1. Quyidagi hayvonlar ichidan qaysi biri o`z sinf va o`z turkum vakiliga mimikriya qiladiganini ko`rsating

Biologiya

1. Quyidagi hayvonlar ichidan qaysi biri o`z sinf va o`z turkum vakiliga mimikriya qiladiganini ko`rsating.

1) karall aspidi ; 2) belyanka ; 3) suvarak ; 4) tugmacha qo`ng`iz ; 5) gelikonius ; 6) amerika suviloni

A. 1,5,6 B. 2,3,6 C. 1,2 D.2,6
2. Iqlim mo`tadil kelgan ,quruqlikning ko`p qismi dasht va yarim dashtga aylangan davrga xos aramarfozlar :

1) sudralib yuruvchilar ; 2) ochiq urug`lilar ; 3) tog`ayli baliqlar ; 4) suyakli baliqlar ; 5) suvarak va ninachi ; 6) psilofit ; 7) hasharotlar ; 8) chayon ; 9) ko`poyoqlilar ; 10) qisqichbaqa ; 11) zamburug`lar

A. 2,5,1 B. 10,11,6,8

C. 3,4,7,9 D. 9,7,8,6,10

3. Qaysi javobda bitta bezning bir xil funksiyani bajaruvchi garmonlari berilgan ?

1) intermidin va melatonin ; 2) insulin va gulukokartikoid ; 3) anderogen va esterogen ; 4) paratgarmon ma mineralikartikoid ; 5) tiroksin va timozin ; 6) testesteron va esterogen ; 7) adrenalin va noradrenalin

A. 1,2,4 B. 3,7 C. 6,7,2 D.1,3,7
4. Qora terakning kurtaklariga mos keluvchi xususiyatlarni ko`rsating.

1) uchki kurtaklari kichik ; 2) ostki kurtaklari yirik ;

3) kurtaklari tangachabargli qobiqqa ega ; 4) uchki kurtaklarining boshlang`ich barglari zich ; 5) oldin generative kurtaklari bo`rtmaydi ; 6) oldin vegetativ kurtaklari fazasini o`taydi ; 7) tangachabarglar ustida zich boshlang`ich poyani uchratamiz.

A. 2,3,4,6 B. 1,3,4,7 C. 3,5,6,1,7 D. 3,4,5,6

5.Qon aylanish sistemasining klapanlar uchraydigan (a) va uchramaydigan (b) qismlarida uchraydigan muskulni ko`rsating ?

1) ko`ndalang yo`lli ; 2) silliq tolali ; 3) yurak

A. a-3 ; b-2 B. a-3 ; b-1

C. a-1,2,3 ; b-2 D. a-1,3 ; b-2

6. Shoxlangan va shohlanmagan poya uchun umumiy bo`lgan belgilar :

1) tik o`suvchi ; 2) kambiyli ; 3) o`t o`simliklar uchun hos; 4) uchki kurtaklarga ega ; 5) meva hosil qiladi ; 6) vegetativ kurtakli

A. barchasi B. 1,3,5,6 C. 1,2,4,5,6 D. 2,3,4,5
7. Quyidagi o`simliklar orasidan qaysi birida ham yer ustki qishda qurib ketadigan , ham poyasining yuqori qismi qishda qurib ketadigan hayotiy shaklga ega vakil uchraydi ?

A. gibuskus B. shuvoq C.sallagul D. barchasi

8. Quyidagi hazm a`zolar ichidan qaysi birlarida oqsilni oqsilga kimyoviy ta`siri kuzatiladi ?

1) me`da ; 2) me`daosti bezi ; 3) yo`g`on ichak ; 4) ingichka ichak ; 5) o`n ikki barmoq ichak ; 6) og`iz bo`shlig`i ; 7) halqum

A. 1,2,4,5 B. 1,4,5,6 C. 1,4,5 D. 1,5,6
9. Yadroning doimiy tuzilish birligi bo’lmagan qismiga xos bo’lgan (a) bo’lmagan (b) xususiyatlar ?

