаvjudligi

40. ATROF-MUHIT IFLOSLANISHINING OLDINI OLISH UCHUN KORXONALARNI QURISHDAN OLDIN, LOYIHA BOSQICHIDA VA KORXONALARDA YANGI QURILMALAR ISHGA TUSHIRILGANDA .................... O‘TKAZILADI.

Sanitariya-epidemiologiya nazoratidan

Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmatidan

Ekologik ekspertizadan

Ekologik monitoringdan

41. ATMOSFERANING BU QATLAMI OKEAN YOKI QURUQLIK YUZASIDA 50-55 KM BALANDLIKGACHA CHO‘ZILADI. BU YERDA HOSIL BO‘LGAN OZON QATLAMI ULTRABINAFSHA NURLANISHI METODI VA YER YUZINING ISSIQLIK SHAROITLARIGA KUCHLI TA'SIR QILADI.

Mesosfera

Stratosfera

Ionosfera

Atmosfera

42. IQTISODIY MAQSAD MUVOFIQLIGIGA QARAB, ALMASHTIRISH UCHUN RESURSLAR QUYIDAGILARGA BO‘LINADI:

Sanoat ishlab chiqarishi

Haqiqiy, potentsial

Almashtiriladigan, almashtirib bo‘lmaydigan

Xususiy

43. ОQОVА SUVLАRNI АDSОRBSIYA USULI YORDАMIDА QАNDАY MОDDАLАRDАN TОZАLАSH MUMKIN?

Kislоtа eritmаlаri

Kоllоid zаrrаchаlаr

Ishqоr eritmаlаri

Оrgаnik mоddаlаr

44. ELЕKTRОSTАTIK USUL BILАN QАNDАY CHАNGLАR USHLUB QОLINАDI?

Mеtаll chаnglаri

Biоlоgik chаnglаr

Yog’оch chаnglаri

Nооrgаnik chаnglаr

45. TIRIK ORGANIZMLAR TARQALGAN ASOSIY HAYOT MUHITLARI

Tuproq, suv, koinot, yer

Havo, tuproq, koinot

Yer yuzasi, suv, oy

Tuproq, suv, havo, tirik organizm

Tirik organizmlar, suv

46. ОQОVА SUVLАRNI ERIGАN NООRGАNIK MОDDАLАRDАN RЕАGЕNT TОZАLАSHGА QАNDАY USULLАR KIRАDI?

Аdsоrbsiya usuli; tеrmооksidlаsh vа kimyoviy оksidlаsh;

Ekstrаksiya usuli; оqоvа suvlаrni hаydаsh vа rеktifikаsiya;

To‘g‘ri jаvоb yo‘q.

Biоkimyoviy usul; аerоb vа аnаerоb guruh miqrооrgаnizmlаr ishtirоkidа;

47. TABIATDAGI SUV AYLANISHI TAXMINAN:

100 million yil

300 yil

1 million yil

2000 yil

48. TABIIY RESURSLARDAN OQILONA FOYDALANISH QUYIDAGILARNI ANGLATADI:

Insoniyat ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan faoliyat

Shaxsning sanoat va xo‘jalik faoliyatini ta'minlash choralari

Foydali qazilmalarni qazib olish va qayta ishlash

Tabiiy resurslardan ilmiy asoslangan holda foydalanish, ko‘paytirish va ularni muhofaza qilishga qaratilgan faoliyat

49. BIRGALIKDA YASHAYDIGAN VA BIR-BIRI BILAN BOG‘LIQ BO‘LGAN HAYVON TURLARINING BUTUN MAJMUASI QANDAY NOMLANADI:

Ekotizim

Fitotsenoz

Zotsenoz

Biotsenoz

50. SAYYORAMIZNING MINERALLARI QUYIDAGILARDIR:

Qayta tiklanadigan tabiiy resurslar

Qayta tiklanmaydigan tabiiy resurslar

Resurslarni to‘ldirish

Bitmas-tuganmas tabiiy resurslar

51. SUV XAVZALARINING O’Z-O‘ZINI TOZALASHIGA OLIB KELADIGAN JISMONIY OMILLARGA QUYIDAGILAR KIRADI:

Kiruvchi, ifloslantiruvchi moddalarni suyultirish,eritish va boshqa joyga ko’chirish

Eutofiya, isitma

Ketma-ketlik, evtrofikatsiya

Evtrofikatsiya, kasallik

52. ………. JONSIZ TABIATNING OMILI DEYILADI.

