1. Reproduktiv salomatlik haqida tushuncha bering. Reproduktiv salomatlik

88.  Qon  guruhi  formulalarini  yozib  ko’rsating. 

1901 yili avstriyalik olim K.Landshteyner, 1907 yili chex olimi Ya.Yanskiy turli odamlar qoni kimyoviy-biologik xossalariga ko`ra bir-

biridan farq qilishini aniqlaganlar. Qonning eritrotsitlari tarkibida agglyutinogen, plazmasi tarkibida agglyutinin moddalari bo`lib, ularning 

xar eiri kimyoviy xoyosalariga ko`ra ikki turga bo`linadi, ya`ni agglyutinogen -A va V, agglyutinin α va β. Binobarin, bitta odam ionining 

eritrotsitlari  va  plazmasida  bir  xil  belgili  modda  bo`lmasligi  kerak,  ya`ni  agglyutinogen  A  va  agglyutinin  a  yoki  agglyutinogen  V  va  β 

agglyutinin %. Normada agglyutinogen A va agglyutinin β yoki agglyutinogen V va agglyutinin α bo`lishi mumkin. Agglyutinogen A va V 

bo`lgan ionda  agglyutininlar umuman bo`lmaydi.  Aksincha, agglyutinin αvaβ bo`lgan qonda  agglyutinogenlar umuman bo`lmaydi.  Ana 

shunga ko`ra, barcha odamlar qoni to`rt gruppaga bo`linadi.  

I gruppa – eritrotsitlarda agglyutinogen umuman bo`lmaydi, plazmada agglyutinin α va β bo`ladi. 

---

40 

 

 

II gruppa - eritrotsitlarda agglyutinogen A, plazmada agglyutinin βbo`ladi. 

III 

gruppa - eritrotsitlarda agglyutinogen V, plazmada agglyutinin αbo`ladi 

IV 

gruppa - eritrotsitlarda agglyutinogen A va V bo`lib, plazmada agglyutinin umuman bo`lmaydi. 

Dunyodagi ko`p mamlakatlarda yashovchi odamlarning qon gruppalarini aniqlash natijasi shuni ko`rsatadiki, qoni I gruppa bo`lgan odamlar 

aholining o`rtacha 40% ni, II gruppa - 39%, III gruppa - 15% ni va IV gruppa.- 6% ni tashkil etadi.