1) ribosoma shakllantiradi ; 2) sentromeraga ega; 3) qattiq yoki suyuq holatda bo’ladi ; 4) mitoz paytida spirallashadi;5) mitoz paytida yo’qoladi ; 6) donador yoki yupqa to’rlardan tuzilgan ; 7) r-RNK va oqsildan tuzilgan ; 8) DNK va oqsildan tuzilgan.

A. a-1,4,6,7; b-2,3,5,6 B. a-1,3,5,7; b-2,4,6,8

C. a-1,2,4,6,8; b-3,5,7 D. a-1,3,5,8;b-2,4,6,7

10. Oqsil biosintezi to’g’risda noto’g’ri ifodalarni toping ?

1) 1ta aminokislota bir necha xil kod bilan kodlanadi ; 2) 1ta triplet kod uch xil azot asosi ; 3) yagona kod bilan kodlana oladigan aminokislotalar 18 tadan ortmaydi; 4) AUG kodoniga ega aminokislota metionin; 5) transkripsiyada uratsil o’rniga timin sintezlaydi ; 6) stop kodonlar guaninning komplementar azot asosiga ega ; 7) start kodonga antikodon UAS sanaladi;

A.2,5,7 B.1,4,5 C.3,4,6 D.3,5,6
11. Pinotsitoz va fagotsitoz jarayoni ……

1) yadro va sitoplazma o’ratasidagi moddalar almashinuvida yuz beradi ; 2) tashqi muhitdan moddalarning hujayraga kirishida yuz beradi ; 3) hujayra ichida vakuolaga aylanib lizosoma bilan qo’shiladi ; 4) membrana orqali moddaning faqat energiya sarflashi hisobiga kirish jarayoni ; 5) endositoz jarayon ; 6) ba`zan hujayraga viruslarning kirib qolishiga sabab bo’ladi ; 7) sekvoyadendronda uchraydi ; 8) ribosomadan hosil bo’ladi

A.1,3,5,8 B.2,3,4,6,7

C.1,2,3,5,6,7 D.1,3,4,6,7

12. Blastomerlar soni 512 taga yetganda jami autosomalari 59392 ga yetgan organizmning neyron (a) yetilmagan tuxum hujayasi (b) yosh somatik hujayrasidagi (c) xromosomalar sonini ko’rsating?

A. a- 116 ; b- 58 ; c-116 B. a-118; b- 118; c-118

C. a-118 ; b- 116; c- 116 D. a-118; b-59; c-118
13. Eukariotlarning dissimilyatsiya jarayoninig tayyorgarlik (a) glikoliz (b) aerob (c) bosqichi mahsulotlarini ko’rsating

1) CO₂ ; 2) atseton ; 3) glitserin ; 4) serin ; 5) H₂O;

6) sut kislota ; 7) atsetat kislota ; 8) valin.

A. a-3,4,8; b-2,7,6; c-1,5

B. a-3,4,8; b- 1,6; c-1,5

C. a-3,6,8; b-1,6; c-1,5

D. a-3,4,8; b-1,6,2; c-1,5
14. Tuxum hujayraning urug’lanishi bilan bo’gliq noto’gri ifodalarni ko’rsating?

1) ko’rgalakning amyobasimon bosqichini vujudga kelishi ; 2) zuhrasochning sorusli bo’g’inin boshlanishi ; 3) gidrada qishlab qoladigan bosqichning vujudga kelishi ; 4) maturda endospermni hosil bo’lishi ; 5) jigan qurtida kiprikli lichinka hosil qiladigan bosqichni hosil bo’lishi ; 6) yaguarning embrioni hosil bo’lishi.

A.2,3,5 B. 2,4,6 C. 2,4 D. 1,4,5
15. Somatik (a) generativ (b) mutatsiya yuz beradigan hujayralarni ko’rsating?