Antropogen omil

Harakatdagi omil

Biotik omil

Abiotik omil

53. ОQОVА SUVLАRNI ELЕKTRОKIMYOVIY TОZАLАSH USULI QАNDАY QURILMАDА АMАLGА ОSHIRILАDI?

Аerоtеnkdа

Flоtаtоrdа

Tindirgichdа

Elеktrоlizеrdа

54 INSONNING MAVJUDLIGI VA UNING MEHNAT FAOLIYATI NATIJALARI SABABLI ATROF-MUHIT TA’SIRI ……….. OMILLAR DEYILADI.

Biotik

Iqlim

Abiyotik

Antropogen

56. ATROF MUHITNING INSON TANASIGA TA'SIRI …………. TOMONIDAN AMALGA OSHIRILADI.

Iqlim kanali

Biologik kanal

Fiziologik kanal

Ekologik kanal

56. QAYSI GAZ KONTSENTRATSIYASINING OSHISHI TUFAYLI ATMOSFERANING PASTKI QATLAMLARI VA YER YUZI QIZIYDI?

Azotli gemoksid

Metan

Karbonat angidrid

Ozon

57. EKOTIZMNI ASOSIY TARKIBINI ANIQLANG.

Redusentlar, ekotop, klimatop

Tuproq, havo, suv, o‘simlik

Produsent, suv, havo, klimatop

Abiotik muhit, konsumentlar, hayvonlar

Abiotik muhit, konsumentlar, konsument, redusent

58. EKOTIZIMDAGI TIRIK ORGANIZMLARNING TANA VAZNI QANDAY DEYILADI?

Biomahsulotlar

Bioavailability

Biomassa

Bioenergetika

61. ORGANIZMNING OMIL QIYMATINING O‘ZGARTIRISHIGA REAKTSIYASI, USHBU REAKTSIYA GRAFIK SHAKLIDA TASVIRLANGAN.

Hayotiy egri chiziq

Hayotiy statistik ma’lumot

Grafik

67. POPULYATSIYALAR ZICHLIGI, ODATDA, RIVOJLANISHNING DASTLABKI BOSQICHLARIDA TEZ O‘SIB BORADI, KEYIN BIROZ KAMAYADI VA DEYARLI TO‘XTAYDI. USHBU JARAYONNING SABABINI TANLANG:

Ushbu sharoitda atrof-muhit zaxira manbaining oxirgi chegarasiga erishiladi

Bu turning biologik xususiyatlari bilan belgilanadi

Populyatsiyalarning ko‘payish manbai tugaydi, ular endi yo‘q, ular naslni qoldira olmaydi

68. YASHASH MUHITINING ALOHIDA ELEMENTLARI BU:

Strukturaviy elementlar

Biogeotsenoz bloklari

Ekologik omillar

Ekotizimlar

Yer yuzasi, suv, oy

72. HAYOTNING BOYLIGI VA XILMA-XILLIGI VA UNING JARAYONLARI, SHU JUMLADAN TIRIK ORGANIZMLARNING XILMA-XILLIGI VA ULARNING GENETIK FARQLARI, SHUNINGDEK ULARNING MAVJUD BO‘LGAN JOYLARINING XILMA-XILLIGI.

Biologik optima

Biomassa

Biologik xilma-xillik

vorislik

73. AHOLI SONINING KO‘PAYISHI BILAN TASHQI SHAROIT CHEKLOVCHI OMILGA AYLANADI VA QUYIDAGILARGA OLIB KELADI:

Turli xil shakllarning paydo bo‘lishiga

Turlararo raqobat

Mutatsiyalar

Turlararo raqobat

76. EKOLOGIYADA ENG KO‘P FOYDALANILADIGAN USLUBLAR.

Kuzatish

Matematik modellash

Tasvirlash

Taqqoslash

Tajriba o‘tkazish

78. ANTROPOGEN TA'SIRISIZ TABIIY MUHITDA SODIR BO‘LADIGAN TABIIY HODISALAR VA JARAYONLARNI KUZATIB BORISH

Ta'sirli monitoring

Mintaqaviy monitoring

Global monitoring

Fonli monitoring

79. IQTISODIY FAOLIYATNING BARCHA SHAKLLARI BUTUNLAY CHIQARIB TASHLANADIGAN ALOHIDA MUHOFAZA QILINADIGAN TABIIY HUDUD ………… DEB NOMLANADI.

