1. Reproduktiv salomatlik haqida tushuncha bering. Reproduktiv salomatlik


 Chekish  va  spirtli  ichimlik  ichishning  yurak va  qon-tomir  sistemasiga  qanday  ta’siri  mavjud?



Download 0,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet128/205
Sana02.08.2021
Hajmi0,97 Mb.
#136198
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   205
Bog'liq
Final tibbbiy

107. Chekish  va  spirtli  ichimlik  ichishning  yurak va  qon-tomir  sistemasiga  qanday  ta’siri  mavjud? 

Alkogolizm  –  tibbiyot  nuqtai  na-zaridan  spirtli  ichimliklarni  mu-dom  ichaverish  oqibatida  ro‘y  beradigan  surunkali  kasallik;  ashaddiy 

ichkilik-bozlik.  Keng  ma’noda  –  spirtli  ichimliklarni  me’yoridan  ortiq  ichishning  kishilar  sog‘lig‘i  va  mehnat  qobiliyatiga,  ma’naviy  va 

maishiy hayotiga, shuning-dek jamiyat farovonligiga yetkazadigan zararlari majmui. A. individual va ijtimoiy hayotning hamma shakllariga 

ta’sir ko‘rsatadi. Ichkilik ta’sirida odamlar jamiyat va davlat oldida mas’-uliyat sezish hissini yo‘qotib qo‘yadi, bezorilik va qonunni buzishga 

aloqador boshqa xatti-harakatlarni qilishi mum-kin. A. ishlab chiqarishga zarar yetkazadi, mehnat intizomining buzilishi va unumdorligining 

pasayishi, odamlarning xastalanib qolishi va hatto bevaqt halok bo‘lishiga olib keladi. Mastliqda odamning muvozanatni yaxshi saqlay ol-

masligi, diqqati chalg‘ib, atrofdagi vaziyatni aniq bila olmasligi baxtsiz hodisalarga sabab bo‘ladi.A. rivojlanishida boshlang‘ich, o‘rta va 

so‘nggi bosqich alomatlari kuzatiladi. Boshlang‘ich bosqich – asosan alkogolga nisbatan haddan ortiqroq maylning paydo bo‘lishi va unga 

bo‘lgan chidamlilik (tolerantlik)ning oshishi, qusish himoya refleksining yo‘qolishi, yashirin yoki yolg‘iz ichib mast bo‘lish, ichayotgan 

alkogol  miqdorini  nazorat  qila  olmay  qolishi,  perforatsion  amneziya,  faqat  ichaverish  to‘g‘risidagi  istakning  miyaga  o‘rnashib  qolishi, 

alkogoldan  o‘zni  tiyganda  holsizlanish  (asteniya)  holatining  yuzaga  chiqishi  bilan  ifodalanadi.  O‘rta  bosqichda  –  alkogolga  bo‘lgan 

chidamlilik juda oshadi, "alkogol ochligi" – humor (ab-stinent) holatining yuzaga kelishi, al-kogolga bog‘lanib qolish, soxta mayzada-348lik 

(psevdozapoy),  alkogol  psixozlari  va  shaxsning  ruhiy  jihatdan  tubanlashuvi  kuzatiladi.  So‘nggi  bosqich  esa  alkogolga  chidamsizlik 

(intolerantlik), muttasil ichishning davriy tuye olishi, chin mayzadalik, ruhiy va jismoniy zaiflashish, nerv va ichki a’zolar faoliyatining izdan 

chiqishi,  dispeptik holat, o‘tkir va  surunkali alkogol psixozlari,  xotira va  es-hushning aynishi bilan ifodalanadi.  A. odam organizmidagi 

hamma sistemalar va a’zolar faoliyatiga putur yetkazadi. Ichkilikboz odam o‘zi ichayotgan ichkilik miqdorini bilmay qo‘yadi, markaziy va 

periferik  nerv  sistemasi  faoliyati  bu-zilib  (psixik  kasalliklar,  nevritlar  va  boshqa  paydo  bo‘ladi),  ichki  a’zolar  funksiyasi  izdan  chiqadi. 

Ichkilikning  zaharli  ta’siri  moddalar  almashinuvi,  ayniqsa  vitaminlar  almashinuvining  buzilishiga  olib  keladi.  Ichkilikboz  odam  qo‘l 

barmoqlari, ko‘z qovoqlari, til uchining titrab turishi, shuningdek har kuni ba-jarib yurgan odatdagi ishini bajara ol-may qolishi mumkin. 

Ko‘p ichadigan odamda ko‘z xiralashib, ba’zan quloq ham og‘ir tortib qoladi. Ichkilikning me’daga ta’siri natijasida shu a’zoning barcha 

funksiyalari buziladi. Ichkilik ayniqsa jigarga zararli ta’sir ko‘rsatib, jigar sirrozi yuzaga keladi. A. pankreatit, kand kasalligi, stenokardiya 

va miokard infarqti kasalliklariga ham sabab bo‘ladi. Ichkilik ichki sekresiya bezlari va birinchi galda jinsiy bezlarga zarar qiladi, mijoz 

susayib, jinsiy zaiflik paydo bo‘ladi. Ayollar ichkilik ta’sirida tez so‘lib qoladi, pushti susayib, homiladorlik vaqtida har xil asoratlar ko‘proq 

uchraydi. Mudom ichib yurish kishining barvaqt qarib, nogiron bo‘lib qolishiga olib keladi.A.ning oldini olish. A. belgilari paydo bo‘lganda, 

ichkilikbozni narkologiya shifoxonalariga yotqizib, uzoq vaqt davomida narkolog vrach kuzatuvida mun-tazam davolanishni tashkil qilish 

kerak.      

Tamaki Chekish keng tarqalgan zararli odatlardan boʻlib, chekuvchi va uning atrofidagi odamlar sogʻligʻiga yomon taʼsir etadi; yuraktomir, 

meʼda, oʻpka kasalliklari rivojlanishiga olib keladi. Tamaki chekkan odam unga oʻrganib, chekmasdan turolmaydigan boʻlib qoladi. Tamaki 

tarkibidagi nikotin odam organizmiga kuchli taʼsir etib, u markaziy va periferik nerv sistemasiga vaqtincha qoʻzgʻatuvchi taʼsir koʻrsatadi, 

arterial  qon  bosimini  oshiradi,  mayda  tomirlarni  toraytiradi;  nafasni  tezlashtiradi  va  h.k.  Nikotin  bilan  birga  tamaki  tutunidagi  yonish 

mahsulotlari ham organizmni zaharlaydi. Tamaki tutunida kanserogen moddalar boʻladi. Tamaki tutunidan tish emali shikastlanadi, kariyes, 

stomatit,  gingivit  kabi  kasalliklar  vujudga  keladi,  u  bronxlar  shilliq  pardasiga  taʼsir  etib,  surunkali  bronxit  va  oʻpka  emfizemasiga, 

keyinchalik tuzatib boʻlmaydigan xavfli oʻsmalar rivojlanishiga olib keladi. Ch. homiladorlik davrida ayniqsa, zararlidir, bunda nikotin ona 

qoniga oʻtib, homilani zaharlaydi. 

CH. irsiyatni ham zaharlab, nimjon, nuqsonli farzandlar tugʻilishiga olib kelishi mumkin. 




Download 0,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   205




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish