1. Raqobat tushunchasi va vazifalari

c) Kortel turidagi monopoliya (fransuzcha cartel "duelga chaqiruv", lotinchacharta qog'oz) - monopolistik uyushma yoki kelishuvning shakli. Monopol tuzilmalarning boshqa, barqaror shakllaridan (sindikat, trast, kontsern) farqli o'laroq, kartelga kiritilgan har bir korxona moliyaviy va ishlab chiqarish mustaqilligini saqlab qoladi. O’zaro hamkorlik shartnomasining predmeti sifatida narx, ta'sir doirasi, sotish shartlari, patentlardan foydalanish, ishlab chiqarish hajmini tartibga solish, mahsulotni sotish shartlarini muvofiqlashtirish, ishchilarni yollash kabi bandlar kiritilishi mumkin. Odatda kortellar bitta sanoat tarmog’ida faoliyat yuritadi va bozor mexanizmlarining ishlashiga (talab taklif muvozanati) to'sqinlik qiladi. Bir qator mamlakatlarda kartellar faoliyati taqiqlangan bo’lib, antimonopoliya qo’mitasi buni oldini olish bilan shug’ullanadi.

• c) Kortel turidagi monopoliya (fransuzcha cartel "duelga chaqiruv", lotinchacharta qog'oz) - monopolistik uyushma yoki kelishuvning shakli. Monopol tuzilmalarning boshqa, barqaror shakllaridan (sindikat, trast, kontsern) farqli o'laroq, kartelga kiritilgan har bir korxona moliyaviy va ishlab chiqarish mustaqilligini saqlab qoladi. O’zaro hamkorlik shartnomasining predmeti sifatida narx, ta'sir doirasi, sotish shartlari, patentlardan foydalanish, ishlab chiqarish hajmini tartibga solish, mahsulotni sotish shartlarini muvofiqlashtirish, ishchilarni yollash kabi bandlar kiritilishi mumkin. Odatda kortellar bitta sanoat tarmog’ida faoliyat yuritadi va bozor mexanizmlarining ishlashiga (talab taklif muvozanati) to'sqinlik qiladi. Bir qator mamlakatlarda kartellar faoliyati taqiqlangan bo’lib, antimonopoliya qo’mitasi buni oldini olish bilan shug’ullanadi.

d) Sindikat (fransuzcha syndicat - birlik) ishlab chiqarish va huquqiy

• d) Sindikat (fransuzcha syndicat - birlik) ishlab chiqarish va huquqiy
• mustaqilligini saqlab qolgan holda faoliyat yurituvchi, bozorda umumiy manfaatlarga ega bo'lgan, lekin odatda to'g'ridan-to'g'ri raqobatchi bo'lmagan kompaniyalar yoki korporatsiyalardan tashkil topgan guruh. Sindikat mahsulot narxini, xarid shartlarini belgilagan holda monopoliyaga erishishga intiladi. Yirik kompaniyalar yoki
• korporatsiyalar bozordagi mavqeini mustahkamlash uchun sindikatlar hosil qiladi.
• Masalan, matbuot nashrlarini sotish bilan shug’illanuvchi korxona sindikat hosil qilishi mumkin. Bu yerda turli nashryotlar o’zlarini gazeta, jurnal va kitoblarini bitta matbuot distribyutorlik kompaniyasi orqali amalga oshirishi mumkin. Har bir nashriyot o’zining mustaqilligini saqlab qoladi, biroq nashrlar savdosi bilan sindikatlashgan matbuot kiyosklari tarmog’i shug’ullanadi.