1) gidraning oraliq hujayrasi ; 2) latchaning metafaza II bosqichini o’taydigan hujayrasi ; 3) qashqargulning barg epidermisi ; 4) zuhrasochning ko’p hivchinli harakatchan hujayrasi ; 5) zog’chaning 128 talik blastomer hujayrasi ; 6) xolmonda murtak haltachasining mikrofill teshigi ro’parasidagi hujayralarning o’rtangi hujayrasi ;

A. a- 1,3,6; b- 2,4,5 B. a- 1,3,5; b-2,4,6

C.a-1,2,5; b-2,3,6 C.a-1,2,6; b-2,4,5

16. Mitotik siklning uchinchi (a) to’rtinchi (b) fazasidan oldingi fazasiga hos bo’lgan hususiyatlarni ko’rsating?

1) yadrocha yo’qoladi ; 2) xromosomalar ekvator tekisligida joylashadi ; 3) sentromera uziladi ; 4) yado shirasining yopishqoqligi kamayadi ; 5) bo’linish duku to’liq shakllanadi ; 6) xromatidlar mustaqil xromosomaga aylanadi

A. a-1,4; b-2,5 B. a-2,5; b-3,6

C. a-1,4; b- 3,6 D.a-2,5; b-1,4

17. Quidagi hujayralardagi jami xivchinlar sonini to`g`ri ko`rsating?

a) volvoks kaloniyasidagi 80 ta hujayra; b) funariyaning 60 ta spermatozoidi; c) ulotriksning 20 juft izogametasi; d) gidraning 30 ta tuxum hujayrasini otalantirish uchun kerak bo`lgan spermatazoidi; e) ulotriksning 25 ta zoosporasi.

A.a-160; b-60; c-80; d-30; e-100

B.a-160; b-120; c-40; d-30; e-100

C.a-160; b-120; c-80; d-60; e-100

D.a-160; b-120; c-80; d-30; e-100

18. Uzunchoq miya orqali boshqariladigan uch qismli a`zolar?

1) o`ng o`pka;2) me`da osti bezi;3) jigar;4) kekirdak; 5) yo`g`on ichak; 6) taloq; 7) bronx; 8) me`da

A.1,3,6 B.1,2 C.2,6,8 D.1,2,3,8
19. Proteazalar va lipazalar uchun umimiy xususiyatlar:

1) og`iz bo`shlig`ida faoliyat ko`rsatmasligi; 2) osil tabiatli ekanligi; 3) translatsiya mahsuloti ekanligi; 4) me`dadan ishlab chiqarilishi; 5) o`ng ikki barmoq ichakda ishlab chiarilishi va faoliyat ko`rsatishi; 6) biokatalizator; 7) substrati umumiy; 8) fizik o`zgarishni amalga oshirishi.

A.1,2,4,5,7 C.1,2,3,4,6

B.2,3,5,6,7 D.1,2,3,5,7,6

20. Quyidagilardan qaysi biri eng tez sodir bo`ladigan jarayon sanaladi?

A.qonni ivishi

B.qon bosimini narmallashuvi

C.pulslar sonini normallashuvi

D.uzunchoq miyadan bo`yin segmentiga impuls kelishi
21. Ti plazmidasini har xil joyiga bir nechta transpozonlar kelib birikdi.Shu plazmidga birikkan ko`chib yuruvchi genetik elementlar soni 7 tani tashkil qilsa u holda shu plazmidga transpozonlar birikishgandagi ulangan umumiy bog`lar sonini aniqlang.

A.168 B.24 C.84 D.140

22. Markaziy nerv sistemasining yuqori qismi uchun xos bo`lmagan xususiyatlarni toping?

1) uning faoliyati reflekslar orqali nomoyon bo`ladi; 2) odamning ongi, xulq atvori kabi xususiyatlarni amalgam oshiradi; 3) hujayralari uch qavat bo`lib joylashgan; 4) yulduzsimon hujayralarga ega; 5) oily nerv faoliyatining fiziologik asosi sanaladi; 6) markazlari miya quti suyaklariga muvofiq keladi; 7) shartli reflekslar markazi sanalmaydi; 8) simpatik va parasimpatik nervga bo`ysunadi; 9) tepa qismi motoneyronlarni boshqaradi; 10) po`stloqosti muvozanat markaziga ega.

A.3,7,8,10 B.1,3,8,9 C.7,8 D.3,6,8
23. Quyidagi berilganlardan qaysi biri bo`shliqichlilar (a) va bo`g`imoyoqlilar (b) tiplarining eng kichik sistematik birligi sanaladi?

