1. Reproduktiv salomatlik haqida tushuncha bering. Reproduktiv salomatlik

93.  Yurak  tananing  qaysi  qismida  joylashgan? 

Yurak  konus shaklidagi kovak a’zo bo’lib, ko’krak qafasida joylashgan. Uning 2/3 qismi tananing o’rta chiziidan chapda, 1/3 qismi shu 

chiziqning o’ng tomonida joylashgan. Yurakning og’irligi taxminan 220-300 gr. Chaqaloq bolaning yuragi nisbatan katta va og’irligi 20-25 

g bo’ladi. 1,5-2 yoshgacha bo’lgan bolalarda ko’ndalang va birmuncha baland joylashgan bo’ladi. 2 yoshdan keyin yurak qiyshiq holatga 

o’ta boshlaydi. Emadigan va go’dak bolalarda yurak oval yog’ki sharsimon shaklda bo’lishi mumkin. 6 yoshdan keyin yurak kattalarnikidek 

konus shakliga kiradi. Yurakning qon tomirlar chiqadigan qismi yurak tubi(asosi), torayib ketgan qismi yurakning uchi deyiladi. Yurak qon 

aylanish sistemasining markaziy qismi bo`lib, muskullardan tashkil topgan g`ovak organdir. Har bir odam yuragining hajmi mushtiga yaqin 

bo`ladi.  Jismoniy  mehnat  va  sport  bilan  shug`ulnanuvchi  kishilarda  yurakning  muskullari  yaxshi  rivojlanib,  uning  hajmi  boshqalar 

yuragining hajmiga nisbatan kattaroq bo`ladi. Yurakning massasi erkaklarda 220 - 300 g gacha, ayollarda 180 - 220 g gacha bo`ladi. 

Yurak ko`krak qafasida tush suyagining orqasida, ikkala o`pkaning o`rtasida joylashgan bo`lib, uning ko`proq qismi ko`krak bo`shlig`ining 

chap tomonida turadi. U orqa tomonidan qizilo`ngach va aorta qon tomirining pastga tushuvchi qismi orqali umurtqa pog`onasidan ajralib 

turadi. Pastki tomonidan esa diafragma orqali qorin bo`shlig`idan ajralib turadi (29-rasm).