Buyutrmaxona

Qo‘riqxona

Milliy bog’

Tabiiy yodgorlik

Madaniy odgorlik

81. OZIQ-OVQAT MAHSULOTLARINING QATTIQ MAISHIY CHIQINDILARINI ULARNING AEROB OKSIDLANISHIGA QARAB QAYTA ISHLASH USULI ………… HISOBLANADI.

Yoqish

Kompostlash

Piroliz

Ko’mish

82. OZON ASOSAN QUYIDAGI QATLAMDA HOSIL BO‘LADI:

Mezosfera

Troposfera

Magnitosfera

Stratosfera

Ionosfera

90. OZON QATLAMINING (EKRANNING) ASOSIY ROLI:

Ultrabinafsha nurlanishidan himoya qilishda

Issiqxona effektini yaratishda

Sayyoramiz iqlimini saqlashda

93. QO‘YIDAGI JAVOBLARDAN QAYSI BIRI UMUMIY EKOLOGIYANING BO‘LIMI EMAS:

Endoekologiya

Autekologiya

Geoekologiya

Sinekologiya

94. EKOLOGIYA FANIGA TO’G’RI TA’RIF BERING.

Ijtimoiy fanlar jumlasiga kiruvchi fan tarmog’i

Tabiat, jamiyat va texnikani o’z ichiga olgan fan

Tirik organizmlar bilan tashqi muhit o’rtasidagi aloqani o’rganadi

Barcha javoblar to’g’ri

Biologik fanlardan biri

95. QUYIDАGI RЕSURSLАRDАN QАYSI BIRLАRI TUGАLLАNАDIGАN RЕSURSLАRGА KIRАDI?

tuprоq, аtmоsfеrа hаvоsi, suv rеsurslаri

Iqlimiy, kоsmiq, suv rеsurslаri

Tuprоq, o‘simlik vа xаyvоnоt, yеr оsti bоyliklаri

Iqlimiy, tuprоq, yеr оsti bоyliklаri

96. PDV- bu ____.

Atmosfera ifloslanishini me’yorlash uchun sanoat va transportda chiqindi chiqarish miqdorlari chegarasi

Ekologik sistema, tabiat kompleksidagi muvozanat xolatining qayta tiklasa bo‘ladigan o‘zgarishlar

Jamiyatning moddiy, ilmiy-ma’naviy extiyojlarini qondirish uchun ishlab chiqarishda foydalanilayotgan yoki foydalanish mumkin bo‘lgan tabiiy ob’ektlar, jarayonlar

Atmosfera havosidagi zararli moddalarning inson, tirik jonzotlarning hayoti uchun xavfsiz bo‘lgan yuqori konsentratsiyasi chegarasi

97. BIRINCHI NAVBATDA GLOBAL EKOLOGIK MUAMMOLARNING SABABI QUYIDAGI JAVOBLARDAN BIRI BO‘LADI:

Geologik jarayonlar

Kosmik omillar

Iqlim o‘zgarishi

Taraqqiyotning yuqori sur'atlari

102. TIRIK MAVJUDOTLARNING BIR-BIRIGA TA'SIR QILISH SHAKLLARI. HAR BIR ORGANIZM BOSHQA SHAXSLARNING BEVOSITA YOKI BILVOSITA TA’SIRINI BOSHQA TURLARNING VAKILLARI BILAN MUNOSABATLARGA KIRISHADI, ULARGA BOG’LIQ YOKI O’Z-O’ZIDAN TA'SIR KO’RSATADI.