1) kamchatka krabi; 2) tangachaqanotlilar; 3) qutb meduzasi; 4) korall poliplar; 5) karakatitsa; 6) olma mevaxo`ri; 7) yaydoqchilar; 8) ssifoid meduzlar; 9) qizil korall polip; 10) kalmar.

A.a-1,5,6; b-3,9 C.a-3,9; b-1,7,6

B.a-3,9; b-1,6 D.a-3,4,9; b-1,6

24. Qon aylanish doiralar soniga yurak bo`lmachalar soni noteng bo`lmagan hayvonlarni ko`rsating?

1) itbaliq; 2) triton; 3) delfin; 4) latcha; 5) cho`rtan; 7) qarchig`ay 8) gavial; 9) shortgorn; 10) zarg`aldoq.

A.1,2,5,8 B.3,4,7,10 C.2,8,5 D.barchasi
25.Agar ma`lum bir odamning profaza I davirida 12 ta xromosomasida krossingover kuzatilsa u holda anafaza I da nechta xromosomada ota geni bo`lishligini aniqlang.

A.23 B.46 C.24 D.29

26. Quyidagilardan odamni faqat biriktiruvchi to`qimalari uchun xos bo`lgan ektositozni aniqlang.

1.suv 2.timozin 3.glikogen 4.fermentlar 5.kislorod 6.insulin 7.CO₂ 8.antitoksin 9.amilaza 10. antitana 11.lipaza

A.5,8,10 B.8,11,4 C.10,2,6 D.10,8,7
27. Quidagi gul formulalarni ularga mos keladigan ta`riflar bilan juftlang

1) Og₍₂₎₊₂ Ch_3,6 U₁; 2) Gk₍₅₎ Gt_1+2,(2) Ch₍₉₎₊₁ U₁;

3) Gk₍₅₎ Gt₍₅₎ Ch_(2)+(2)+1 U₀; 4) Gk₅ Gt₍₅₎ Ch₅ U₍₂₎;

a.faqat qiyshiq gullarga ega; b.5 tishli pardasimon gulkosacha va tutash gultojli; c.bir jinsli, urug`chisi nisbatan keyin ochiladi; d.ro`vak sulton to`pgulli.

A.1-d; 2-a; 3-c; 4-b

B. 1-a; 2-d; 3-c; 4-b

C. 1-d; 2-b; 3-c; 4-a

D. 1-d; 2-a; 3-b; 4-c

28.Agar beda o`simligida urug`lanish kuzatilgandan keyin hosil bo`lgan urug`ning endospermasini genotipi

AaaBBbcccDDDGGg bo`lsa u holda shu urug`ni murtagini hosil qilishda ishtirok etgan tuhum hujayra(a) va spermani(b) genotipini aniqlang.

A.a-aBcDG; b-AbcDg B.a- AbcDg; b- aBcDG

C.a-ABcDG; b-abcDg D.a-aBDG; b-aBDG

29. Kyuve (I) Linney (II) ning sistematikaga doir ijobiy (a) va salbiy (b) ishlarini ko`rsating?

1) sinf tushunchasini olib kirdi; 2) avlod tushunchasini olib kirdi; 3) tip tushunchasini olib kirdi; 4) turlar o`zgarmasligi e`tirof etdi; 5) tiplar o`zgarmasligi e`tirof etdi; 6) binar nomenklaturani joriy etdi; 7) sun`iy sistema yaratdi; 8) tabiiy sistema yaratdi; 9) sinf o`zgarmasligi ta`kidladi; 10) hayvonlarni tashqi ko`rinishiga qarab kategoriyaladi.

A.I: a-1; b-9; II: a-2,3,6; b-5,7,10

B.I: a-1,2,6; b-4,7,10; II : a-3; b-5

C.I: a-3; b-5; II: a-1,2,6; b-4,7,10

D.I:a-3; b-5; II a-1,2,3; b-4,5,7

30. Siydik hosil bo`lishi kamayishi uchun …

A.filtratsiya va reabsorbsiya kuchayishi kerak

B.filtratsiya va reabsorbsiya susayishi kerak

C.filtratsiya kuchayib, reabsorbsiya susayishi kerak

D.filtratsiya sasayib, reabsorbsiya kuchayishi kerak

VODIL-2020