1. Quvurlar birikmasi aro gaz o‘tishi. Qatlam osti va kontur tashqi suvlari bilan mahsulotning suvlanishi

3. Quduq tubida tomchi suyuqliklarning paydo bo‘lishi
Gaz yoki gazkondensat konidagi konidagi g‘ovak bo‘shliqlar karbonsuvchil flyuidlari va suvga to‘la bo‘ladi. Gaz zahirasini hisoblashda g‘ovakli bo‘shliqdagi bog‘liq suv gazga to‘yinganlilik koeffitsiyenti bilan baholanadi, uning qiymati 75-85% ni tashkil etadi, ya’ni alohida olingan qatlam g‘ovakligida 75-85% namli gaz va 25-15% suv tashkil etadi. Gazkondensat konlarini ishlashda kondensatning qatlamdagi qatlamdagi yoqotishlar kuzatiladi, ya’ni, qatlam bosimi pasaygani sari qazib olinayotgan gaz tarkibining kondensat saqlash xususiyati pasayib boradi. Kondensat bera oluvchanlik kaoeffitsiyenti qatlamdagi yoqotishlar hisobiga balans zahirasining 70-80% ni tashkil etadi. Shu vaqtda bosimining pasayishi hisobiga, qatlam g‘ovakligida tashkil topgan bog‘liq, suvning bug‘lanishi ro‘y beradi. Shunday qilib gazkondensat konini ishlash jarayonida ikkita bir – biriga qarama – qarshi bo‘lgan jarayonlarning yuz berishi belgilaadi: karbonsuvchilli kondensatning teskari kondensatsiyalaniishi va g‘ovak bog‘liq suvning bug‘lanishi. Bu jarayonlar natijasida quduq tubida va quduq tubi atrofidagi maydonda suyuqlik, bug‘ namligi, gaz kondensati yig‘ilishi yuz beradi. Qatlam bosimini pasaytirish jarayonida kondensatning qatlamdagi yoqotilishi oshadi va qazib olinayotgan gazning namligi oshadi. Ishlashning so‘nggi bosqichida va ishchi mahsul miqdorining pasayishi bilan bog‘liq holda nasos – kompressor quvurlari boshmog‘idagi gaz oqimining tezligi quduq, tubidagi suyuqlikni olib chiqish uchun yetarli bo‘lmay qoladi.
Quduq tubida yig‘iladigan suyuqlik perforatsiya oraliqlarini qisman yopadi va gaz miqdorini pasayishiga va ba’zan, alohida hollarda quduqni o‘z – o‘zidan o‘chishiga olib keladi.
4. Mahsulot tarkibidagi oltingugurt va boshqa agressiv komponentlar ta’sirida quduq uskunasining yemirilishi.
Ishlatish quduqlarini asoratlashgan sharoiti oltingugurtli gaz konlarini ishlash natijasi deb hisoblanadi, chunki gaz tarkibida yemiruvchi komponentlar mavjud bo‘ladi (H2S va SO2). Bu komponentlar quduqni ishlash jarayonida quduq uskunasi bilan kimyoviy reaksiyaga kirishadilar va uskunaning u yoki bu yemirilish jadalligini yuzaga keltiradi. Yemirilish jadalligi yemiriluvchi komponentlarning konsentratsiyasiga, atrof-muhitning bosimi va haroratiga, quduq mahsuloti tarkibidagi namlik miqdoriga, uning mineralizatsiyasi, quduq va yer usti uskunasi metallarning tuzilishi va tasnifi; kondensat tarkibi; gaz oqimini tezligi; quduq uskunasining yemirilishiga qarshi himoya uskunasiga bog‘liq. Yemirilish jadalligini aniqlovchi ko‘rsatkichlar qatoriga yemiruvchi komponentlarning konsentratsiyasi muhitning bosimi va harorati, gaz oqimining tezligi, suv minerallashi, quduq uskunasining texnik tasnifi kiradi. Karbon kislotali yemirilish jadalligi karbonat angidrid gazining parsial bosimi va haroratiga bog‘liq (parsial bosim va harorat oshsa, yemirilish tezligi ham o‘z – o‘zidan ortadi). Ishlash jarayonida karbonat angidrid gazining parsial bosimi kamayadi, suvli kondensat hajmi esa ortadi. Shu sababli karbon kislotali yemirilish jadalligi pasayadi.
Quduq uskunasining yemirish jadalligini yuzaga keltiruvchi, yuqori yemiruvchanlikga ega bo‘lgan komponent – oltingugurtdir. Oltingugurtli yemirilishning tasnifiy holati bu – yorilish, darz ketishdan iborat. Oltingugurt metall bilan o‘zaro ta’sirida namlikning mavjudligi, temir sulfidini va atomar vodorodni hosil qiladi, bu esa molekulalarga birikmasidan metall ichiga kiradi va uni bo‘sh hamda mo‘rt bo‘lishiga olib keladi.
Karbon kislotali yemirilishdagi kabi, yemirish jadalligini asosiy ko‘rsatkichi gaz tarkibidagi oltingugurtning porsial bosimi hisoblanadi. Haroratning oshishi bilan oltingugurtli yemirilishning tezligi ortadi. Yemirilish jadalligiga oltingugurtning ta’siri, karbonat angidrid gaziga nisbatan ko‘proq. Metall yemirilishning asosiy sharoitlaridan biri – qazib olinayotgan mahsulotda namlik mavjudligidan iborat.