Biotik omillar

Jonsiz omillar

Antropogen omillar

Ekzogen omillar

105. ORGANIZMLAR JAMOALARINI (BIOGEOTSENOZLAR), TURLARARO MUNOSABATLARNI, ENERGIYA OQIMLARINI VA MODDALAR AYLANISHINI O‘RGANADIGAN FAN

Demekologiya

Endoekologiya

Geoekologiya

Autekologiya

Sinekologiya

112. TURLI XIL EKOLOGIK OMILLARNING (ASOSAN ABIOTIK) INDIVIDUAL TURLARGA TA'SIRINI O‘RGANADIGAN FAN

Geoekologiya

Autekologiya

Endoekologiya

Sinekologiya

114. ATROF MUHITNING YOMONLASHUVA NATIJASIDA PAYDO BO‘LADIGAN ENG KENG TARQALGAN KASALLIKLAR BU:

Tayanch-harakat tizimi kasalliklari

Yuqumli kasalliklar

Yurak-qon tomir va onkologik kasalliklar

Ovqat hazm qilish traktining kasalliklari

115. EKOTIZIMDAGI IKKILAMCHI MAHSULOTLARNI ……….. SHAKLLANTIRADI.

Detritofagi

Konsumentlar

Reduktorlar

Produtsentlar

118. QO’YIDAGILARDAN QASI BIRI ENG YOQORI MAHSULDORLIK EKOTIZIMLARGA XOSDIR:

O‘tloqlar

Cho‘llar

Dashtlar

Okeanning markaziy qismlari

Mo’tadil iqlimli o‘rmonlar

Nam tropik o‘rmonlar

122. POPULYATSIYA TUSHUNCHASIGA TARIF BERING?

Guruhga birlashgan individlar yoki organizmlar

To‘g‘ri javob berilmagan

Bir individ uchun foydali, ikkinchisiga esa zararli munosabatlar yig‘indisi

Bir individ uchun foydali, ikkinchisi esa hech qanday tasiri yo‘q munosabatlar yig‘indisi

Biror-bir avtotrof organizm atrofidagi geteratrof organizmlar guruhiga aytiladi

128 USHBU TOZALASH USULLARI MIKROORGANIZMLAR-MINERALIZATORLAR HAYOTINI ISHLATISHGA ASOSLANGAN BO‘LIB, ULAR, KO‘PAYIB, QAYTA ISHLANADI VA SHU BILAN MURAKKAB ORGANIK BIRIKMALARNI ODDIY, ZARARLI BO’LMAGAN MINERAL MODDALARIGA AYLANTIRADI.

Kimyoviy tozalash usullari

Biokimyoviy tozalash usullari

Mexanik tozalash usullari

Jismoniy tozalash usullari

130. BIR-BIRI BILAN BOG‘LIQ BO‘LGAN KICHIK EKOTIZIMLARNI O‘Z ICHIGA OLGAN KATTA ER USTI EKOTIZIMLARI ……… DEB NOMLANADI.

Biotoplar

Biosenozlar

Biomlar

Merosxo‘rlik

131. EKOTIZIMDAGI BIRLAMCHI MAHSULOTLARNI ……….. SHAKLLANTIRADI.

Detritofagi

Konsumentlar

Reduktorlar

Produtsentlar

133. ATMOSFERAGA ANTROPOGEN TA'SIR NATIJASIDA LITOSFERA VA GIDROSFERA HAM IFLOSLANGANLIGI ROSTMI?

To‘g‘ri

Qisman to‘g‘ri. Atmosfera va gidrosferaning ifloslanishi sodir bo‘ladi, litosfera atmosfera ifloslanishidan aziyat chekmaydi

Noto‘g‘ri

136.TEXNOLOGIYALAR VA IJTIMOIY-IQTISODIY MUNOSABATLAR BILAN TA'MINLANGAN TABIIY RESURSLAR TO‘PLAMI

Ijtimoiy omillar

Tabiiy resurs salohiyati

Tabiiy potentsial

Resurs salohiyati

142.EKOTIZIMDAGI IKKILAMCHI MAHSULOTLARNI ............................... SHAKLLANTIRADI.

Konsumentlar

Produtsentlar

Reduktorlar

Detritofagi

143.

144. TUPROQNING UNUMDORLIGI (1-BIOELEMENTLAR, 2-SUV, 3-ISSIQLIK, 4-HAVO) KABI XUSUSIYATINING NAMOYON BO‘LISHI UCHUN NIMA KERAK?

Hammasi kerak

2, 3, kerak

faqat 1 kerak

3, 4 kerak

1, 2 kerak

1, 2, 3 kerak

145.EKOTIZIMDAGI BIRLAMCHI MAHSULOTLARNI ......................................... SHAKLLANTIRADI.

Detritofagi

Reduktorlar

Konsumentlar

Produtsentlar

148.SAYYORAVIY SINEKOLOGIK TIZIMI SIFATIDA BIOSFERA HAQIDAGI TA'LIMOTNI RIVOJLANTIRADIGAN FAN

Demekologiya

Global ekologiya

Geoekologiya

Sinekologiya

Endoekologiya

149.KARBONAT ANGIDRID (CO2) NING ASOSIY ANTROPOGEN MANBALARI:

Qqazib olinadigan yoqilg‘ining yonishi va o‘rmonlarni yo‘q qilish

Axlatxonalardagi chirigan chiqindilar va qazib olinadigan yoqilg‘ilarni qazib olish va tashish paytida oqishi

Guruch plantatsiyalari va o‘g‘itlar ishlab chiqarish

153. LYUMINESTSENT LAMPALAR BUZILGANDA (SINGAN), SOG‘LIQ UCHUN XAVFLI BO‘LGAN ............................... IONLAR AJRALIB CHIQADI.

Kobalt

Qo‘rg‘oshin

Kaltsiy

Simob

154.ORGANIZMNING (IDIVID) ICHKI TASHKIL ETILISHIDA EKOTIZIMLARNI VA ULARNING ORGANIZM UCHUN AHAMIYATINI O‘RGANADIGAN FAN

Autekologiya

Sinekologiya

Geoekologiya

Endoekologiya

155.TURLARNING TARKIBI BO‘YICHA HAR XIL BO‘LGAN BIOSENOZNI TANLANG:

Botqoq

Keng bargli daraxtli o‘rmon

Cho‘l

Dasht

O‘tloq

Tropik o‘rmon

170. SAYYORADAGI ASOSIY EKSTREMAL ZONALAR

Tropik, qurg‘oqchil, tog‘li, arktikali, Sibirning kontinental zonasi

Tropik, quruq, baland tog‘lar, Antarktida

Cho‘l, baland tog‘lar, arktika, Evropa zonasi, Orol

Tropik, qurg‘oqchil, muzlik, tog‘li, Sibir zonasi

178.. CHEGARA EFFEKTI QOIDASIDA: BIOTSENOZLARNING TUTASHGAN JOYLARIDA ULARDAGI TURLARNING SONI:

O‘zgarmaydi

Sezilarli darajada oshmaydi

Kamayadi

Ortadi

189.ANTROPOGEN OMILGA TARIF BERING.

Hayvonlarning tabiatga tasiri

Zamburuglarning tabiatga tasiri

Bakteriyalarning tabiatga tasiri

O’simliklarning tabiatga tasiri

Insonlarning tabiatga tasiri

193.TABIIY RESURSLARDAN OQILONA FOYDALANISH QUYIDAGILARNI ANGLATADI:

Shaxsning sanoat va xo‘jalik faoliyatini ta'minlash choralari

Insoniyat ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan faoliyat

Tabiiy resurslardan ilmiy asoslangan holda foydalanish, ko‘paytirish va ularni muhofaza qilishga qaratilgan faoliyat

Foydali qazilmalarni qazib olish va qayta ishlash

200. ISSIQXONA EFFEKTI ATMOSFERADA .................................. TO‘PLANISHI NATIJASIDA PAYDO BO‘LADI.

Azot dioksidi

Karbonat angidrid

Uglerod oksidi

Oltingugurt oksidlari

220. PDK- bu ____.

Atmosfera havosidagi zararli moddalarning inson, tirik jonzotlarning hayoti uchun xavfsiz bo‘lgan yuqori konsentratsiyasi chegarasi

Atmosfera ifloslanishini me'yorlash uchun sanoat va transportda chiqindi chiqarish miqdorlari chegarasi

Jamiyatning moddiy, ilmiy-ma'naviy extiyojlarini qondirish uchun ishlab chiqarishda foydalanilayotgan yoki foydalanish mumkin bo‘lgan tabiiy ob'ektlar, jarayonlar

Ekologik sistema, tabiat kompleksidagi muvozanat xolatining qayta tiklasa bo‘ladigan o‘zgarishlar

230. EKOLOGIK TANGLIK KELIB CHIQISHINING ASOSIY SABABLARI.

Insonlarning tabiiy ne’matlarni qadrlamasligi

Yirik sanoat shaharlarining ko‘payib borishi

Yer yuzida aholi sonining ortib borishi

Inson bilan tabiat o‘rtasidagi muvozanatning buzilishi

Fan va texnikaning rivojlanishi

231.. ATROF MUHITNING INSON TANASIGA TA'SIRI .............................................. TOMONIDAN AMALGA OSHIRILADI.

Biologik kanal

Iqlim kanali

Fiziologik kanal

Ekologik kanal

235. INSONNING MAVJUDLIGI VA UNING MEHNAT FAOLIYATI NATIJALARI SABABLI ATROF-MUHIT TA'SIRI ................................. OMILLAR DEYILADI.

Iqlim

Antropogen

Biotik

Abiyotik

258. ABIOTIK OMILGA ................................. OMILI KIRADI.

Iqlim

Jinsiy tanlov

Parazitizm

Komensalizm

272. BIOTIK OMILLAR MAJMUI BU -

Relef, mikrobiogen, fitogen

Yong‘in, fitogen, tarixiy, orogafik

Mikogen, tuproq, iqlim

Fitogen, zoogen, mikrobiogen, minogen

Edafik, zoogen, fitogen

1. ozon qatlamining (ekranning) asosiy roli: ultrabinafsha nurlanishdan himoya qilish

300. LYUMINESTSENT LAMPALAR BUZILGANDA (SINGAN), SOG‘LIQ UCHUN XAVFLI BO’LGAN …………. IONLAR AJRALIB CHIQADI.

Kobalt

Kaltsiy

Qo‘rg‘oshin

Simob

301. MUAYYAN ATROF-MUHIT SHAROITIDA NORMAL HAYOTNI SAQLASHGA QARATILGAN INSONNING ATROF-MUHITGA MOSLASHUVINING BIO-IJTIMOIY JARAYONI ………. DEYILADI.

Omon qolish

Moslashish

Yangilanish

Zararni qoplash

326. POPULYATSIYALAR ZICHLIGI, ODATDA, RIVOJLANISHNING DASTLABKI BOSQICHLARIDA TEZ O‘SIB BORADI, KEYIN BIROZ KAMAYADI VA DEYARLI TO‘XTAYDI. USHBU JARAYONNING SABABINI TANLANG:

Bu turning biologik xususiyatlari bilan belgilanadi

Populyatsiyalarning ko‘payish manbai tugaydi, ular endi yo‘q, ular naslni qoldira olmaydi

Ushbu sharoitda atrof-muhit zaxira manbaining oxirgi chegarasiga erishiladi

330. POPULYATSIYA DINAMIKASINING ASOSIY KO‘RSATKICHLARI

Qo‘shilish, chiqib ketish

Immigratsiya, emigratsiya, o‘sish

Hamma javoblar to‘g‘ri

Tug‘ilish, o‘sish, o‘sish darajasi

Nobud bo‘lish, qirilish, emigratsiya

339. QO‘YIDAGILARDAN QASI BIRI ENG PAST MAHSULDORLIK EKOTIZIMLARGA XOSDIR:

O‘tloqlar

Cho‘llar

O‘rmonlar

Dashtlar

433. OZON QATLAMI QAYSI BALANDLIKDA JOYLASHGAN:

Dlohida ozon qatlami mavjud emas

Dengiz sathidan 25 ... 50 km balandlikda

Dengiz sathidan 10 ... 15 km balandlikda

Dengiz sathidan 20 ... 30 km balandlikda